Rusya'da rüşvetin boyutu korkutucu

20 Haziran 2008 11:20 tsi
Kişi başına rüşvet bedelinin 2250 dolara yükseldiği Rusya'da 2007'de 319 milyar dolar rüşvet ödedi.

Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev toplumun her kesiminde yaygınlaşan rüşvete karşı savaş ilan etti. Oluşturduğu üst kurul çerçevesinde önümüzdeki günlerde 'rüşvetle ulusal mücadele planı' açıklaması bekleniyor.

Planın hazırlanması için komisyon çalışmalarını sürdüren Rusya lideri, muhalefet partilerinden çalışmalara doğrudan katkı sağlamalarını ve komisyonda yer almalarını istedi. Medvedev'in birinci hedefi orta ve küçük ölçekli işletmeleri bürokratların elinden kurtarmak. Bunun için denetimlerin üç yılda bir yapılmasını, mahkeme kararı olmadan ani teftişlerin yapılmamasını talep etti. Ancak uzmanlar Medvedev'in çalışmasında başarı şansının çok düşük olduğunu söylüyor.

The Moscow Times Rusya'da rüşvet sorununu geniş bir çalışma ile masaya yatırdı. Rüşvetin işlediği çarklardan ilginç örneklerin yer aldığı çalışmada rüşvetin yeni rakamları da açıklandı. İşte rüşvetten bir örnek: "Viktor'un ofisine bir baskın düzenleyen Moskova polisi bilgisayarında kullandığı Windows programının lisansı olmadığı için büyük bir suç işlediğini ve hakkında dava açılacağını söyledi. Viktor polis yetkililerini 6 bin dolar vererek ikna edebildi. Lisans konusu da unutuldu."

Diğer bir örnek, "Ecza fakültesinde okuyan Igor yeni model Ford Focus arabasını okulun bir kaç yüz metre ötesine park ediyor. Hocasının yeni model arabayı görmesi durumunda sınavdan geçmek için daha fazla para istemesinden korkuyor." Küçük bir işyeri sahibi de her ay vergi memurları ve diğer devlet görevlilerine vermek zorunda olduğu rüşveti anlatılıyor. "Prospekt Mira'da küçük bir dükkân işleten Yekaterina vergi memurlarına ve yangın müfettişlerine sürekli ödeme yapıyor. Aylık 800 dolar rüşvet veren Yekaterina iç çekerek 'bu bizim yaşam biçimimiz oldu. Biz ödüyoruz, ödüyoruz ve ödüyoruz.' diyor. "

KİŞİ BAŞINA RÜŞVETİN BEDELİ YILLIK 2250 DOLAR

Moskova merkezli araştırma merkezi Indem'in verilerine göre Rusya halkı 2007 yılında 319 milyar dolar rüşvet ödedi. 142 milyon kişinin yaşadığı Rusya'da bu kişi başına 2250 dolar gibi bir rakam yapıyor. Gıda, sağlık, eğitim giderlerinin hızla artması, kiralardaki artış ve katlanan yaşam şartlarına paralel olarak rüşvet miktarı da artıyor. Araştırmaya göre halkın büyük çoğunluğu rüşvet vermeye karşı değil. Aksi durumda uzun bürokrasinin yollarında sorununa çözüm bulmak, hem mali hem de zaman açısından çok daha pahalıya mal olacak.

Uluslar arası Şeffaflık Kurumu'nun 2007'de yaptığı çalışmaya göre rüşvette Togo ve Gambia gibi ülkelerle aynı kategoride olan Rusya 180 ülke arasında 143. sırada yer alıyor. Indem verilerine göre ortalama rüşvet 2001 yılında 10 bin dolar iken bu rakam 2005'de 130 bin dolara çıktı. 2008'de rüşvet rakamlarının milyonlarla ifade edildiği söyleniyor. Rusya Bilimler Akademisi'nden Georgy Satarov'un yaptığı çalışmaya göre de rüşvet Vladimir Putin döneminde ilk başkan Boris Yeltsin dönemine göre daha açıktan ve korkusuzca verilmeye başlandı. Satarov'a göre, "Bürokratlar eskiden zenginliklerini saklamaya çalışırlardı. Ancak şimdi onları açıktan göstermekten de endişe etmiyorlar."

İşletmeci Viktor rüşvetle mücadele edilmemesini istiyor. Kendisinin her ay ortalama bin dolar iş yerine gelen devlet görevlilerine rüşvet verdiğini, bunu bir vergi gibi gördüğünü kaydeden Viktor, "Rüşvet ödemeyi sevmiyorum. Daha şeffaf yasalarla çalışmak isterdim. Fakat Rusya'da yaşıyoruz. Tecrübelerim bana gösteriyor ki, iktidar rüşvetle mücadele için şartları ağırlaştırırsa görevliler de bizim önümüze daha zor şartlar ortaya koyacak. Bu rüşvetin miktarının artmasına neden olacak." diyor.

İŞTE RUSYA'DA YENİ RÜŞVET RAKAMLARI:

Gazetenin gerçekleştirdiği çalışmaya göre işte Rusya'da artan rüşvet rakamları:

Seçimlerde parti listesinde yer almak: 2-5 milyon dolar

Rusya parlamentosu Duma'dan bir yasa çıkarmak: 250 bin dolar

Gümrüklerde indirim: İndirim miktarının yüzde 30-50'si

Ulusal projelerden ihale almak: İhale miktarının yüzde 30-40'ı

Devlet alımlarını sağlamak: toplam değerin yüzde 20'si

Vergi silinmesi: 1000 dolardan, yüzde 30-50'ye kadar çıkabiliyor

Büyük işler için lisans almak: 1 milyonla 5 milyon dolar arasında değişiyor

İş yardımı: toplam değerin yüzde 10'u

Sivil Toplum Örgütleri: Mali desteğin yüzde 20'si

Medya: Bir kişi ya da kurum hakkında olumsuz haber 20 bin dolar. Olayın önemine göre rakam yükseliyor.

dunyabulteni

Bu haber 498 defa okundu.