Taliban ile resmen anlaştılar!

0 0 0000 00:00 tsi
Müttefikler Irak ve Afganistan'da açıkça yenildi mi? Her iki ülkeden bu soruyu olumlayan haberler geliyor. Irak'ta Vietnam sendromu yaşanırken, Afganistan'da İngilizlerin devirdikleri Taliban ile resmi anlaşma imzaladığı ortaya çıktı.

11 Eylül Yalanı’yla önce Afganistan’ı sonra da Irak’ı işgal eden Amerika-İngiltere-İsrail İttifakı, direncini kaybetti ve çözülmeye başladı. İngiliz askerleri Afganistan’ın Helmand eyaletinde aylardır elinde tutmaya çalıştığı Musa Kale’den, Taliban’la varılan karşılıklı resmi anlaşmanın ardından geri çekildi. İngiltere’nin bu geri adımından 2 gün sonra ABD Başkanı George Bush, Irak’ta giderek tırmanan şiddetin, Amerika’nın Vietnam savaşındaki yıpratıcı deneyimiyle benzerlikler gösterdiğini kabul etti. ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld de “Irak’ta kazanmak için, siyasi çözüm de gerekli” açıklamasında bulundu. Irak’ın “Kukla” Devlet Başkanı Talabani de, İran ve Suriye’den yardım istedi. Amerikan ordusunun Irak’daki sözcüsü General William Caldwell ise  “Bağdat’ta başarısız olduk” dedi. Tüm bu gelişmeler, üçlü ittifakın direncini kaybettiğinin itirafları olarak değerlendiriliyor.

11 Eylül Yalanı’yla önce Afganistan’ı sonra da Irak’ı işgal eden Amerika-İngiltere-İsrail İttifakı, direncini kaybetti ve çözülmeye başladı. İsrail’in Hizbullah karşısında aldığı tarihi yenilgiden sonra İngiltere, Taliban’ın bükemediği bileğini öpmek zorunda kaldı. İngiliz askerleri Afganistan’ın Helmand eyaletinde aylardır elinde tutmaya çalıştığı Musa Kale’den, Taleban’ın şiddetli saldırıları üzerine geri çekildi. İngilizler, Taliban’la varılan karşılıklı resmi anlaşmanın ardından Musa Kale’yi terketti. İngiltere’nin bu geri adımından 2 gün sonra ABD Başkanı George Bush, Irak’ta giderek tırmanan şiddetin, Amerika’nın Vietnam savaşındaki yıpratıcı deneyimiyle benzerlikler gösterdiğini kabul etti. ABC televizyonuna bir mülakat veren Başkan Bush, ABD’nin bugün Irak’ta içinde bulunduğu durumu, Vietnam savaşında bir dönüm noktası olan 1968’deki Tet saldırısına benzetmenin doğru olabileceğini söyledi.

Venezüella Devlet Başkanı Chavez’in “Savaş Köpeği” benzetmesini yaptığı ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld de “Irak’ta kazanmak için, siyasi çözüm de gerekli” açıklamasında bulundu. Irak’ın “Kukla” Devlet Başkanı Talabani de, İran ve Suriye’den yardım istedi. Talabani, İran ve Suriye’nin, ülkesinin istikrara kavuşturulması yönündeki çabalara dahil olmaları halinde Irak’ta şiddetin “birkaç ay içinde” sona ereceğini söyledi. Bu arada ABD’nin Irak hükümetine silahlı grupların mensuplarını kapsayacak bir genel af ilan etmesi yolunda baskı yaptığı iddia edildi. Amerikan ordusunun Irak’daki sözcüsü General William Caldwell da “Bağdat’ta başarısız olduk” dedi. Tüm bu gelişmeler, üçlü ittifakın direncini kaybettiğinin itirafları olarak değerlendiriliyor. Şimdi İngiliz BBC Radyosu’nun haberlerinden hazırladığımız dosyanın ayrıntılarına bakalım...

Vietnam benzetmesini kabul etti 

ABD Başkanı George Bush Irak’ta giderek tırmanan şiddetin, Amerika’nın Vietnam savaşındaki yıpratıcı deneyimiyle benzerlikler gösterdiğini kabul etti. ABC televizyonuna bir mülakat veren Başkan Bush, ABD’nin bugün Irak’ta içinde bulunduğu durumu, Vietnam savaşında bir dönüm noktası olan 1968’deki Tet saldırısına benzetmenin doğru olabileceğini söyledi. Fakat, Irak’ta ölen Amerikan askerlerinin sayısının yükselmesinin bu ülkede başarısızlığa uğrandığı anlamına gelmediğinde ısrar etti. Ekim ayı Amerikan ordusunun Irak’taki en kötü dönemlerinden biri oldu. Amerikan askeri ölümlerinin hızı, ortalama günde 3 ile son iki yılın en yüksek seviyesine çıktı.  Ay başından bu yana ölen Amerikan askerlerinin sayısı şu anda 70 civarında.

Psikolojik darbe

Bush’a, Amerikan ABC televizyonuna verdiği mülakat sırasında Irak’ta şu anda yaşananların Vietnam’daki Tet saldırısına benzeten bir gazete köşe yazarına katılıp katılmadığı soruldu. Bush “haklı olabilir” diye yanıtladı ve devam etti. “Şiddette kesinlikle bir tırmanış var ve seçimler yaklaşıyor.”

1968’de Vietnam’lı direniş örgütü Viet Cong ve Komünist Parti yönetimindeki Kuzey Vietnam güçleri güneydeki Amerikan güçlerine karşı çok büyük bir ortak saldırı düzenlemişlerdi. Tet saldırısı askeri olarak Amerikan güçlerini büyük bir yenilgiye uğratamadıysa da Amerika Birleşik Devletleri’nin uluslararası meşruiyet iddiasına ve zamanın başkanı Lyndon Johnson’a verilen kamuoyu desteğine büyük bir darbe indirmişti. Buna karşın Başkan Bush mülakat sırasında, moralini yüksek ve sinirlerini sağlam tutarak ısrarcı olmak suretiyle tarihin tekerrür etmesinin engellenebileceği görüşünü ifade etti. Daha sonra Beyaz Saray’dan bir açıklama yapılarak, başkanın sözlerine açıklık getirildi. Beyaz Saray açıklamasında, “Burada karşılaştırma, Tet saldırısının propaganda açısından önemi konusunda yapılıyordu. Başkan daha önce de ifade ettiği gibi düşmanın bizim kararlılığımızı sarsmaya çalıştığına dikkat çekmek istedi” dendi. Başkan Bush mülakat sırasında “El Kaide Irak’ta hâlâ çok faal. Sadece Amerikan askerlerini öldürmeye çalışmıyorlar, aynı zamanda mezhep çatışmasının tohumlarını atmaya uğraşıyorlar. Eğer ortalığı yeterince karıştırırlarsa, Amerikan kamuoyunun Irak’taki savaştan bıkıp usanacağını ve hükümeti çekilmeye zorlayacağını düşünüyorlar” demişti.

Talabani, İran ve Suriye’den yardım istedi

Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani, ülkesine istikrar getirme çabalarına İran ve Suriye’nin de katılması durumunda şiddetin birkaç ayda sona erebileceğini söyledi. Talabani BBC’ yle yaptığı söyleşide “Bu adım terör için sonun başlangıcı olur” diye konuştu. Sözkonusu önerinin, bir grup Beyaz Saray danışmanına ait olduğu bildiriliyor.

Eski Dışişleri Bakanı James Baker başkanlığındaki heyetin hazırladığı ve bir ay içinde Başkan Bush’a sunulması beklenen Irak politikası raporundaki fikirler dün Los Angeles Times gazetesine sızmıştı. Basına sızan haberlere göre heyet ABD’nin, Irak’daki şiddetin sona erdirilmesi konusunda İran ve Suriye’yle görüşmesini önermeye hazırlanıyor. Haberlerin yarattığı tartışma üzerine Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, bu tür kararların nihai olarak Başkan Bush tarafından alındığını ancak geçmişte İran ya da Suriye’nin müdahelelerinin pek işe yaramadığını söyledi.

James Baker’ın heyetinin ayrıca Amerikan birliklerinin Irak’tan erken ya da kademeli çekilmesi taraftarı olduğu belirtiliyor. Irak Cumhurbaşkanı Talabani böyle bir şeyin olacağını sanmadığını söyledi. Celal Talabani, Amerikan hükümetinde konuştuğu herkesin askerlerin ani çekilmesinin doğurabileceği sonuçlardan haberdar olduğunu kaydetti.

Beyaz Saray’dan dün yapılan açıklamaya göre, ABD Başkanı George Bush, Irak Başbakanı Nuri El Maliki ile bir telefon konuşması yaparak, Amerikan birliklerinin yakında çekilmeye hazırlandığı söylentilerinin doğru olmadığı konusunda kendisine güvence verdi. James Baker ve üst düzey uzmanlardan oluşan heyetten, ABD’nin Irak politikasının etkinliğini değerlendirmeleri istenmişti. Heyetin raporunda köklü değişikliklerin önerilmesi bekleniyor.

Başkan George Bush’un babası döneminde dışişleri bakanlığı yapan James Baker ise tartışmalar karşısında, raporun henüz nihai şeklini almadığını vurguluyor.

Suriye de istekli

Suriye’nin ABD büyükelçisi ülkesinin Irak’da çeşitli kesimler arasında barış sağlamak için bulunmaz bir arabulucu konumunda olduğunu söyledi. BBC’ye bir mülakat veren büyükelçi İmad Mustafa, aslında 2003 yılından bu yana işbaşına gelen Irak hükümetlerinin defalarca Suriye’den yardım istediğini ama her defasında ABD’nin araya girerek Şam’ın müdahelesini engellediğini kaydetti. (bbc radyosu-18 Ekim 2006)

‘Bağdat’ta başarısız olduk’

Amerikalı askeri yetkililer, başkent Bağdat’ta iki ay önce uygulamaya başlanan güvenlik planının beklentileri karşılamadığını söyledi. Bağdat’ta saldırılar Ramazan ayında yüzde 22 arttı. Amerikan ordusunun Irak’daki sözcüsü General William Caldwell, direnişçilerin kaleleri olarak niteledikleri bölgelere odaklanma planlarının bir ölçüde işe yaradığını ancak Bağdat’taki saldırıların geçen ay sonundan beri yüzde 22 arttığını belirtti. Caldwell, Bağdat için yakında yeni bir strateji geliştireceklerini açıkladı. Bush yönetimi Bağdat’taki savaşın Irak’ın kaderini belirleyeceğini söylemişti. Bağdat’ı kurtarma planı çerçevesinde son iki ayda kente binlerce takviye asker gönderildi.

Ancak özellikle Ramazan ayı başladığından beri saldırılar yoğunlaştı. Irak’taki BBC muhabirleri, Bağdat’a kaydırılan birliklerin çekildiği bölgelerde de şiddetin arttığını kaydediyor. Ülke genelinde dünkü saldırılarda en az 50 kişi öldü, onlarca kişi de yaralandı. Irak polisi kuzeydeki Musul kentinde meydana gelen intihar saldırısında en az 12 kişinin öldüğünü, 20’den fazlasının yaralandığını açıkladı. Kerkük’de bir otomobile yüklenmiş bombanın patlaması sonucu sekiz kişi öldü. Bağdat’ın çeşitli yerlerinde meydana gelen saldırılarda ise en az dokuz kişi yaşamını yitirdi.  Bağdat yakınlarındaki Halis kasabasında yol kenarına yerleştirilen bir bombanın patlaması sonucu en az 10 kişi öldü. Irak genelinde Ekim ayı başından bu yana ölen Amerikan askerlerinin sayısı ise 73. Her gün ortalama 4 asker öldürülüyor. Amerikalılar bunun son iki yılın yüksek kayıp hızı olduğunu söylüyorlar.

Bush ve Blair baskı altında

Beyaz Saray tarafından görevlendirilen eski dışişleri bakanlarından James Baker başkanlığındaki danışmanlar heyetinin Irak politikasının gözden geçirilmesini isteyeceği bu hafta Los Angeles Times gazetesine sızmış ve Irak tartışmalarının yoğunlaşmasına yol açmıştı. Sızan haberlere göre Baker başkanlığındaki heyet önümüzdek ay başkana sunmaları beklenen raporda, Irak’dan biran önce çekilmeyi ve Suriye ile İran’dan şiddetin son bulması konusunda yardım almayı önerecekler. İngiltere’de ise Irak tartışmaları Genel Kurmay Başkanı General Richard Dannat’ın eleştirel açıklamaları ile alevlendi. General Dannat, davetsiz gidilen Irak’daki İngiliz askerlerinin kısa bir sürede geri çekilmesi gerektiğini savunmuş, “çözümün değil sorunun bir parçasıyız” diye konuşmuştu. Bir askeri yetkilinin bu tür siyasi irade alanına giren konularda konuşmasının olağandışılığı ve anasal demokratik rejimin ruhuna aykırı olup olmadığı da tartışmanın ayrı bir boyutunu oluşturmuştu.

Rumsfeld: Irak’ta kazanmak için, siyasi çözüm de gerekli

ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, Amerikan ordusunun Irak’ta savaşı kaybetmeyecek kadar güçlü olduğunu, ancak sonunda siyasi çözümün kazanmak için gerekli olacağını söyledi. Rumsfeld, Pentagon’da gazetecilere yaptığı açıklamada, askeri açıdan kaybetmelerinin olanaksız olduğu bir durumda bulunduklarını belirtirken, galip gelmek için askeri güçten fazlasının gerekli olacağını kaydetti.

Irak’ta güvenlik güçlerinin eğitiminin hızla devam ettiğini, ancak Irak polis gücüne Amerikalı eğitmenleri yerleştirmenin de Irak’ın şiddeti azaltma yeteneğini artıracağını belirten Rumsfeld, Irak parlamentosunun federalizm sorununu halletmesi, ülkenin başına bela şiddet sorununu çözecek bir ulusal birlik hükümeti kurması ve ABD’nin asker çekmesine karşı çıkması gerektiğini söyledi. İran ve Suriye’nin de Irak’taki direniş konusunda yardımcı olmadığını ifade eden Rumsfeld, Cumhuriyetçi Partinin önde gelen isimlerinden ve Senato Silahlı Kuvvetler Komisyonu Başkanı Senatör John Warner’ın, Irak’ta gidişatın iyi olmadığı ve şiddet eylemleri durdurulamazsa Amerika’nın politikasını değiştirmesi gerektiği görüşü konusunda yorum yapmayı reddetti. Irak’tan yeni dönen Senatör Warner, durum yıl sonuna kadar değişmezse Amerika’nın elindeki tüm seçenekleri gözden geçirmesi gerektiğini vurgulamıştı.

10 ABD askeri öldürüldü

Irak’taki Amerikan askeri sözcüleri ülkenin çeşitli yerlerinde bir günde toplam on askerlerinin daha öldüğünü duyurdu. Bir ayda 70’e yakın ABD askeri öldürüldü. Amerikan ordusunun Irak’taki günlük ortalama can kaybı 2005 Ocak ayından bu yana hiç bu kadar yüksek olmamıştı. Ay başından bu yana her gün ortalama üç Amerikan askeri ölüyor ve ay sonuna kadar bu şekilde giderse bir ayda yüze yakın askerini yitirmiş olacak. Askerlerin dördü Bağdat’da yol kenarına yerleştirilen bir bombanın araçlarını havaya uçurması sonucu öldü. Üç asker de Bağdat’ın kuzeyinde Diyala’da öldürüldü. Başkent’te ayrı ayrı pusuya düşürülen iki Amerikan askeri ile Bağdat’ın batısında Anbar eyaletinde vurulan bir asker de öldüler.

Amerikan ordusunun Irak’daki kayıplarının artışı tam da Washington’da Irak politikasıyla ilgili tartışmaların yoğunlaştığı bir döneme rastladı. Eski Cumhuriyetçi yönetimin dışişleri bakanlarından James Baker başkanlığındaki üst düzey bir Beyaz Saray danışma heyetinin, Bush yönetimine gelecek ay sunacağı raporda, Irak politikasında önemli değişiklikler önereceği haberlerinin basına sızmasıyla hararetli bir tartışma başladı. Baker başkanlığındaki heyetin henüz nihai şeklini vermedikleri tavsiyeleri arasında Irak’daki Amerikan askerlerinin hızla ve aşamalı olarak geri çekilmesi ve ülkedeki şiddetin son bulması için İran ve Suriye’nin arabuluculuğunun istenmesinin de bulunacağı söyleniyor. Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani ile Suriye’nin Washington büyükelçisi BBC’ye verdikleri özel mülakatlarda bu tür bir öneriye destek veren açıklamalar yaptılar.

İngilizler Taleban’la anlaştı

İngiliz askerleri Afganistan’ın Helmand eyaletinde aylardır elinde tutmaya çalıştığı Musa Kale’den, Taleban güçleriyle karşılıklı anlaşma yaparak geri çekildi.
İngilizler aylardır Musa Kale’nin kontrolünü ellerinde tutmaya çalışıyorlardı. Helmand eyaletinin bölgesel merkezlerinden biri ve Taleban’ın en güçlü direniş gösterdiği yerlerden biri olan Musa Kale’de aylardır şiddetli çatışmalar yaşanmıştı.

İngiliz birlikleri Musa Kale sakinlerinin “ateşkes” diye tanımladığı, Taleban’la varılan karşılıklı anlaşma ardından Musa Kale’yi terketti. Ancak İngiliz askeri yetkilileri, varılan anlaşmayı ateşkes diye nitelemekten ısrarla kaçınıyorlar.

Bu ilginç ve türünün ilk ve tek örneği olan ateşkes anlaşmasının 35 gündür yürürlükte olduğu bugünkü geri çekilişin bunun ardından gerçekleştirildiği anlaşılıyor. Musa Kale’den bir ihtiyar heyetinin arabuluculuğuyla varılan anlaşma, İngiliz birliklerinin de Taleban savaşçılarının da kasabadan çekilmesini öngörüyor. Anlaşma gereğince Musa Kale’nin güvenliğini bundan böyle kasaba halkının oluşturacağı yerel kolluk gücü sağlıyacak. İngiliz askerleri bütün bir yazı fiilen Taleban’ın kuşatması altında bulunan Musa Kale’yi ellerinde tutmaya çalışarak geçirmişlerdi.

Afganistan’daki NATO birliklerinin komutanı, geri çekilişin yeni bir planın birinci aşaması olduğunu söyledi. NATO komutanı, bu tür ileri mevzilerde bulunan birliklerin tümünü geri çekerek, Helman genelinde NATO güçlerine Taleban karşısında hareket kaabiliyeti kazandırmayı hedeflediğini kaydetti. Daha önce bölgenin çeşitli yerleşim merkezlerini savunmakla görevlendirilen İngiliz birlikleri gerek sayıları bakımından zorlanmış gerekse de sürekli ihtiyaç duydukları lojistik desteğin sağlanması da ayrı bir sorun olmuştu. Afganistan’ın güneyindeki Helmand eyaletinde konuşlandırılan İngiliz güçlerinin komutanları son zamanlarda sık sık Taleban’ın bu kadar güçlü bir direniş göstermesini beklemediklerini dile getiriyorlardı.

Alastair Leithead, bbc radyosu

Dunya Gundemi Gazetesi

Bu haber 279 defa okundu.