ABD'nin gölge ordusu

12 Eylül 2007 09:20 tsi
Kandil Dağı'ndaki haberle gündeme gelen ABD'nin özel güvenlik şirketleri, Irak dışında yaklaşık 40 ülkede görev yapıyor. Şirketler gizli bir ordu gibi algılanıyor.

ABD'de özellikle 11 Eylül saldırılarının ardınan Pentagon'un çalışmaya başladığı özel güvenlik şirketleri, ABD ordusunun Irak ve Afganistan'daki operasyonlarında ağırlıklı bir yer tutuyor. Independent gazetesinde yer alan bir habere göre halen Irak'ta ABD ordusuyla sözleşmeli olarak çalışan 630 şirket var. Aşçılıktan şoförlüğe, yüksek kademedeki komutanların korunmasına kadar farklı işler yapan ve 100'den fazla ülkeden geldikleri belirtilen bu kişilerin sayısının 180 bin civarında olduğu belirtiliyor.

PENTAGON BAĞIMLI HALDE

Kesin rakam belli olmamakla birlikte yaklaşık 100 bin kişinin özel güvenlik şirketleri için çalıştığı sanılıyor. Daha önce de Bosna ve Afganistan'da özel şirketlerle benzer anlaşmalar yapan ABD ordusunun, Irak savaşıyla birlikte sözkonusu firmalara ilk kez bu kadar fazla bağımlı hale geldiği belirtiliyor. Özel Güvenlik Şirketeri (PSC) adıyla bilinen bu kuruluşlar, önemli kişiler, konvoylar, çeşitli tesislerin korunmasına yönelik hizmetlerin yanında, Irak ordusunun eğitiminde de görev alıyor.

YARGI DENETİMİNİN DIŞINDA

Esas olarak ABD ordusunun asker sayısındaki yetersizlik nedeniyle kiralanan güvenlik görevlilerinin Irak'ta istikrar ve güvenliğin sağlanması konusunda ABD ordusuna katkıda bulundukları belirtilirken, bu şirketlerin bütünüyle hukuk sisteminn dışında çalışması tepkilere neden oluyor. Pentagon'un bu şirketlere ciddi ilk yönelmesi eski Irak valisi Paul Bremer'la başladı.

Maaşları 15 bin dolar

ABD'nin Bağdat Büyükelçisi Ryan Crocker'a da koruma hizmeti veren Blackwater USA adlı şirket, Irak'taki özel firmalar arasında en tanınanı. Washington'la güçlü bağlantıları olduğu belirtilen şirketin günlük maliyeti 8 bin ila 12 bin dolar arasında değişiyor. Ancak bu rakam, konvoyun özelliği ve risk derecesine göre farklılık gösteriyor. Güvenlik gerekçesiyle 10 araçla sınırlandırılan konvoylar, toplam 20 güvenlik görevlisinin bulunduğu en az 4 araç tarafından korunuyor. Çoğunluğu en az 10 yıllık deneyime sahip olan özel güvenlikçilerin yıllık en az 130 bin dolar maaş aldıkları belirtiliyor. Bu rakam, iki yıldızli Amerikalı bir generalin maaşına eşit. Uygulamaya yönelik eleştirilerin başında, bu kişiler arasında Güney Afrika'da apartheid olarak adlandırlan ırkçılık döneminde görev yapan askerlerle, Şili'de devrik diktatör Agusto Pinochet'nin emrinde çalışan güvenlik görevlilerin sözkonusu şirketlerde çalışıyor olması geliyor. Uluslararası kalkınma örgütlerinden War on Want, hazırladığı bir raporda, çatışma bölgelerinde faaliyet gösteren özel güvenlik şirketlerinin denetlenmesi konusunda daha katı kurallar getirilmesini ve uygulanmasını istemişti.

Gizli cezaevi kurup fidye topluyorlar

ABD ordusu için çalışan özel güvenlik elemanları büyük insan hakları ihlallerine de imza atıyor. Bunlardan biri Afganistan'da sivilleri kaçırarak gizli cezaevlerinde tutan Jonathan Idema ve Edward Caraballo idi. Afganistan'a özel güvenlik şirketiyle giren ikili daha sonra kırsal kesimlerde adam kaçırma eylemlerine başladı. Yakaladıkları sivilleri bilinmeyen yerlerde ki cezaevlerine kapatıyor ve kameraya kaydederek aile yakınlarına gönderiyorlardı. Afganistan'ın başkenti Kabil'in batısında cezaevine dönüştürülen bir evde insanları rehin almak ve en az 8 kişiye işkence yapmaktan hüküm giyen Jonathan Idema, ABD Savunma Bakanlığı ve Afgan makamlarının izniyle 'teröre karşı operasyonlar' düzenlediğini öne sürmüştü.

yenişafak

Bu haber 453 defa okundu.