Irak'tan ders almadı; İran'a da aynı kafayla bakıyor

0 0 0000 00:00 tsi
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu ve Birleşmiş Milletler Silah Denetimi Komisyonu eski Başkanı Hans Blix, Irak Savaşı'nın 'tam bir trajedi ve büyük bir hata olduğunu' söyledi.

Konferanslar vermek için geldiği Brüksel'de Zaman'ın sorularını cevaplayan Blix, Irak'a müdahalenin ardından iddiaların aksine dünyanın daha tehlikeli bir yere dönüştüğünü belirtti. ABD'nin ders almış gibi görünmediğini kaydeden Blix, Bush yönetiminin Irak'ta sergilediği hataları İran'da da "tekrarlar göründüğüne" işaret etti. Halen İsveç'in desteklediği Kitle İmha Silahları Komisyonu Başkanlığı'nı yürüten Hans Blix, ABD'nin Irak Savaşı'na girişirken ürettiği bütün argümanların yanlış çıktığını, Saddam'ın devrilmesinin dışında yaşananların hepsinin 'büyük bir başarısızlık' olduğunu kaydetti.

Blix, "Irak'a girerek terörizmin kökünü kurutacaklarını iddia ediyorlardı. İşgalden bu yana terör arttı. Artması bir yana terörün kaynağı, serpildiği yere dönüştü. El Kaide, savaştan önce Irak'ta yoktu, şimdi ciddi bir faaliyet gösteriyor. Irak'ın aynen II. Dünya Savaşı'ndan sonra olduğu gibi örnek bir demokrasiye dönüşeceğini söylediler, ülke iç savaşın eşiğinde. ABD'nin Suudi Arabistan'daki askeri üslerini Irak'a taşıyıp, petrolün Batı'ya akışını emniyet altına alacağı söyleniyordu, ABD'nin Irak'ta askeri üslerini uzun süreli bulundurması artık mümkün değildir." yorumunu yaptı.

Blix, savaş öncesinde 700 teftiş yapan BM Komisyonu'nun başkanı iken ABD yönetimi ile yaptığı kavgalarla gündeme geldi. 11 Haziran 2003'te The Guardian'a verdiği mülakatta, ABD yönetimi için, "Washington'da benimle ilgili iğrenç şeyleri basına sızdıran p... var" ifadesini kullandı. İran'la kriz yaşanırken, Washington'daki yönetim ile ilgili aynı şeyleri düşünüp düşünmediğini sorduğumuz Blix, "Evet bu tür adamların hâlâ ABD yönetiminde olduğunu düşünüyorum. İran konusunda da sertlik yanlısı siyaseti destekleyen siyasiler ve bürokratlar var. İran'a karşı üretilen argümanların da makul olma gibi bir mecburiyeti var. 'İran'ın petrolü var, nükleer enerjiye niye ihtiyaç duyuyor?' türü yaklaşımlar duyuyorum. Meksika'nın da çok petrolü var; ama kimse Meksika'nın nükleer programından şikayetçi olmuyor. Rusya'nın da çok petrolü var, bunlar çok basit yaklaşımlar." cevabını verdi. ABD ve İngiltere'nin savaş öncesinde hazırladıkları raporları ciddiye almadıklarını söyleyen Blix, "Raporları soru işaretleri ile okuyacaklarına ünlem işaretleri ile bezediler." dedi.

ABD'nin İran'da da "aynı dar kafalılık ve akılsızlıkla" hareket ettiğini belirten Blix, Bush yönetiminin hâlâ sadece kendi milli istihbaratına güvendiğini söyledi. Batı'nın İsrail'in nükleer programına ilkeli bir yaklaşım sergilemesi durumunda İran meselesinde daha rahat edeceği görüşüne katılan Blix, "İsrail ile İran arasında bir fark var tabii. İsrail hiçbir zaman NPT'ye (Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması) katılmadı. İran nükleer silah üretirse altında imzası bulunan yükümlülüklerini hiçe saymış olacak. Ama Ortadoğu'da Batı'nın bu konuda bir ikiyüzlülük içinde olduğuna dair hissiyatını da anlıyorum." diye konuştu.

İran'ın nükleer silahlar üretmesi durumunda Türkiye'nin de aynı yolu takip edeceğini sanmadığını söyleyen Blix'e göre ABD'nin İran'a askeri müdahalesi zayıf ihtimal. Amerikan kamuoyunun Irak Savaşı'na gitgide daha fazla alerjik olduğuna işaret eden Hans Blix, İran'la muhtemel bir savaşı Amerikan halkının hoş görmeyeceği kanaatinde.

ABD Başkanı Bush, köktenci Hıristiyanlardan etkileniyor

Bush'un ABD'deki köktendinci Hıristiyan gruplardan etkilendiğini iddia eden Blix, Amerikan yönetiminin Irak Savaşı'ndan pişman olduğuna dair herhangi bir işaret yok. "Pişmanlıklarına ilişkin herhangi bir emare görmüyorum; ama şunu da biliyorum özür dilemek siyasetçilerin, devlet adamlarının sıkça yaptıkları bir şey değil. Pişmanlık işaretleri vermekten ziyade asıl önemli olan şimdi Irak'tan dersler çıkarmak ve sadece kendi istihbaratınızı değil, milletlerarası kurumları da dinlemek." diyen Blix, 11 Eylül'ün yıldönümünde medeniyetler çatışmasına inanmadığını söyledi. "Müslümanların ezici çoğunluğu makul insanlar, ciddi bir hoşgörü mazisi var İslam'ın. Her iki taraftaki makul çoğunluk bir araya getirilmeli. Her iki taraf diyorum; zira Bush da Amerika'daki köktendinci akımlardan etkilendi." diyen Blix, ideolojilerin savaşabileceğini; ancak silahlı bir kavgayı ihtimal dışı gördüğünü belirtti.

Zaman

Bu haber 169 defa okundu.