Lanetlenen ülkeye dönüşebiliriz

30 Ekim 2007 15:13 tsi
Türkiye K. Irak'a operasyon başlattığında, "lanetlenen ülke" haline gelmesi söz konusu. Peki neden ve nasıl olacak? Strateji ne? Prof. Dr. Arıboğan'ın çok kritik uyarısı....

"Savaşırken bile diplomasi lazım"

 Türkiye'nin sayılı terör uzmanlarından Bahçeşehir Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan'a göre; diplomatik yöntemleri bitirmeden askeri harekât yanlış, AKP Hükümeti'nin izlediği yol doğru…

“Kuzey Irak'taki dağları hedef alırsanız, siviller ölür!”

Geçtiğimiz pazar günü Türkiye İş Kadınları Derneği (TİKAD) ile Dünya Bilim  ve Sanat Akademisi işbirliğiyle Çırağan Sarayı'nda düzenlenen, “Geleceğe Bakış, Kazanılmış Dersler Sempozyumu”nda “postmodern dünyada terörizm” konulu bir konuşma yapan Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan, Aktifhaber yazarı Nesrin Yanık Çorakbaş'ın teröre ilişkin sorularını yanıtladı.

Söyleşide, dış politikaya ilişkin önemli mesajlar veren Arıboğan, diplomatik yöntemler denenmeden askeri harekâtın yanlış olacağını söylerken, Kuzey Irak dağlarındaki mağaralarda yaşayan teröristleri öldürürken, bölgede teröristlerle iç içe yaşayan sivillerin de hayatını kaybedebileceğine dikkat çekti.

 Arıboğan, askeri harekat sırasından Kürt siviller ölürse, Türkiye'nin bunu dünya medyasına anlatamayacağını ve “lanetlenen ülke” olacağını da belirtti. “Özellikle iletişim sistemleri üzerinde kontrol sağlayabilecek ittifakları kurmak çok önemli” diye konuşan Arıboğan, AKP Hükümeti'nin diplomatik çabalarını doğru bulduğunu söyledi.

 Modern çağda herkesin kendi teröristi varken, postmodern diye tanımladığınız çağımızda terörün ülkelerin ortak sorun haline geldiğini söylediniz. Kuzey Irak'a yapılacak sınır ötesi harekât için ABD'nin “ortak hareket” teklifine Türkiye'nin vermesi gereken yanıt ne olmalı, ülkelerin kendilerini tehdit eden teröre karşı uluslararası destek araması şart mıdır?

Prof. Arıboğan: Her şeyden önce uluslararası çaba ortak çaba anlamına gelir ki, ABD bile Irak'a müdahale ederken 38 tane müttefik ülkeye ihtiyaç duymuştur. Dünyanın en büyük ordusu bile, şu andaki haliyle tek başına üstesinden gelemedikten sonra, öyle tek başınıza teröristlerle dağlarda savaşmak, üstelik de bunun meşruiyetini sağlamak, dünya medyası üzerinde herhangi bir kontrolünüz yokken lanetlenmeden, kınanmadan bu işin altından kalkmak mümkün değil.

 Bunun için ittifaklar oluşturmak, özellikle iletişim sistemleri üzerinde kontrol sağlayabilecek ittifakları kurmak çok önemli. İsrail gibi bir ülke bile, Hizbullah ile mücadele ederken çok sıkıntı çekti. Üstelik bunlar, medya kanalları üzerinde çok kontrol sahibi bir ülkeydiler. Terörist ile savaşırken en temel problem, sivil öldürürsünüz. Yapacağınız bir şey yok. Canlı kalkan kullanırlar ve teröristin kim olduğunu tespit edemezsiniz. Normal köyünde yaşayan bir insan, akşam size terör saldırısı yapabilir. Böyle kentlerden kırsal alana taşmış olan terör tiplerinde bu kaçınılmaz bir sonuçtur. Yukarıdan bombaladığınız bir hedefte kimin olduğunu bilemezsiniz.

 Türkiye'nin PKK ile mücadelesi, Kuzey Irak'taki dağlara yönelik olacak, oralarda mağaralarda, inlerde saklanan teröristleri vurmaya çalışacaksınız. Ama orada yaşayan siviller de var. Orayı bombaladığınız zaman, bu insanlar da hayatlarını kaybedecekler. Sizin terörist öldürdüğünüzü medyada yansıtabilecekleri gibi, sivil öldürdüğünüzü de medyada yansıtabilirler. Bunu sağlayabilmek için önce meşruiyeti yaratmanız lazım. Uluslararası düzeyde gerçekten teröristlerin çok tehlikeli olduğunu ve sizi yıprattığını göstermeniz lazım. Amacınızın, gerçekten sadece teröristleri hedef aldığını ama kazara diğerlerinin zarar görebileceğini ifade etmeniz lazım. Bir de bütün diplomatik yöntemleri bitirmiş olduğunuzu göstermeniz lazım.

 Geçtiğimiz günlerde yaptığınız açıklamada, bu harekâtı PPK'nın istediği zamanda yapmanın doğru olmayacağını, nitekim son günlerdeki terörist baskınlarının, bu amaca yönelik olduğunu belirtmiştiniz. Ancak şu anda Türkiye'de toplumsal tepkiler had safhada ve “daha ne oyalanıyoruz” şeklinde tepkiler var. Bu tabloyu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Prof. Arıboğan: Bu tartışmalar çok yanlış. Çünkü şu anda yaptığımız şey, reaksiyon vermek. Bir şeye reaksiyon vermek, aksiyonu yapanın zamanlamasına uymak demektir. O, en güçlü olduğu zamanda size saldırır. Siz de reaksiyon verirsiniz, onun en güçlü olduğu zamanda karşılık vermiş olursunuz. Burada proaktif davranmak lazım. Yani zamanlamasını bizim seçmemiz gerekiyor. Türkiye de zaten, bir anlamda zamanlama seçmeye çalışıyor. Eğer, bir meşruiyet sağlayıcı ortamdır bu, bizim için şu anda doğrudur diye düşünülüyorsa, tam da meşruiyet sağlamışken girelim, diyorlarsa, o ayrı mesele. Ama gerçekten, 12 askerimizin şehit edilmesine karşı PKK'ya bir tepki olarak geliştiriyorlarsa, o yanlış. Ama bunda meşruiyet sağlanmak isteniyorsa, bu politik olarak doğrudur.

 Şu anda hükümetin uyguladığı PKK stratejisini doğru buluyorsunuz, öyle mi?

Prof. Arıboğan: Tabi, mutlaka. Savaş yaparken bile bir yandan diplomasinin kullanılması gerekir. Yani karşı tarafla savaşırsınız, bir yandan da dışişleri bakanı ile görüşürsünüz. Hayat böyledir.

Aktif haber

Bu haber 688 defa okundu.