Büyük Güçler’den İran’a yeni öneri

16 Haziran 2008 18:12 tsi
ABD, Rusya, Çin, Britanya, Fransa ve Almanya ortak bir öneri paketi hazırlayarak Tahran yönetiminden uranyum zenginleştirmeyi durdurmasını istedi. İran “Öneriyi değerlendiririz ama programımızı askıya almayız” dedi

AB Ortak Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Javier Solana, BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ve Almanya’nın sunulan öneri paketinde İran’dan müzakereler sırasında uranyum zenginleştirmeyi durdurmasını istediğini bildirdi.

Solana, İranlı yetkililerle yaptığı görüşmelerden sonra, beraberindeki beş ülke temsilcisiyle, Almanya’nın Tahran büyükelçiliği konutunda düzenlediği basın toplantısında, öneri paketinin müzakereler için ‘başlangıç noktası’ olabileceğini ifade etti ve büyük güçlerin İran yönetiminden, uranyum zenginleştirme faaliyetlerini müzakereler sırasında askıya almasını istediğini söyledi.

Solana, İran’a sunulan paketin ‘dikkate alınması gereken bir öneri’ olduğunu ve Tahran yönetiminden ‘en kısa sürede vereceği’ cevabı beklediklerini vurguladı. SİVİL

BİR NÜKLEER PROGRAM

ABD, Rusya, Çin, Britanya, Fransa ve Almanya’nın üzerinde anlaştığı öneri paketi Solana tarafından İran Dışişleri Bakanı Manuçer Muttaki’ye sunulmuştu. 2006’da sunulan ve Tahran yönetiminin reddettiği öneri paketinin gözden geçirilmiş bir versiyonu olan paket hakkında bir konuşma yapan İran Meclisi Dış Politika ve Ulusal Güvenlik Komisyonu Başkanı Alaaddin Burucerdi öneriyi dikkate alacaklarını ancak İran’ın nükleer hakkını tanımayan ve uranyum zenginleştirmenin durdurulmasını talep eden hiçbir öneriyi kabul etmeyeceğini açıkladı.

Hükümet sözcüsü Gulamhüseyin İlham da “Paket (uranyum zenginleştirme programının) askıya alınmasını öngörüyorsa müzakereler başlamaz” dedi. Ancak Tahran yönetiminin paketi değerlendirdikten sonra kesin bir yanıt vermesi bekleniyor. Solana’nın sunduğu öneri paketi, İran’a askeri amaçlarla kullanılmayan sivil bir nükleer program geliştirmesi için yardım edilmesini içeriyor.

Pakette Tahran’ın şu anda sahip olduğu teknolojiye göre bomba yapımı için kullanılması için daha az uygun olan hafif su reaktörlerinin kullanılması öngörülüyor.

İRAN DAHA DA TECRİT EDİLEBİLİR 

ABD Devlet Başkanı George W. Bush, Avrupa gezisi sırasında yaptığı konuşmada “Müttefiklerimiz, nükleer silahlarla donanmış bir İran’ın inanılmaz derecede istikrarsızlaştırıcı ve bu dünya barışına büyük bir darbe olacağını fark ediyor” demişti. Adını vermek istemeyen bir ABD

Dışişleri Bakanlığı yetkilisi de Washington’da yaptığı konuşmada “Bu paketin reddedilmesi İran’ın daha fazla tecrit edilmesi ve uluslararası yaptırımlara maruz kalması sonucunu doğurur” dedi. Üst düzey Britanyalı bir yetkili de Solana’nın Tahran gezisi öncesinde yaptığı açıklamada İran yönetiminin bu girişimi reddetmesi halinde AB’nin temmuzda yaptırımlarını arttıracağını ifade etti.

TÜRKİYE İLE İRAN • AKTİF BİR DİYALOG SÜRECİ

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın isminin açıklanmasını istemeyen bir yetkilisi, Türkiye ile İran konusunda ‘çok çok aktif ve iyi’ bir diyaloğun devam ettiğini belirtirken, Türkiye’den beklentinin BM Güvenlik Konseyi kararlarıyla öngörülen İran’a yaptırım politikalarını tam olarak uygulaması olacağını söyledi.

Washington’daki küçük bir grup medya kuruluşunun temsilcilerine, telekonferans aracılığıyla, İran’a sunulan son teşvik paketiyle ilgili değerlendirmelerde bulunan yetkili şöyle konuştu:

“Türkiye, İran’ın komşularından biri. Bu çerçevede Türkiye’nin İran ile ilişkilerinin bizimkinden farklı olması doğal. Herkesin İran’la, bizimkiyle aynı türde bir ilişki kurmasını beklemiyoruz. Ortada jeopolitik, komşuluk gerçekleri var. Ancak Türkiye aynı zamanda uluslararası toplumun çok kuvvetli bir aktörü.

NATO üyesi ve BM’de aktif. Biz Türkiye’nin, BM Güvenlik Konseyi kararlarında yansıtıldığı şekliyle, uluslararası yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmesini bekleriz.  Aynı zamanda Türkiye’nin, nükleer silahlara sahip bir İran olasılığına karşı bizimle aynı kaygıları paylaşmasını bekleriz. Tekrar söylüyorum, İran konusunda Türkiye ile çok iyi, aktif, devam eden bir diyaloğumuz var ve eminim bu diyalog devam edecek.”

Yetkili, ayrıca İran’dan gelen ilk olumsuz tepkinin ardından, ABD Başkanı George W. Bush’un hayal kırıklığına uğradığına ilişkin yaptığı açıklamaya işaret ederek buna rağmen, “Umarız İran bu paketi reddetmeyecek” dedi.

Taraf

Bu haber 439 defa okundu.