Kuzey Kore'ye yaptırım yolda!

0 0 0000 00:00 tsi
BM Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi ve Japonya bugün toplanarak, nükleer silah denemesi yapan Kuzey Kore'ye uygulanacak olası yaptırımları görüşecek.

Dün tarihinin ilk nükleer denemesini yaptığını duyuran Kuzey Kore, nükleer programını sona erdirmeye hazır ve altılı görüşmelere dönmeye istekli olduğunu, ancak bunun için ABD'nin de adım atması gerektiğini belirtti.
 
Aksi takdirde yeni denemeler yapacağını açıklayan Kuzey Kore yönetimi, nükleer başlık taşıyan füzeleri fırlatabileceğini bildirdi.
 
ABD ise, nükleer denemeyi kınayan, Kuzey Kore'nin derhal ve şartsız altılı görüşmelere dönmesini isteyen ve Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması (NPT) ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) rejimine uymasını isteyen bir karar tasarısı metnini Konsey üyeleri arasında dolaştırıyor.

ABD önerileri

Kuzey Kore'den sivil ve askeri nükleer programlarından vazgeçmesi talep edilen tasarı metninde, ülkeye şu alanlarda ambargo uygulanması öngörülüyor:
 
* Silah ve buna bağlı malzeme
* Nükleer teknolojiye veya füzelere ait malzeme
* Lüks eşya
 
Japonya önerileri

Pyongyang'a mali ve ekonomik yaptırımlar da öngören tasarı metnine göre, Kuzey Kore'ye zorunluluklarına uyması için 30 gün süre veriliyor. ABD tasarısına ek yapan ve katı önlemler içeren Japonya'nın önerileri de şöyle:
 
* Kuzey Kore gemilerinin ve uçaklarının diğer ülkelerin limanlarına ve havaalanlarına girişine izin verilmemesi
* Bu ülkeden ithalatın yasaklanması
* Ülke yöneticilerinin dışarıya seyahatinin yasaklanması
 
BM Güvenlik Konseyi dün 30 dakika süren olağanüstü toplantısında aldığı kararla Kuzey Kore'nin nükleer denemesini kınamıştı.

Tepkiler sürüyor    

Avustralya:
Kuzey Kore ile diplomatik ilişkisi bulunan ender ülkelerden Avustralya, Kuzey Kore Büyükelçisi Chon Jae-hong'u Dışişleri Bakanlığı'na çağırarak, sert bir protesto notası iletti.

Diyalog kapısının aralık olması amacıyla Kuzey Kore Büyükelçisi'ni 'istenmeyen adam' ilan etmeme kararı alan Avustralya'nın Dışişleri Bakanı Alexander Downer, Kuzey Kore Büyükelçisi'ne denemenin, ülkesini daha da izole ettiğini söyledi.
 
Deneme henüz doğrulanmadı
 
Kuzey Kore'nin nükleer silah denemesi yaptığını ilan etmesinden sonra bu açıklama uluslararası tepkilere yol açarken, belirlenen sarsıcı patlamanın nükleer deneme olup olmadığı henüz doğrulanmadı.

Patlamanın şiddeti konusunda çeşitli ülkeler farklı açıklamalar yaparken, bu patlamanın nükleer deneme olup olmadığının bilim adamları için hızlı ve kolay yanıt verilebilecek bir soru olmadığı belirtiliyor.
 
Deprem gibi büyük patlamalarda sismograflarla belirlenebilen şok dalgalar yayılıyor. Büyük nükleer bombalar da büyük dalgalar üretiyor, dolayısıyla bunun belirlenmesi kolaylaşıyor. Ancak, Kuzey Kore'deki gibi, daha küçük patlamaların analizi daha zor yapılıyor.

Tespit günler alacak

Fransa Atom Enerjisi Komisyonu'ndan Xavier Clement, tektonik tabakaların birlikte hareketinin sürekli sismik faaliyetiyle dünyanın doğal sesinin, küçük patlamaların konvansiyonel patlayıcılardan mı, yoksa nükleer mi olduğunu
belirlemeyi zorlaştırdığını söyledi.

Kurumu Kuzey Kore'deki patlamayı 1 kiloton civarında ya da daha az (bin ton TNT'nin patlayıcı gücüne eşdeğer) olarak açıklayan Clement, bilim adamlarının
Kuzey Kore'deki patlamanın nükleer olup olmadığını açıklamalarının günler
alabileceğini söyledi.
 
Clement, patlamaların çok zayıf olması durumunda da ikisi arasındaki farkın söylenemeyeceği bir durumda olabileceklerine işaret etti.

Nükleer silahların yayılmasının önlenmesiyle ilgili düşünce kuruluşu PIR'dan Rus nükleer fizikçi Vladimir Orlov, ABD, Rusya, Çin, Japonya ve Çin'in, Kuzey Kore'nin bir denemesini izleyebilecek yeterli yakınlıkta ve yeterli güçte teçhizata sahip ülkelerden olduğunu belirterek, şimdi yalnızca kaba bir tahminde bulunabileceklerini kaydetti.

Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Anlaşması örgütünün (CTBTO), dünyanın nükleer denemeler konusunda en güvenilir kaynağı olma hedefiyle nükleer denemeleri izlemek için dünya çapında yaklaşık 200 istasyonu bulunuyor.

Ancak anlaşma yürürlüğe girinceye dek verileri kamuoyuna açıklanmıyor ve yalnızca hükümetlere iletiliyor. Sismik veriler hemen hemen anında alınıyor ve genelde bir saat içinde hükümetlere bildiriliyor. Bilim adamlarının da sayıların ve
grafiklerin ne anlama geldiğine karar vermeleri gerekiyor.

Farklı ülkelerden farklı veriler

Kuzey Kore'deki patlama konusunda da Fransız Atom Ajansı, 1 kiloton civarında, Güney Kore Jeoloji Enstitüsü 0.5 kiloton olduğu açıklaması yaparken, Rusya Savunma Bakanlığı, Kuzey Kore'nin nükleer deneme yaptığı konusunda kuşku bulunmadığını kaydetti ve yeraltındaki patlamanın gücünün 5 bin ile 15 bin ton TNT'ye eş değer olduğunu bildirdi.

CTBTO'nun, merkezi Viyana'da bulunan uluslararası veri merkezinin yöneticisi Lassina Zerbo, bu durumu, verileri yorumlamada kullanılan farklı yollara bağlıyor.

Zerbo, 72 saat içinde tüm verilere sahip olacaklarını ve üye ülkelere iletilebileceğini söyledi.

Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Anlaşması'nın yürürlüğe girebilmesi için nükleer güce sahip ya da araştırma yapan 44 ülke tarafından
onaylanması gerekiyor.

CNNTurk

Bu haber 211 defa okundu.