Ruhani'den sonra yavaşlama
25 Kasım 2013 13:37 tsi
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının hazırladığı rapor, Cumhurbaşkanı Ruhaninin göreve başlamasından bu yana İran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerinde "yavaşlama" olduğuna işaret etti.
İran ile 5+1 ülkeleri arasında İran'ın nükleer programına ilişkin imzalanan ön anlaşmanın ardından Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının (UAEA) hazırladığı rapor, İranda yeni cumhurbaşkanı Hasan Ruhaninin göreve başlamasından bu yana uranyum zenginleştirme faaliyetlerinde "yavaşlama" olduğunu ortaya koydu.
UAEA Yönetim Kurulu olağan toplantısı kurumun Viyanadaki merkezinde başladı. 3 günlük toplantı sonunda UAEA Genel Direktörü Yukiya Amanonun İranın nükleer programına ilişkin hazırladığı son raporun 28 Kasım'da yönetim kurulu üyesi 35 ülkenin heyet başkanlarına sunulması ve basına açıklanması bekleniyor.
Raporda Amano, İranın yeni cumhurbaşkanı Hasan Ruhaninin göreve başlamasından bu yana ülkede uranyum zenginleştirme faaliyetlerinde "yavaşlama" olduğuna işaret ediyor.
Raporda, zenginleştirme faaliyetlerinin yavaşlatılmasına karşın Natanz nükleer tesisine yeni nesil 4 santrifüj monte edildiği ifade edilerek, İranın nükleer tesislerinde toplam 15 bin 240 santrifüje sahip olduğunun saptandığı belirtildi.
Tahran yönetiminin son üç ayda nükleer tesislerinde yeni nesil toplam 1800 santrifüjü faaliyete geçirdiği belirtilen raporda, İranın yüksek düzeyde (yüzde 20 oranında) zenginleştirilmiş toplam 196 kilogram uranyuma sahip olduğu kaydedildi.
Ajansın nükleer güvence denetimlerinden sorumlu teknik görevlileri, İranın bu yıl ağustos ayından itibaren zenginleştirdiği uranyum miktarında yüzde 5 oranında bir artış olduğunu belirtirken, "nükleer başlıklı bir silah üretebilmek için Tahran yönetiminin yaklaşık 450 ila 500 kilogram yüzde 20 oranında zenginleştirilmiş uranyuma sahip olması gerektiğini" söyledi.
Amano, raporunda, İran yönetim ile UAEA arasında sürmekte olan yapılandırılmış yaklaşım belgesine ilişkin müzakerelerde ilerleme kaydedildiğini ve Tahranda yapılan son müzakerede İran tarafının yeni bazı öneriler sunduğunu belirtti. Amano, belgeye ilişkin müzakerelerin henüz sonuçlanmadığını kaydetti.
Nükleer programda askeri boyut endişesi
Diplomatik kaynaklar, Amano tarafından BM Güvenlik Konseyi üyesi ABD, Rusya, Çin, Fransa ve İngiltere ile Almanyanın oluşturduğu 5+1 ülkeleri ile İran arasında geçtiğimiz günlerde Cenevrede imzalanan anlaşmadan önce hazırlanan raporun ılımlı ifadeler içerdiğine işaret ediyor ancak "Tahran yönetiminin Parçin nükleer tesisinde denetim yapılmasına izin vermemiş olmasının, nükleer programı üzerindeki askeri boyut şüphesini tümüyle gidermediğini" savunuyor.
UAEA Genel Direktörü Amanonun İranın nükleer programına ilişkin son raporunu yönetim kurulu üyesi 35 ülkenin heyet başkanları ile BM Güvenlik Konseyi'ne gönderdiğini belirten UAEA kaynakları, raporun 28 Kasım Perşembe günü yapılacak toplantıda basına da açıklanacağını ve yönetim kurulu üyesi ülkelerin heyet başkanlarının rapora ilişkin sözlü beyanlarda bulunacaklarını bildirdi.
İran yönetimi, taraf olduğu Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması (NPT) ile Güvence Denetimleri Antlaşması kapsamında nükleer programını barışçıl amaçlı sürdürdüğünü venükleer reaktörlerde "yakıt olarak kullanmak üzere uranyum zenginleştirdiğini" belirtirken, başta ABD ve İsrail olmak üzere Batılı bazı ülkeler, "İranın nükleer silah sahibi olmak üzere uranyum zenginleştirdiğini" ileri sürüyordu.
5+1 ülkeleri ile İran arasında Cenevrede anlaşmaya varılması UAEA Yönetim Kurulu üyesi ülkelerin büyük çoğunluğunu tatmin ederken, yönetim kurulunda gözlemci üye statüsüyle bulunan İsrail, anlaşmaya destek vermeyen ve "İranın nükleer silah sahibi olacağı" iddiasını sürdüren tek ülke oldu.
aa
Bu haber 690 defa okundu.
Yorumlar
+ Yorum Ekle