Nikah tazeleyecekler: Anlaşmalar yeniden...

6 Ekim 2007 12:51 tsi
İran cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad’ın Perşembe günü Venezüella’ya üçüncü kez gerçekleştireceği ziyaret, iki ABD karşıtı ülke arasındaki bağların güçlendiği yönündeki söylemleri alevlendirdi.

OPEC’in toplam petrol üretiminin %20’sini gerçekleştiren ve en büyük fiyat belirleyicileri olan Venezüella ve İran’ın devlet başkanları, 2001 yılından bu yana imzaladıkları 20 milyar dolar değerindeki 180 kadar ticaret anlaşmasına ek olarak bazı yeni enerji anlaşmaları imzalarken antiemperyalist söylemlerini yineledi.

Venezüella devlet başkanı Hugo Chavez, Ahmedinecad’a hitaben “tüm Venezüellalılar sizin kardeşiniz olmaktan, İran’ın dostu olmaktan; insanların onuru, egemenliği uğruna verilen mücadelede, emperyalizme karşı savaşta sizinle aynı safı paylaşmaktan gurur duyuyor” diye konuştu.

İran’a saldırması halinde ABD’yi petrol ihracatını askıya almakla tehdit eden Chavez, Ahmedinecad’ın Venezüella’dan önce ziyaret ettiği Bolivya devlet başkanı Evo Morales gibi İran’ın barışçıl amaçlarla geliştireceği bir nükleer programa da destek veriyor.

Ancak analistlerin ekonomik olmaktan ziyade jeopolitik bir anlam yükledikleri bu yakın ilişki uzun süredir sorgulanıyor.

Chavez’in sosyalist yanına sempati duyan ve Chavez üzerine yeni bir kitabı yayınlanan Gregory Wilpert “Chavez, Ahmedinecad’ı kucaklamakla büyük bir hata yapıyor. İran’la olan stratejik ilişkilerde haklı ancak kişisel dostlukları Chavez’in duruşunu gölgeliyor. Bu Mugabe için de geçerli” diyor. “Chavez, Venezüella ve İran arasındaki farklılıklardan tamamen habersiz” diyor.

1994’teki Yahudi topluluğu merkezine düzenlenen bombalama eylemine destek verdiği iddia edilen eski İran cumhurbaşkanı hakkındaki tutuklama kararının arkasında duran Arjantin gibi ülkeler haricinde, analistler Chavez’in İran’la olan dostluğunun diğer Latin Amerika ülkeleriyle olan entegrasyon ile birleşebileceğinden endişe ediyor.

Venezuela Central University’de uluslararası ilişkiler hocası olan Mervin Rodriguez “Chavez’in bölgesel entegrasyon yönündeki çabaları ve ABD karşıtı duruşu arasında pek çok çelişki var” diyor ve ekliyor: “Chavez’in İran’la olan dostluğu kendini uluslararası toplumdan izole etmediği anlamına geliyor ve ABD karşıtı söylemleri de Chavez’i diğer potansiyel ittifaklardan uzaklaştırıyor. Fakat bu, pek çok tehlikeyi beraberinde getiriyor.”

İki ülke arasındaki anlaşmalar 1.4 milyar dolarlık iki petrokimya tesisinin kurulması, Suriye’de bir petrol rafinerisi yapılması ve Venezüella’da otomobil ve traktör fabrikaları kurulması gibi planları içeriyor. Öte yandan İran, Venezüella kıyısı açıklarında doğalgaz arama çalışmalarına yardım edecek. Venezüella enerji bakanı Rafael Ramirez’in verdiği bilgilere göre ise, önümüzdeki iki yıl içerisinde gerçekleşecek ağır ham petrol projeleri kapsamında 6 milyar dolarlık bir ortak yatırım yapılacak.

FT, 28 Eylül 2007, Benedict Mander, çev. ekopolitik.org

Bu haber 296 defa okundu.