1 Mart tezkeresiyle ilgili 4 şüphe

6 Ekim 2007 11:22 tsi
Orgeneral Hilmi Özkök'ün 1 Mart tezkeresini 'Anayasal kaza' olarak yorumlaması ile tartışma yeniden başladı. Fikret Bila'ya göre tezkerenin TMBB'ye gelmesinde 4 kuşku var.

Fikret Bila/Milliyet

1 Mart tezkeresiyle ilgili tartışma
Eski Genelkurmay Başkanı Hilmi Özkök'le yaptığımız ve altı bölümlük bir dizi yazı olarak sunduğumuz söyleşi büyük ilgi gördü.

Özkök Paşa'nın yoğun ilgi gören açıklamaları arasında ünlü 1 Mart tezkeresine ilişkin görüşleri de vardı. Okuyucularımızdan gelen birçok iletide olduğu gibi diğer gazetelerde de bu konuyla ilgili haberler ve yorumlar yer aldı. Okuyucularımızdan gelen iletiler içinde, uzun süre tartışmalara neden olan, 26.2.2003 tarihli "Asker rahatsız" haberimle ilgili yorum ve sorular önemli yer tutuyordu.

Rahatsızlığın nedenleri
Türk ve ABD heyetleri arasında çetin bir müzakerenin sürdüğü günlerde, 25.2.2003 günü, bana, ısrarla ve detaylı olarak aktarılan rahatsızlığın nedenleri şunlardı:
1- Bir gün önce Kuzey Irak'ta Kürt parlamentosunun aldığı ve TSK'yı hedefleyen "Yabancı asker sokmayacağız" kararının arkasında ABD mi var? ABD, bir yandan Ankara'da müzakere yürütürken, bir yandan Barzani ve Talabani'ye destek vererek, "ikili" mi, oynuyor? Bu tutum kafamızı karıştırıyor, gri bölgedeyiz.
2- ABD, müzakerelerde, Kürt gruplara uçaksavar dağıtmakta ısrar ediyor. Hem de fazla sayıda. Bu uçaksavarları kimin uçaklarına karşı dağıtmak istiyor? O bölgede Saddam'ın uçakları uçamıyor. Ancak, ABD ve Türk uçakları uçabiliyor. ABD uçakları hedef olmayacağına göre neden uçaksavar dağıtılmak isteniyor?
O gün bana yansıtılan rahatsızlık buydu...

PKK sorunu
Büyükelçi Deniz Bölükbaşı'nın başkanlık ettiği Türk heyetiyle, Bayan Mariso Lino'nun başkanlık ettiği ABD heyeti arasındaki sert müzakereler süresince başka rahatsızlıklar da yansıtılmıştı. Bu rahatsızlıklar şunlardı:
1- ABD tarafının, Kuzey Irak'a girecek Türk askerlerine ABD komutanın komuta etmesinde ısrar etmeleri.
2- Türk askerlerinin kendilerine ateş açmadıkları sürece PKK'lılar dahil kimseye ateş açmayacakları hükmünün konulmak istenmesi.
Kamuoyunda oluşan hava ve Bölükbaşı'nın direnişiyle ABD tarafı bu tür ısrarlarından vazgeçmek zorunda kalmıştı.

Siyasi kanat
O dönemde hükümet de 1 Mart tezkeresi konusunda isteksizdi. Başbakan Abdullah Gül'ün çok temkinli tutumunun yanı sıra Abdüllatif Şener, "hükümet sözcüsü" olarak, bakanların önemli bir kısmının tezkereyi tatmin edici bulmadıklarını kamuoyuna açıkladı. Hükümet tezkereyi TBMM'ye kerhen sevk etmişti. AKP grubu üzerinde etkili olduğu bilinen TBMM Başkanı Bülent Arınç'ın da tezkereye karşı olduğu biliniyordu.

Kuşkular

1 Mart tezkeresinin TBMM'ye sevk edilmesine karşın ileriye dönük bazı kuşkular da vardı. Örneğin:

1- ABD'nin çok sayıda havaalanı ve limanın tahsis edilmesi talebiyle, bütün Anadolu'nun dev bir lojistik üs haline gelecek olmasının yaratacağı sakıncalar; İran ve Suriye'ye, Türkiye'den müdahale yapılabileceği kuşkusu.
2- ABD askerlerinin Güneydoğu'da, Kuzey Irak'ta olduğu gibi bir faaliyet ve temas içine girmelerinin yaratacağı sakıncalar.
3- Türk askerinin ABD askerleriyle Kuzey Irak'a girmesine karşın bir süre sonra "Size ihtiyaç yok, çıkın" talebiyle karşılaşması olasılığı.
4- Türk askerinin Kuzey Irak'ın derinliklerinde önlem almasına izin verilmeyeceği, 15-20 km'yi geçmeyen bir şeritte tutulacak olması.
Bu siyasi tablo içinde, tezkerenin geri çevrilmesini, belirttiğim şartlar nedeniyle yansıtılan rahatsızlıkla ilgili bir habere bağlamak ve bu bahaneye sarılmak doğru değildir.

Bu haber 381 defa okundu.