Türkiye ile ABD arasında ‘stratejik vizyon’ dönemi

0 0 0000 00:00 tsi
Türkiye ile ABD, 1 Mart tezkeresi sebebiyle bozulan ilişkileri ‘stratejik vizyon belgesi’ ile aşmayı planlıyor.

İki ülke arasında güven bunalımı yaşandığı yönündeki izlenimin aşılmasını amaçlayan belge, siyasi, ekonomik, kültürel ve akademik alanda işbirliğini öne çıkaracak. ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, dün Atina üzerinden Ankara’ya geldi. Cumhurbaşkanı A. Necdet Sezer ve Başbakan Tayyip Erdoğan’la görüşen Rice, daha sonra Dışişleri Bakanı Abdullah Gül’le birlikte basının karşısına çıktı. Gül ve Rice, karşılıklı güvene dayanan ilişkilerin güçlendirilmesine karar verildiğini açıkladı. Alınan bilgilere göre görüşmeler sırasında Ankara, terör örgütü PKK ile mücadelede somut adım atılmasını ve sınırdan sızmaların önlenmesini istedi.

1 Mart 2003’te AK Parti tarafından hazırlanan ve ABD askerinin Türkiye’de konuşlanması ve Türk askerinin Irak’a gönderilmesini öngören tezkerenin Meclis’te reddinin ardından başlayan Türk-Amerikan ilişkilerindeki “sorunlu dönem”, hazırlanacak güven belgesiyle aşılıyor. Gül, Rice ile görüşmesi sonrasında düzenlenen basın toplantısında, Türkiye ve ABD’nin “ortak vizyon, ortak hedef ve ortak çalışmaları” olduğunu anlattı. İlişkilerin daha da güçlendirilmesine karar verildiğini kaydeden Gül, “Türk-Amerikan stratejik ortaklığını geleceğe taşıyacak bir vizyon belgesinin hazırlanması konusunda mutabakata vardık.” dedi. Hazırlanacak belge ile son dönemlerde iki ülke ilişkileri arasında bir güven bunalımı yaşandığı yönündeki izlenimin aşılması için ilişkilerin karşılıklı güvene dayalı olduğu, ileriye taşıma isteğinin bulunduğu teyit edilecek. Belgenin siyasi, ekonomik, kültürel ve akademik alanda işbirligine vurgu yapacağı, bölgesel, ikili ve uluslararası konulara ortak bakış sunacağı ifade edildi. Belge, ilişkilerin günlük tartışmalardan etkilenmemesini sağlayacak. Yeni dönemde, Ankara ile Washington arasındaki siyasi istişarelerin daha da sıklaştırılması amaçlanıyor.

Abdullah Gül, toplantıda İran sorununun çözümü için “diplomatik çözümün zorlanması gerektiği” üzerinde durarak “Ümit ederiz ki diplomatik gayretler neticesinde bu konu da barışçı şekilde sona erer.” ifadesini kullandı. “Bölgede nükleer silahların yayılmasına karşı olduğunu” aktaran Bakan Gül, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’na taraf olan İran’ın daha şeffaf ve uluslararası kamuoyunun beklentilerini karşılaması gerektiğini söyledi. Rice da İran’ın son yaptığı açıklamaları ‘kaygı verici’ olarak nitelendirdi. Rice, “İran’ın nükleer teknolojisini ve bilgisini başkalarıyla paylaşmasından endişe ediyoruz. İran herhangi bir şekilde nükleer bir silah geliştirmemeli. Bu, ABD’nin, BM’nin görüşü, Türkiye de böyle düşünüyor.” dedi.

Türkiye, K. Irak’ta faaliyetlerini sürdüren terör örgütü PKK’ya karşı “daha fazla işbirliği ve beklenti” içinde olduğunu aktardı. Gül, “Irak’taki otorite boşluğundan dolayı kuzeyi, terör örgütünün kampı haline geldi, binlerce terörist orada. Son aylarda sızmalar arttı, şehitler veriyoruz.” dedi. Sınırdaki askerî yığınağa da açıklık getiren Gül, “Komşumuzun toprağında gözümüz yok. Eğer Irak hükümeti kendi güvenlik güçlerini kurar, kendi sınırlarına hakim olur, kendi toprakları üzerinde yarın kendilerine de tehdit olacak olan teröristlerle mücadele ederse bizim o zaman yapacak hiçbir şeyimiz yoktur.” dedi. Sınırların mümkün olduğu kadar güvende olması gerektiğini ifade eden Rice, bir süredir işlevini kaybeden Türkiye-ABD-Irak arasındaki “üçlü mekanizmaya” işlerlik kazandırılmasını önerdi. Rice, Türkiye ile istihbarat paylaşımının da süreceğini anlattı.

Erdoğan, PKK terörüne karşı destek istedi

ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Dışişleri Bakanı Abdullah Gül’ün ardından Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’la görüştü. Başbakanlık Resmi Konutu’nda gerçekleşen görüşmede Başbakanlık kaynaklarından edinilen bilgiye göre Erdoğan, Rice’la İran, Irak, Ortadoğu ve Kıbrıs konularını ele aldı. Erdoğan’a ikili ilişkilerin stratejik ortaklık çerçevesinde devam ettiğini söyleyen konuk bakan, Türkiye’nin teröre karşı mücadelede ciddi bir tavır ortaya koyduğunu ifade etti. Başbakan Erdoğan da “Terörle mücadelede, müttefiklerden de benzer yaklaşımlar bekliyoruz.” diye karşılık verdi. Türkiye’nin terörle mücadele konusundaki ciddiyetini ortaya koyarak, ülkenin karşı karşıya bulunduğu durumu aktaran Erdoğan, terörle etkin mücadelenin sürdürülmesi gerektiğini, Türkiye’nin üstüne düşeni yaptığını, dost ve müttefiklerinden de aynı şeyi beklediğini söyledi.

‘Filistin halkını cezalandırmayın’

Rice da ABD olarak kendilerinin de bu konuda kararlı olduklarını, PKK’yı terör örgütü olarak tanımladıklarını, gerekli işbirliğini Türkiye ile yapmakta olduklarını, Irak’ta yeni hükümet ile birlikte bir üçlü mekanizmanın devreye girmesi gerektiğini belirtti. Amerikalı bakan, İran’ın nükleer çalışmalarına karşı Türkiye’den uluslararası camianın yanında daha fazla yer alması temennisini de iletti. Erdoğan da ABD Dışişleri Bakanı’nın bu talebine, “Bölgede barışın zedelenmemesi için İran’ın barışçı yaklaşımlarda bulunması gerekiyor; ama İran’ın nükleer enerji edinme hakkı var.” sözleriyle karşılık verdi. Ortadoğu barışı konusunda ise Filistin’deki durum sonrası gelişmeler ele alındı. Erdoğan, ABD’li bakana, “Demokratik iradesinden dolayı Filistin cezalandırılmamalı.” dedi. Rice ise Filistin’e insani yardım konusunda ellerinden geleni yaptıklarını belirtti. Başbakan Erdoğan ve ABD Dışişleri Bakanı, görüşmede Filistin ve İsrail’in her ikisinin de barış için yol haritasını tanıması ve şiddetten uzak durması konusunda görüş birliğine vardı.

Bu haber 292 defa okundu.