Ciğerlerimiz yanmadan birşeyler yapmalı

0 0 0000 00:00 tsi
Uzun yıllar içinde büyümüş ağaçlarımızın birkaç saatte kül oluşu, tedbir almanın önemini vurguladı. Ciğerlerimizin yanmaması için ne yapmalı?

Türkiye, yangın açısından riskli Akdeniz ülkelerinden biri. Özellikle Akdeniz ve Ege sahillerinden İstanbul'a kadar uzanan kıyı bandı orman yangınları açısından en riskli bölge. 12 milyon hektar büyüklüğündeki bu alan, ülke ormanlarımızın yarısına karşılık geliyor. Ülkemizdeki orman yangınlarının % 80'i Haziran-Ekim döneminde, % 55'i de 10:00-16:00 saatleri arasında çıkmaktadır.  Ve ne yazık ki, meydana gelen yangınların % 95'i insan kaynaklıdır.

2002-2005 yılları arasında düşüşe geçen orman yangınlarının 2006 yılında artış eğilimi göstermesinin endişe verici olduğunu ifade eden TEMA Vakfı Genel Müdürü Dr. Uygar Özesmi, doğada yıldırım, sıcaklık vb nedenlerle çıkan doğal yangınların ormanların kendisini yenilemesi ve gençleşmesi açısından gerekli ve faydalı olduğunu, ancak genelde insan eliyle çıkan orman yangınlarının sayıca çokluğu nedeniyle felakete dönüştüğünü" söyledi.

Orman yangınları ile mücadele önerileri

YANGIN EYLEM PLANI: Ülkemiz ormancıları tüm olumsuz koşullara rağmen Akdeniz Bölgesi'nde orman yangınlarına karşı en başarılı mücadeleyi veren teşkilattır. Çevre ve Orman Bakanlığı'nın bu konudaki bütçesi arttırılarak yangın çıkmadan önce tedbir almayı hedefleyen Yangın Eylem Planı hazırlanmalı ve uygulamaya konmalıdır.

TOPLUMSAL DUYARLILIK: Ülkemizdeki orman yangınlarının neredeyse tamamına yakını insan kaynaklıdır. Bu nedenle halkın bu konuda bilinçlendirilmesi ve toplumsal duyarlılığının arttırılması gereklidir.

BİLİNÇLENDİRME KAMPANYALARI: Halkın orman yangınlarına karşı bilinçlenmesi için medyanın desteği ile yıl boyunca Bakanlık ve Sivil Toplum Kuruluşları kampanyalar düzenlemeli, uyarıcı afişler, broşürler hazırlanmalı dağıtılmalıdır.

ERKEN UYARI: En az bir hafta öncesinden yangın çıkabilecek alanlar hesaplanmalı ve önlem alınmalı, hassas alanlar önceden pikniğe kapatılmalı,

ERKEN MÜDAHALE: Orman yangınlarında ana prensip erken müdahaledir. Bunun için görevli Bakanlık personelinin yanında orman köylülerinin yangın gözetleme çalışmalarına daha aktif katılımda bulunmaları ve halkın gerekli ihbar birimlerine nasıl ulaşacağını öğrenmesi sağlanmalıdır (Alo 177 Orman Yangın İhbar Hattı, Alo Jandarma 156, Alo Polis 155)

UZMAN PERSONEL: Orman Genel Müdürlüğü yangın söndürme işçileri geçici olarak alınmakta ve kısa bir eğitimden geçirilmektedir. Teknik personel ve özellikle orman muhafaza memurları azlığı nedeniyle ormanlar yangınlara, kaçak kesimlere karşı gerektiği şekilde korunamamaktadır. Mevcut muhafaza memurlarının sayısının azlığı ve çok yaşlı oluşları korumadaki etkinliği azaltmaktadır. Orman Genel Müdürlüğündeki açık olan kadrolar doldurulmalıdır. Yine orman şefliklerinin koruduğu orman alanları çok büyük olup daha etkili koruma için şeflik sayılarının arttırılmasında fayda vardır.

HAVA SÖNDÜRME ARACI: Akdeniz bölgesindeki diğer ülkelere bakıldığında bizim kadar orman alanına sahip olmamalarına rağmen bizden 2-3 misli fazla hava söndürme araçlarına sahip oldukları görülmektedir. Türkiye, 21.200.000 ha orman alanına 11 uçak ve 24 helikopter ile müdahale ederken komşumuz Yunanistan'da 6.500.000 ha orman alanına 45 uçak ve 14 helikopter düşmektedir.

YANMAYAN AĞAÇ: Ormanın belirli yerlerine yanmaya mukavemet gösteren servi, akasya gibi ağaç türleri dikilerek tedbir alınabilir. Örneğin; 1994 yılında 4.000 hektar ormanın yandığı Gelibolu yangınının bir bölümü servi ağaçları sayesinde durdurulmuştur.

SIKLIK BAKIMI: Yangının önlenmesine yönelik sık ağaçlardan oluşan ormanların bakımları yani sık ağaçların aralanması için kesilerek çıkartılması işlemine gereken önem verilmemektedir.

YANGIN EMNİYET YOLU: Yangının yayılmasını önlemek için ormanı belirli büyüklükte parçalara ayıran yangın emniyet yolları bulunmaktadır. Bu yollar hem yangına müdahalede araçların ulaşımını sağlamakta hem de yangının ilerlemesini fiziki olarak önlemektedir. Bu yollar yangın mevsiminden önce temizlenmeli üzerinde yanıcı dal, ot, ağaç bulunmamalıdır.

MESİRE: Orman alanlarında gelişigüzel ve kontrolsüz piknik yapılmasını engellemek için yerleşim yerlerine yakın orman alanların bir bölümü koruma tedbirlerinin daha yoğun olduğu mesire yerlerine dönüştürülebilir. Bu mesire yerlerinde mangal yakılacak özel yerler tesis edilebilir. Böylelikle hem insanlara izinli şekilde piknik imkanı sunulur hem de yakılan ateşler denetime tabi tutulur.

ENERJİ HATTI: Son yıllarda enerji nakil hatlarının fazlalaşması ve bu hatların orman içerisinden geçmesi nedeniyle de bir çok yangın meydana gelmektedir. Örneğin Bodrum'da yaşanan son yangının enerji nakil hattından kaynaklandığı belirtilmektedir. Bu nedenle enerji nakil hatları planlanırken ormanlık alan dışından planlanmalı. Mümkün olmadığı durumlarda bu hatların, trafoların kontrolleri yangın mevsiminde önce yapılmalı, hattın altındaki alanlar yanıcı materyallerden temizlenmelidir

TESİS VE YOL KENARI BAKIM: Orman içindeki tesislerin çevresindeki ağaçlar ve yol kenarlarındaki ağaçların yerden üç metre yüksekliğe kadar budanmış olması da yangına karşı alınabilecek önlemler arasındadır.

Kayıplarımız büyük

• AB Ülkeleri ormanlarının sadece % 1'i doğal orman iken, ülkemizde bu rakam % 93'tür. Doğal ormanlarda yüzlerce tür ağaç, bitki, hayvan birarada uyum içinde yaşayan bir ekosistemi oluşturur. Ve insan eliyle oluşturulan hiçbir orman, asla doğal olanın yerini tutamaz.

• 1937'den bu yana çıkan orman yangınlarında, 1,6 milyon hektar ormanlık alan yanmıştır. Toplam tahribat, Türkiye'nin bugün sahip olduğu orman varlığının %7'sine denk düşmektedir. Başka bir ifadeyle 69 yılda İstanbul'un 3 katı büyüklüğünde orman alanı yanmıştır.
 
• Orman Genel Müdürlüğünden yapılan açıklamada 20-27 Ağustos 2006 tarihleri arasında çıkan 245 Orman Yangınında 2.027 hektar orman alanının yandığı bildirilmiştir. Başka bir ifadeyle sadece bir hafta içinde Büyükada'nın 4 katı büyüklüğünde orman alanı yanmıştır.

• 2006'da çıkan orman yangınlarının 262'si meçhul, 220'si yıldırım, 138'i sigara, 107'si diğer, 66'sı çoban ateşi, 53'ü elektrik hatları, 48'i piknik ateşi, 44'ü anız, 35'i kundaklama, 8'i çöplük, 5'i alan açma, 3'ü lokomotif ve 2'si avcılık kaynaklıdır.

Tema Vakfı
Orman Genel Müdürlüğü

Bu haber 1,830 defa okundu.