Eski bakan Türk'ten YSK için son söz

8 Nisan 2014 13:19 tsi
Yerel seçimlerin ardından Yüksek Seçim Kuruluna (YSK) itirazlar sürerken, YSK kararlarıyla ilgili Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yapılıp yapılamayacağı tartışma konusu oldu. Eski Adalet Bakanı, Anayasa Profesörü Hikmet Sami Türk, konuyla ilgili değe

Konuyu AA muhabirine değerlendiren eski Adalet Bakanı, Anayasa Profesörü Hikmet Sami Türk, burada başvurunun hangi taleple yapılacağının önem taşıdığını söyledi.

"Bir defa seçimlerle ilgili olarak YSK tarafından verilen kararlar kesindir, başka hiçbir merciye başvurulamaz. Bu anayasada açıkça belirtilmiştir" diyen Türk, "Ancak, seçim işlemleri nedeniyle eğer bir kimsenin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) kapsamındaki seçilme hakkı ihlal edilmişse o bakımdan Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yoluna gidebilir ama Mahkemenin vereceği karar seçimin iptali, yenilenmesi gibi seçim hukukuna ilişkin bir işlemin yapılabilmesi anlamına gelmez" ifadesini kullandı.

Anayasa Mahkemesinin böyle bir başvuruda "ihlal" olduğu kanaatine varması durumunda, tazminat, aykırılığın giderilmesi veya tespiti gibi kararlar verebileceğini dile getiren Türk, "Bunun dışında seçimler konusunda YSK'nın yetkisi, başka bir organla paylaşılmayan bir yetkidir" dedi.

Türk, "Hak ihlali doğmuşsa, örneğin Mustafa Balbay, Mehmet Haberal, milletvekili seçildikleri halde tutuklu kaldılar. Orada seçilme hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi bireysel başvuruları kabul etti ve onun üzerine tahliye edildi. Burada da böyle bir şey. Yoksa seçimin iptali, yenilenmesi şeklinde bir karar veremez. Bu konuda YSK son yetkilidir, onun kararlarına karşı başka hiçbir merciye başvurulamaz. Anayasa'da açıkça yazıyor" değerlendirmesinde bulundu.

"Bireysel başvuru yapılamaz"

Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Yusuf Şevki Hakyemez de konuyla ilgili, "YSK'nın seçim itirazlarıyla ilgili kararlarına karşı Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yapılamaz" dedi.

Anayasa'nın 79. maddesine göre YSK kararlarına karşı başka bir merciye başvurulamayacağını ifade eden Hakyemez, YSK kararlarının kesin olduğuna işaret etti.

Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulü Hakkındaki Kanun'un 45. maddesinde de bu yönde bir ifade bulunduğunu belirten Hakyemez, YSK kararlarının denetim yasakları kapsamında olduğunu, bu nedenle YSK karar verdikten sonra taraflardan birisi Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunsa dahi Anayasa Mahkemesinin bunu ele alıp incelememesi gerektiğini kaydetti.

Bu konudaki teknik bir ayrıntıya da dikkati çeken Hakyemez, bireysel başvuru hakkı kapsamının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde (AİHS) güvence altına alınan haklarla sınırlı olduğunu vurguladı.

Hakyemez, "AİHS 1 nolu protokolünde serbest seçim hakkı düzenlenmektedir ama bu seçilme hakkı yasama organının seçimine ilişkindir, mahalli idarelere ilişkin seçilme hakkı olarak yorumlanmıyor. O nedenle başvurulsa ve usul sorunu aşılsa dahi Anayasa Mahkemesi burada milletvekili seçimiyle ilgili bir durum söz konusu olduğunda bakabilir. Mahalli idareler seçimiyle ilgili olana bakmaması gerekir. Ama bu tali bir meseledir, Anayasa Mahkemesinin YSK kararlarına karşı inceleme yapma imkanı olmaması lazım. Çünkü Anayasa'nın 79. maddesinde YSK kararlarına karşı başka bir merciye başvurulamaz diye açık bir hüküm var. Bu Anayasa Mahkemesini de bağlar" ifadelerini kullandı.

Anayasa Mahkemesinin Twitter kararı

Öte yandan, Anayasa Mahkemesinin Twitter kararını da değerlendiren Prof. Dr. Hakyemez, Mahkemenin iç hukuk yollarının tüketilmediğini kendisinin de kabul ettiğini ancak karar gerekçesinde bununla ilgili çok tatminkar bir açıklama bulunmadığını söyledi.

Yüksek Mahkemenin, konuyu bir anlamda gecikmesinde sakınca bulunan hal olarak değerlendirdiğini anlatan Hakyemez, "Kararın içeriğindeki değerlendirmeler bir yana usul ile ilgili olarak buradaki temel sorun şu: Anayasa Mahkemesi eğer gecikmesinde sakınca bulunan hallerle ilgili olarak bu biçimde her konuyu alıp inceleyecekse o zaman diğer mahkemelerin işlevi ister istemez sorgulanacaktır. Anayasa Mahkemesi aslında bireysel başvuruda hedeflenenin üzerinde çok daha güçlü bir mahkeme konumuna gelecektir. O zaman Türkiye'deki adli ve idari yargıda düzenlerindeki mahkemelerin yargılamaları bir anlamda anlamsız kalabilecektir. Bu durum Anayasa Mahkemesini süper yetkili mahkeme konumuna sokabilir. Bu, yargı sisteminin içinde arzulanmayan ve bireysel başvurunun anayasaya dahil edilmesi esnasında anayasa koyucu iradenin hedeflemediği bir durumdur" diye konuştu.

aa

Bu haber 484 defa okundu.