Anayasa referandumu hakkında 5 soru 5 cevap

12 Eylül 2007 14:42 tsi
Anayasa değişiklik paketi için oy kullanımına Gümrük kapılarında başlandı. İşte 21 Ekim'de yurt genelinde yapılacak olan referandum hakkında merak edilen 5 soru ve cevabı...

Anayasa değişikliği paketi için yapılan halkoylamasında gümrük kapılarında oy verme işlemi başladı. Gurbetçiler, tatil günleri de dahil 24 saat oy kullanabilecek

Milliyet'te yer alan bilgiye göre, Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesini de öngören anayasa değişikliği paketinin yürürlüğe girip girmeyeceğine ilişkin referandumda (halkoylaması) gümrük kapılarında oy verme işlemi başladı.
YSK'nın belirlediği Kapıkule, İpsala karayolu, Antalya, İzmir Adnan Menderes, Ankara Esenboğa, İstanbul Atatürk ve Sabiha Gökçen, Kayseri Erkilet ve Adana Şakirpaşa havalimanları gümrük kapılarında oy verme işlemi, halkoylamasının yapılacağı 21 Ekim 2007 Pazar günü saat 17.00'de sona erecek. Gurbetçiler, tatil günleri de dahil 24 saat oy kullanabilecek. İstanbul Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminali'ne kurulan 15 sandıkta oy verme işlemine katılım, ilk gün beklenenin altında oldu. Yüksek Seçim Kurulu'na bağlı 300 personelin görev aldığı terminalin geliş katında oy verme işleminin başladığı ilk dört saatte sadece iki kişi oy kullandı.
Yurtdışına çıkışlarda oy verme işlemine katılım daha yüksek oldu. Seçim görevlileri, vatandaşların referandum konusunda yeterli bilgileri olmadığı için oy kullanmaktan çekindiklerini söyledi.

'Mutluluk duydum'
Kapıkule'de de giriş, çıkış ve gara üç sandık konuldu. İlk oyu 20 yıldır Almanya'nın başkenti Berlin'de çalışan Selim Özçetin kullandı. Özçetin, "Reisicumhurun halk tarafından seçilmesinden mutluluk duydum. Ayrıca, ilk oyu kullanmaktan da gurur ve şeref duydum" dedi.
İpsala Sınır Kapısı'nda da bir sandıkta oy verme işlemine başlandı. Mehmet Yarar, "Meclis'teki milletvekilleri de halk tarafından seçildi. Bu yüzden tekrar bir halkoylamasına gerek yok" diye konuştu.

5 SORU 5 CEVAP
Gül 5 yıl mı kalacak?

1- 59. hükümet tarafından hazırlanan, 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in referanduma (halkoylaması) götürdüğü anayasa değişikliği paketinde hangi düzenlemeler yer alıyor?

-Pakette, cumhurbaşkanının halk tarafından 5 yıllığına (halen görev süresi 7 yıl) seçilmesi, aynı kişinin iki kez cumhurbaşkanı seçilebilmesi, TBMM'nin tüm oturumlarının 184 milletvekili ile açılması, genel seçimlerin 4 yılda bir yapılması düzenlemeleri bulunuyor. Ayrıca 11. Cumhurbaşkanı'nın halk tarafından nasıl seçileceğini gösteren geçici bir madde yer alıyor.

2- Referandum yapılacak mı?
- Evet. 22 Temmuz genel seçimleri sonrası, TBMM'nin 11. Cumhurbaşkanı'nı seçebilmesi halinde yapılmayacağı söylenen referandumla ilgili süreç devam ediyor. TBMM, cumhurbaşkanı seçmesine rağmen süreci durduracak bir karar almadı. Referandum tarihini 21 Ekim olarak açıklayan YSK'nın takvimi uyarınca, gümrüklerde oy kullanma işlemine dün başlandı.

3- Referandumda, anayasa değişikliğine "evet" oyu fazla çıkarsa, sonuçları ne olacak?
- Gül'ün görev süresinin 7 yıldan 5 yıla inip inmeyeceği tartışması yaşanacak. Ancak, Gül'e bir dönem daha cumhurbaşkanı seçilebilme yolu açılacak. Genel seçimler 2012 yerine 2011'de yapılacak. 11. cumhurbaşkanlığına yönelik düzenlemenin yürürlüğe girmesi halinde nasıl sonuçlar doğurabileceği tartışmaları ise sürüyor.

4- Bu maddenin yürürlüğe girmesi Gül'ün durumunu etkiler mi?
- Bu konuda farklı görüşler bulunuyor. Eski TBMM Başkanı Hüsamettin Cindoruk, paketin bu haliyle yürürlüğe girmesi durumunda, cumhurbaşkanlığı seçiminin tekrarlanması gerektiğini öne sürüyor.
Cindoruk, bu durumda Anayasa'ya göre 11. Cumhurbaşkanı'nı halkın seçmesi gerekeceğini, Gül'ün Anayasa'ya aykırı biçimde Çankaya Köşkü'nde oturur duruma düşeceğini iddia ediyor.
Cindoruk, Gül'ün görevden ayrılması gerektiğini ileri sürüyor. Anayasa hukukçuları Prof. İbrahim Kaboğlu, Prof. Necmi Yüzbaşıoğlu, Prof. Mümtaz Soysal, cumhurbaşkanı zaten seçilmiş olduğundan, yeniden 11. cumhurbaşkanlığı için seçim yapılamayacağını ifade ediyor. Ancak, karışıklık doğacağı için paketten bu düzenleme çıkarılarak referanduma gidilmesi gerektiğini savunuyorlar.

5- Hangi görüşün geçerli olduğu nasıl anlaşılacak?
- Anayasa değişikliğinin yürürlüğe girmesi halinde, muhalefet partilerinden biri cumhurbaşkanı seçiminin yapılması için TBMM Başkanlığı'na başvurabilecek.
TBMM Başkanlığı, talebe olumsuz yanıt verirse, Gül'ün cumhurbaşkanlığı sürecek. TBMM Başkanlığı teorik olarak mahkeme yoluna de gidebilir. Bu durumda idare mahkemesi, konuyla ilgili yetkisi bulunup bulunmadığına karar verecek. Yetkili olduğu görüşüne varırsa, cumhurbaşkanı seçiminin yenilenip yenilenmeyeceği konusunda son sözü yargı söyleyecek.

Bu haber 1,328 defa okundu.