iyibilgi Ankara
Çin oldukça görkemli ve en üs seviyede bir ziyaret gerçekleştiriyor Pakistana. Çin lideri Xi Jinping Pakistan Başbakanı Navaz Şerifle 46 milyar dolarlık 55 anlaşma imzalayacak. Ancak mesele bu kadarla sınırlı değil. Bu stratejik bir ziyaret ve bölgedeki son dönem gelişmeleriyle birlikte kritik enerji ve ulaşım yolları ile dış politika dengelerine yönelik mesajlar taşıyor.
Mesela yeniden uluslar arası oyuna dönen İrandan başlayarak Pakistan üzerinden Çine uzanacak bir doğalgaz hattı bunlardan biri veya pek bilinmeyen ama Çini bölgeye açan Gwadar Limanı gibi konular önemli madde başlıklarından.
Fakat bunlardan bile önemli konular var. Örnek mi, Xi Jinpingin Pakistan parlamentosunda söylediği şu söz gibi; ABD Çin'i dünya sahnesinde soyutladığında Pakistan yanımızda durmuştu.
Çin Devlet Başkanı Xi Cinping'in Pakistan'a resmi ziyareti sırasında iki ülke arasında stratejik işbirliği ortaklığı kurulmasını öngören ortak açıklama da yayınlandı. Pekin yönetimi, dış politikasında Pakistan ile ilişkilere öncelik verdiğini yinelerken, Pakistan da Çin ile dostluk ilişkilerini dış politikasının temel taşlarından biri olarak niteledi.
Peki bu ziyaretin dışarıdan izlenmesi gereken boyutları neler?
1. Afganistan meselesinde Çin arabuluculuk yapabilecek ve bu konuda Pakistan ile İrana yönelik dengeleri de etkileyecek.
2. İranın enerji sürecini Doğu yönüne çekebilecek.
3. Ankara ile özel ilişkileri dışından Pakistan üzerinden de Türkiye ile ilişki kuracak ve
4. Suudi Arabistan, Türkiye, Pakistan üçgenine sanki Çin de katılmış olacak.
5. Bu İrana yönelik değil bölgede, yani enerji coğrafyasında Çinin ben de varım deme biçimi.
6. Hindistana karşı bir mesaj da söz konusu. Pakistan ziyareti Hindistandan pür dikkat izleniyor ve rahatsızlıklarını belli de ediyorlar.
7. Kaldı ki Hindistan da ciddi bir enerji tüketicisi olduğu için ayrıca hem kaygılı hem de davetlere açık.
8. Delhinin oyuna nasıl katılabileceği muamma ama böylesi bir ihtimalin ABDyi çok rahatsız edeceği de ortada.
9. Bu hat aynı zaman Körfez ülkelerini de ilgilendiriyor ve enerji ve yolları noktasında ayrı bir ittifak oluşmasını sağlıyor.
10. Nihayet bu hat, Doğu Akdenizden başlayarak, Suriye-Irak-İran-Afganistan-Pakistan-Hindistan çizgisinde yeni bir stratejik kulvar üretiyor.
11. Bunlarla beraber son dönemlerde Çin ile yakın ilişkileri bulunan Rusyayı da bağlıyor ve oyuna katıyor.
12. Tabii Ortadoğu ve nihayet Yemen üzerinde yaşanan krizleri hiç katmıyoruz ki, Çin buralarda da söz sahibi olmak istiyor. Dün ABD savaş gemileri Yemen sularına hareket ettiler ama daha savaşın ilk günlerinde Çin savaş gemileri oradaydı.
13. Çin ve Rusya arasında bu bölgede yeni, geniş ve herkesi ilgilendiren, Batıyı ister istemez karşıya koyan bir ortaklık besleniyor.
Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.
Yorumlar
+ Yorum Ekle