Sigara tiryakisinin akciğer filmini devlet ödememeli!

0 0 0000 00:00 tsi
Tedaviye muhtaç kalmadan, o hastalığa yakalanmamak için neler yapılması gerekiyor?Tedaviye gerek kalmaksızın insanların doğal ölümler dışındaki ölümlerini azaltabilecek önleyici tedbirleri neler?İşte ayrıntılar..

Anadolu Sağlık Merkezi Onkolojik Bilimler Koordinatörü Prof. Dr. Haluk Onat, önleyici hekimliğe vurgu yaparak söze başlıyor. Yani tedaviye muhtaç kalmadan, o hastalığa yakalanmamak için neler yapılması gerektiğine dikkat çekerek... Aynı zamanda Türkiye Tıbbi Onkoloji Derneği Başkanı da olan Onat'ın tüm çabası tedaviye gerek kalmaksızın insanların doğal ölümler dışındaki ölümlerini azaltabilecek önleyici tedbirleri anlatabilmek. O yüzden 'kanser' deyince önce bu hastalıktan korunmanın yollarıyla başlıyor konuşmasına... Elbette ardından kansere ilişkin son bilgilere ve gerçekçi tedavilere de geçiyor...

Hatırlayacaksınız, dünkü söyleşide "Akciğer kanserinin bulguları nedir?" diye sormuştum Prof. Onat'a... Biraz kızgın, "Bu benim sevmediğim bir soru türü. Kanserin bulguları ortaya çıktı mı iş bitmiştir. Kanser yarı yolu geçmiştir. Önemli olan belirti olmadan yakalamaktır hastalığı. Akciğer kanserinin tek nedeni var, o da sigara. İçmezseniz kansere de yakalanmazsınız" demişti. Bugün kaldığımız yerden devam ediyoruz...

Sigara kanserin düğmesine basıyor

* Hocam siz bu soruyu sevmiyorsunuz. Ama ben yine de soracağım... Akciğer kanserinin bulguları nedir?

Nefes darlığı, öksürük, balgam, kanlı tükürük... Eğer bir hasta bize böyle geliyorsa onun hastalığı çok ileridir. Kurtulma şansı çok azdır. Önemli olan hastalık olmadan önlemek. 'Ben sigara içeyim, ondan sonra bende kanser var mı?' diye kontrola gideyim, olmaz. Bakın, sigorta şirketlerinin sigara içen birine akciğer filminin parasını ödememesi lazım. Devletin de ödememesi lazım. Sen sigara içiyorsan ben seni niye koruyayım? Hem sigara içeceksin hem de seni koruyacağım! Olur mu? İçme! Ha, sen sigara içmeden akciğer kanseri oluyorsan sana bakayım. Ama ben hem sigara içeyim, hem de sana tedavi masraflarını ödeteyim olmaz. Çok pahalıdır akciğer kanserinin tedavisi.

* Hem de çok acılı...

Çok doğru.

* Peki ama sigara tam olarak ne yapıyor hücrelere?

Tütünün içinde bulunan başta benzyprene olmak üzere çok sayıdaki kanserojen madde, hem direkt olarak solunum yollarındaki hücreleri tahrip ediyor, hem de p53 adını verdiğimiz tümör baskılayıcı geni mutasyona uğratarak, kanserin düğmesine basıyor. Yani hücrelerin genetik yatkınlığını artırıp kansere ortam hazırlıyor. En önemlisi bu.

Esrar bile sigara kadar tehlikeli değil

* Yani sigara içmek bile bile ölüm...

Ya, üstünde yazıyor zaten. 'Sigara öldürür' diye... Ama oyun gibi geliyor. Kimse ciddiye almıyor. Esrarın bile kanser yapıcı bir özelliği yok. Yanlış anlaşılmasın, başka yönlerden çok zararlı ama sigara gibi kanser yapmıyor. Sigara bu kadar öldürücü.

* Peki akciğer kanserine yakalanıp da kurtulanların yüzdesi nedir?

Erken dönemde yakalanmasıyla geç dönemde yakalanması arasında fark var tabii... Erken dönemde yakalanıp ameliyat edilebilir sınırlardaysa 5 yıldan fazla yaşama şansı yüzde 50'nin üzerindedir. Ama eğer yayılmış bir hastalıksa, bir yıl yaşama şansı yüzde 20-25'tir. O da sıkı bir tedaviyle...

* Peki akciğer kanserinin erken dönemde belirtileri neler?

Pek belirtisi yok. Ama şunu vurgulamakta yarar var; bir kişide başta söylediğimiz inatçı öksürük ve kanlı balgam belirtileri varsa da mutlaka kanser olabilir demek değil. Başka bir akciğer hastalığı da olabilir.

Kimler her yıl akciğer tomografisi çektirmeli

* Diyelim ki bir kişi hem günde 1-1.5 paket sigara içiyor, hem de haftada 3-4 gün içki... O zaman kanser riski nedir?

Alkolün tek başına kanser yapıcı özelliği gösterilmemiştir. Ama sigarayla birlikte fazla alındığı zaman özellikle baş-boyun kanserleri dediğimiz, ağız içi, gırtlak ve yemek borusu kanserleri ile pankreas kanseri yapabiliyor. Mesela meme kanseri ile de alkolün bir ilişkisinden bahsedilmekte ama bu direkt ilişki değil. Yani meme kanseri riski olan bir kişi eğer fazla alkol alıyorsa riskini bir kat daha artırıyor.

Bu ikiliye dikkat!

* Yoksa tek başına alkol kanser yapmıyor. Öyle mi?

Kanser yapmıyor ama karaciğer hastası yapabiliyor, siroz yapabiliyor...

* Peki bir kişi hem alkolden hem sigaradan vazgeçemiyorsa ne yapmalı? Ona erken teşhis için hangi tetkikleri öneriyorsunuz?
Kim ödeyecek parasını?

O zaman bir akciğer tomografisi çektirsin.

* Akciğer filmi yeterli olmuyor değil mi, hocam?

Eğer belirtiler akciğer filminde görülürse çok geç. Bu yüzden tomografi ile bakmak lazım...

* Peki erken tanı?

Akciğer kanserinin erken tanısı diye bir şey yok. Niye yok? Çünkü nedeni belli. Nedeni ortadan kaldırırsanız akciğer kanseri zaten ortadan kalkıyor... Bunun için de bir insanın düzenli olarak doktora gitmesi lazım. Bu her hastalık için geçerli; kalp için de, karaciğer için de... 'Hasta mıyım?' diye değil, 'Sağlıklı mıyım?' diye doktora gitmek lazım... Ancak bu şekilde kanseri erken yakalayabilir ve yakaladığınız kanseri tedavi edebilirsiniz. Bunun için de riskli kişileri tarayacaksınız... Biz rahim ağzı kanserini, meme kanserini, prostat kanserini, bağırsak kanserini erken yakalarsak çok güzel tedavi ederiz. Yok ederiz yani...

* Akciğer kanserini saymadınız...

Hep diyorum, akciğer kanserinin erken tanısı diye bir şey yok. Niye yok? Çünkü nedeni belli. Nedeni ortadan kaldırırsanız akciğer kanseri zaten ortadan kalkıyor. Sigara içenleri ben neden tarayayım?

Vatan

Bu haber 328 defa okundu.