Milliyet'te yer alan habere göre; Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) ile Soma Madencilik A.Ş. arasındaki hukuki ilişkinin, rödovans adı verilen kiralama yöntemi ile yapılmasının işçilerin maddi ve manevi tazminat taleplerini şirketin yanı sıra TKİden de istemelerinin önünü kesebileceği ortaya çıktı. Maden Kanununa 2010da eklenen bir maddeyle hizmet sözleşmesinden farklı olarak, rödovans sözleşmelerinde, bu alanlarda yapılacak madencilik faaliyetlerinden doğacak İş Kanunu, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili idari, mali ve hukuki sorumlulukların rödovansçıya ait olduğu yönünde hüküm konulduğu, bu hüküm nedeniyle Somada yakınlarını kaybeden madenci ailelerinin açacağı tazminat davalarında TKİnin sorumlu tutulamaması ihtimali olduğu belirtildi. Bu durumda şirketin iflas etmesi ya da mal varlığının tazminatların tamamını ödemeye yetmemesi durumunda işçi aileleri yeni mağduriyetler yaşayabilecek.
Maddi ve manevi tazminat
Somadaki facia ile ilgili adli soruşturma başlarken hayatını kaybeden işçilerin ailelerinin alacakları tazminatlarla ilgili hukuki girişimlerin de önümüzdeki günlerde başlaması bekleniyor. Madenci aileleri, destekten yoksun kalma tazminatının yanı sıra olaydan duydukları üzüntü nedeniyle de manevi tazminat talep edebilecek. Maddi tazminat hesaplanırken, yaşamını kaybeden madencinin Türkiyedeki ortalama yaşam süresine göre muhtemel yaşayacağı süre baz alınacak. Bu süre içinde alacağı ücretlerdeki artış oranları da yine tahmini olarak hesaba katılacak. Bu gelirden davacıların alacağı muhtemel destek hesaplanacak. Çıkan miktardan SGKdan bağlanan ölüm aylığı düşülerek maddi tazminat miktarı bulunacak. Madenci ailelerine ayrıca, yaşadıkları üzüntü ve eleme karşılık da manevi tazminat ödemesi yapılacak.
TKİ de sorumluydu
Madenlerde yaşanan iş kazalarında, maddi ve manevi tazminat talepleri hem alt işveren hem de üst işveren konumunda olan TKİden istenebiliyor. Sorumluluğun, müşterek ve müteselsil sorumluluk olarak belirlenmesi nedeniyle madenci aileleri, tazminatlarını firmadan veya TKİden tahsil edebiliyor. Firmaların ödeme güçlüğü çektiği ya da mal kaçırdığı durumlarda işçi ailesi TKİden tazminatını tahsil edebiliyor. TKİ de sorumluluğu ölçüsündeki tazminatı kendisini üstleniyor, firmanın sorumluluğuna düşen pay içinse firmaya rücu ediyor.
Maden Kanununa 2010da eklendi
Ancak rödovans sözleşmelerinde işçi ailesinin tazminatı TKİden tahsil edebilmesini engellemeye yönelik olarak kanuna bir düzenleme konulduğu anlaşıldı. Maden Kanununa 2010da 5995 sayılı Kanunla eklenen ek bir maddeyle rödovans sözleşmelerinde sorumluluğun tamamen rödovansçıya ait olduğu belirtildi. Söz konusu maddede, Maden ruhsat sahiplerinin, ruhsat sahalarının bir kısmında veya tamamında üçüncü kişilerle yapmış oldukları rödovans sözleşmelerinde, bu alanlarda yapılacak madencilik faaliyetlerinden doğacak İş Kanunu, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili idari, mali ve hukuki sorumluluklar rödovansçıya aittir. Ancak bu durum ruhsat sahibinin Maden Kanunundan doğan sorumluluklarını ortadan kaldırmaz hükmü yer aldı.
Maddede İş Hukuku, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili hukuki ve mali sorumlulukların tamamen rödovansçıya ait olduğunun düzenlenmesi karşısında tazminatların TKİye yöneltilemeyeceği belirtildi.
Feodal dönemin haracı
Rödovans, bir tür özelleştirme yöntemi olarak biliniyor. Fransızca kökenli rödovans (redevance) feodal dönemde haraç anlamında kullanılıyordu.
Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.
Yorumlar
+ Yorum Ekle