Önümüzdeki 6 ay kritik

26 Kasım 2013 09:49 tsi
İsrail-Suudi yakınlaşması, yeni düzeni yıkabilir mi?

ABD’nin Hasan Ruhani’nin cumhurbaşkanı seçildiği Haziran ayından bu yana, Suriye’ye saldırı planlarının iptal edildiği dönemi kapsayan zaman diliminde ABD ile İran’ın gizli ikili görüşmelerde bulunduğu ve Suudi Arabistan’ın el altından bu iletişim hakkında İsrail’e bilgi sızdırdığı haberleri geliyor.


Bu iki önemli noktaya işaret ediyor. Birincisi, Riyad’ın İsrail’i devlet olarak tanımamasına rağmen Suudi ve İsrail’in algıları giderek birbirine daha çok yaklaşıyor.

İkincisi de ABD’nin müttefikleri, ABD-İran işbirliğinin Arap ve İsrail’in zararına olacağı konusunda hem fikir olmaya başlıyor. Suriye’de çözüm için ABD ve Rusya’nın öncülüğünde yürütülen barış görüşmelerine İran’ın da dâhil edilmesi durumunda bu görüş de sağlamlaşacak.

Peki bu ülkeler nasıl bir cevap verebilir? İsrailli yetkililer, anlaşmanın kendileri için bağlayıcı olmadığı uyarısında bulundu. Bu da, askeri seçeneğin hala masada olduğu tehdidi anlamına geliyor. Suudi yetkililer de Pakistan’dan nükleer silah temin edebileceklerini üstü kapalı bir şekilde dile getiriyor.

Bu adımların hiçbiri, bu geçici anlaşmanın süresi boyunca atılacak gibi değil. İsrail’in eski askeri istihbarat müdürü Amos Yadlin’in dediği gibi, “Gelecek altı ay içinde saldırı meşruiyeti azalacak.”

ABD ve İsrail daha önce İran’a karşı düzenlenen sanal saldırılarda işbirliği yapmıştı. İran’da öldürülen nükleer bilimcilerin faillerinin de İsrailli olduğuna inanılıyor. Bu örtülü eylemler de göz ardı edilmemeli fakat bunlar Washington’u ve bu anlaşma için müzakere edenleri öfkelendirebilir.

Eğer bu anlaşmayı uzun dönemli bir uzlaşı takip etmezse ve İran nükleer genişleme planlarını yenilerse, o zaman İsrail’in hava saldırısı riski de büyük oranda artar.

İngiliz Sunday Times gazetesinin bu ay ortaya attığı Suudi Arabistan’ın herhangi bir İsrail saldırısına doğrudan askeri destek verebileceği iddiası çok inanılır bir durum değil ama İsrail’in bombardıman uçaklarına gizlice hava sahasını açabilir.

BBC Türkçe /  Shashank Joshi (İlgili kısım)

Bu haber 1,396 defa okundu.