Soma'daki maden faciası davası

18 Ağustos 2015 14:25 tsi
Tutuklu sanıklardan Soma Kömürleri AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Gürkan: "Ben patron olarak vebal taşıyorum. Bu insanların acısını taşıyorum. Olayın ne olduğunu anlamaya çalışıyorum. İncelemeyi eksik yapmışsa sorumluluk müfettişindir"

Soma'daki maden faciasına ilişkin Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki davanın tutuklu sanıklarından Soma Kömürleri AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, patron olarak vebal taşıdığını, madenci yakınlarının acısını taşıdığını ifade ederek, kaza öncesi raporlarda eksik varsa sorumluluğun incelemeyi yapan müfettişlere ait olduğunu söyledi.

Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nde açılan davanın 11. oturumunda, Cumhuriyet Savcısı Burak Kocaoğlu, tutuklu sanıklardan Can Gürkan'a şirketlerinin maddi sıkıntı içinde olup olmadığı, malzeme temini konusunda sorun yaşanıp yaşanmadığına ilişkin soru yöneltti.

Sanık Can Gürkan, şirketin herhangi bir maddi sıkıntısının bulunmadığını, ek bütçelerle büyük yatırımlar gerçekleştirdiklerini belirtti.

Gürkan'ın avukatı Kadir Çekin, duruşma salonunda tepki gösteren izleyicilerin baskısı altında olduklarını, savunma hakkının kısıtlandığını ve mahkeme heyetinin bu konuda yeterli müdahalede bulunmadığını savundu.

- "İncelemeyi eksik yapmışsa sorumluluk müfettişindir"

Cumhuriyet Savcısı Burak Kocaoğlu'nun sorularının ardından çapraz sorgulama kapsamında sanık avukatlarının organizasyon şeması, kurumdaki yöneticilerin görevleri hakkında yönelttiği sorulara sanık Can Gürkan, "6 bin kişinin çalıştığı bir işletmede hiyerarşik bir yapı olmadan çalışılamaz. Her kişi kendi ihtisas alanında yetiştirilir ve çalıştırılır" diye cevap verdi.

Sanık avukatlarından Mahmut Yılmaz'ın "müfettiş raporlarını ve raporlardaki eksikleri gördünüz mü?" şeklindeki sorusunu Can Gürkan, şöyle yanıtladı:

"Bu bir süreç, teftişler belli periyotlarla yapılır. Yönetim kurulu başkanı olarak benim bilgim olmuyor. Eksik olmayan raporlar neden bize gelsin ki? Olay yerine gitmemiş bir bilirkişi raporu var. Kurtarma personeli, meclis komisyonu, gitmek isteyen herkes gitmiş. Ben patron olarak vebal taşıyorum. Bu insanların acısını taşıyorum. Olayın ne olduğunu anlamaya çalışıyorum. İncelemeyi eksik yapmışsa sorumluluk müfettişindir. Olayın ne olduğunu anlayabilirsek kimin sorumlu olduğunu anlayabiliriz. Metan yok, göçük yok. Herkesten çok bu olayın neden olduğunu düşünen, sebebini en çok anlamaya ihtiyaç duyan benim."

- Müşteki avukatlarının soruları

Sanık avukatlarının ardından çapraz sorguda müşteki avukatı Serhan Özbek, Can Gürkan'a Prof. Dr. Bahtiyar Ünver'in ocağın önceki işleticisi Park Teknik'e buradaki risklerinin anlatıldığı ve uzun süre üretim yapılamayacağı yönündeki raporu okuyup okumadığı, risklerden haberdar olup olmadığını sordu.

Soma Kömürleri AŞ'ye böyle bir rapor verilmediğini ifade eden Gürkan, her maden işletmesinin riskleri bildiğini, buna göre hareket ettiğini, şirket bünyesinde 100 kişilik emniyet biriminin görev yaptığını, bu birimin sadece maaşlarının 400 bin lira olduğunu belirtti.

Her ifadeyi, her raporu tek tek okuduğunu anlatan Gürkan, Park Teknik'e ciddi para ödeyerek madeni devraldıklarını, madenle birlikte 700 işçinin de devrolduğunu ancak risklere ilişkin bir raporun kendilerine iletilmediğini söyledi.

Soma Kömürleri AŞ'nin riskler hakkında uyarılmadığını savunan Can Gürkan, "Bizi uyarmadıkları gibi basiretli işveren olsalar işçileri uyarırlardı" ifadelerini kullandı.

Park Holding'in işi geciktirdiğini ve önemli bir raporu da sunmadığını öne süren Gürkan, "Ocağın tam ortasında da tehlikeli bir alan bırakılmış" diye konuştu.

Çapraz sorgu sırasında zaman zaman sanık ve müşteki avukatları arasında yaşanan gerginliğe Mahkeme Başkanı Aytaç Ballı müdahale etti.

- "Böyle bir olay yaşandığında muhakeme yeteneği sekteye uğruyor"

Avukat Serhan Özbek'in, maden ocağındaki facianın hemen ardından kimlerle konuştuğunu sorması üzerine Can Gürkan, şunları anlattı:

"Uzun süre arkadaşlara ulaşamadım. Bir sendikacı arkadaş beni aradı. Bütün arkadaşlar müdahale etmeye çalıştığı için ulaşamadım. Ramazan beyin tavanda minik bir damar olduğuna ilişkin teorisi vardı. Bu bana mantıken pek olası gelmedi. Bir cevap arayışında fikrini beyan etti. İlk 4 gün herkesten bilgi almaya çalıştım. Olay yerinin kömürde değil, taş bacada olduğunu ve çok çabuk gerçekleştiğini öğrendim. Böyle bir olay yaşandığında muhakeme yeteneği sekteye uğruyor. Olay yeri bile sonradan anlaşıldı. İlk gün yapılan yorumlar çok afaki."

Prof. Dr. Bahtiyar Ünver'in raporu hakkındaki sorular üzerine  Mahkeme Başkanı Aytaç Ballı, raporların şimdi tartışılmaması gerektiğini, Ünver'i dinleyeceğini, gerekirse talimatla duruşmaya getirileceğini kaydetti.

Sanık Gürkan, işlevsel kadrolar oluşturduğunu, görevli mühendislerinin 25-30 yıldır yerin altında çalıştığını ifade ederek, "Ramazan Doğru 30 yıllık maden mühendisidir. Türkiye'deki işletmelerde mühendislerin 15-20 senelik geçmişi var. Geniş kadrolarımız vardır. İnisiyatif kadrolarda olur. 150 mühendis çalışıyor. Türkiye'de bu kadar mühendisin çalıştığı firma yok. Biz maden mühendisi yetiştiriyoruz. Teknikerlerimiz var. Bu kadar insan bu olayı değil öngörse, hissetse hiç yerin altına girer mi?"

Gürkan'ın ifadesi sırasında bazı madenci yakınları "katil" diyerek tepki gösterdi.

Gürkan'ın avukatı Çekin, duruşmayı izleyenlerden birinin "katilsin" diye bağırması üzerine, bağıran kişiden şikayetçi olduklarını kaydetti.

Oturuma öğle arası verildi.

Soma'daki maden faciasına ilişkin Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki davanın tutuklu sanıklarından Soma Kömürleri AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, maden ocağı yatırımlarının neredeyse tamamını yüksek teknoloji, dolayısıyla iş güvenliği yatırımlarından oluştuğunu savunarak, olayın ardından gerçek dışı algı çalışması yapıldığını iddia etti.

Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nde açılan davanın 11. oturumunda, ilk olarak, önceki duruşmada alınan kararla mahkemeye getirilmesine karar verilen askerlik görevini yapan tutuksuz sanık Erdem Cambaz'a söz verildi.

Maden mühendisi olarak yer altında emniyet biriminde çalışan Cambaz, maden ocağının genelinde sorun olmadığını gözlemlediğini ifade etmesine rağmen, işe başlamasından olayın olduğu 9 aylık sürede, gaz maskesinin bakıma girmediğini, acil durum tahliye tatbikatı da yapılmadığını dile getirdi.

Mahkeme başkanı Aytaç Ballı, Cambaz'ın ardından olayla ilgili başka dava dosyasının birleştirildiğini belirterek, dosyası birleştirilen davanın tutuksuz sanığı Mehmet Erez'i salona çağırdı.

Mehmet Erez de savunmasında hazırlık biriminde çalıştığını, mevzuatta olmasına iş güvenliğiyle ilgili görev verilmediğini ileri sürerek, "Hazırlık biriminde çalışırken, teknik nezaretçi Ertan Ersoy, sözlü olarak daimi nezaretçi olarak görev yapmamı söyledi. Hazırlık biriminde çalıştığım için maden içindekileri bilmem" diye konuştu.

- "Çapraz sorguya geçildi"

Mahkeme başkanı Aytaç Ballı, daha sonra "çapraz sorgu" olarak bilinen, sanıklara doğrudan soru yöneltilme aşamasına geçildiğine değinerek, soruların sanıklara sırasıyla cumhuriyet savcısı, sanık ve müşteki avukatları ile ölen madenci yakınlarınca sorulabileceğini açıkladı.

Cumhuriyet savcısı Burak Kocaoğlu'nun işçi sağlığı ve güvenliğiyle ilgili soru yönelttiği iddianamedeki bir numaralı şüpheli, tutuklu sanık Soma Kömürleri AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, gelişmiş teknoloji yatırımı olarak, 7-10 yıl sonra kar hanesine yazılabilecek nitelikte yüksek maliyetli yarı ve tam mekanize sistemleri kurduklarını vurgulayarak, "Maden ocağına yaptığımız yatırımlarımızın neredeyse tamamı, işçi sağlığı ve güvenliğiyle ilgilidir. Çünkü gelişmiş teknoloji yatırımları demek, iş güvenliği yatırımları demektir" şeklinde konuştu.

Gürkan, alev yürütmez bant konusundaki soruya, ocakta Türkiye'de üretilen TSE onaylı en yüksek kalitedeki bantları kullandıklarını ileri sürerek, alev yürütmez bantların, olaydan sonra gündeme geldiğini ve mevzuata alınmasa da yeni yeni kullanılmaya başlandığını söyledi.

- "24 yıllık Çin maskeleri kullanıldığı yalan"

Şirket olarak 25 yıldan bu yana çelik tahkimat kullandıklarını, sadece kamalarda ahşap ve beton malzemeden yararlanılabildiğini ancak nerede hangi malzemenin niye kullanıldığını da işletme müdürünün açıklayabileceğini kaydeden Gürkan, kullanma tarihi geçmiş Çin menşeili gaz maskelerinin ocakta kullanıldığına dair iddiayla ilgiliyse şunları ifade etti:

"2011'den itibaren 5 bin 300 yeni maske alındı. 24 yıllık maske olduğu haberini görünce ben de şaşırdım. Bu haberi yapan, ödül aldı. Bu yönde ifade veren kişiyi incelediğimizde, olaydan 1 yıl önce işten çıkarıldığını, zimmet kayıtlarından da 2010 yılında kendisine aynı tarihli maske verildiğini gördük. Olayın ardından gerçek dışı algı çalışması yapıldı."

Can Gürkan'ın bu sözleri üzerine, salondan "Yalan söylüyorsun" sesleri yükseldi.

Ölen madenci yakınlarının mahkeme başkanı Balcı'nın tüm uyarılara rağmen sakinleşememesi, bir kişinin de sinir krizi geçirmesi üzerine duruşmaya 15 dakika ara verildi.

Bu arada, olayla ilgili dosyası birleştirilen davanın tutuksuz sanığı Mehmet Erez ile davadaki sanık sayısı, 8'i tutuklu 46'ya yükseldi.

AA

Bu haber 619 defa okundu.