''İran çözüm sürecini bitirmek istiyor''

18 Kasım 2013 09:37 tsi
İran Kürdistan Azadi Partisi Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Yezdan Pena, çözüm süreciyle ilgili çarpıcı değerlendirmeler yaptı. İran’ın idamları, Türkiye’deki çözüm sürecine karşı kullandığını söyledi.

Mahabad Kürt Cumhuriyeti 1946'da bugünkü İran sınırlarında kurulmuş tarihteki tek Kürt devleti. Aynı yıl içinde İran tarafından yıkıldı. O devleti ilan edenlerden ve devlet başkanı olan Kadı Muhammed, devleti ilan ettiği meydanda idam edilmişti. Bugün'de yer alan habere göre; Kadı Muhammed'in oğlunun genel başkanlığını yürüttüğü İran Kürdistan Azadi Partisi'nin Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Yezdan Pena, geçen hafta Ankara'ya geldi, çarpıcı iddialarda bulundu.
 
*Türkiye ile İran arasındaki ilişkileri nasıl değerlendiriyorsunuz?
 
Türkiye ve İran bölgede tarihi iki rakip. İmralı ile diyalog süreci başlamadan önce İran ve Türkiye'nin Kürt sorunu konusundaki yaklaşımı benzerdi. İran Kürt sorununu Türkiye'ye karşı sürekli bir koz, bir kart olarak gördü. Öcalan ile görüşmelerin başlamasından sonra İran bu görüşmelerin son bulmasını ve bu sürecin bitmesini istiyor.
 
*Süreci bozmak için İran bir şey yapıyor mu?
 
İran, sürekli PKK'yı Türkiye ile uzlaşmaması için ikna etmeye çalışıyor. Hatta baskı bile uyguluyor.
 
*Kandil'e yetkililerini bunun için mi gönderiyor?
 
PKK ile İran arasında bir iletişim var. İran yetkilileri PKK'ya "Mücadelenize devam ederseniz sizi destekleriz" diyorlar.
 
*Bu dediğiniz doğruysa son zamanlarda İran ile PJAK arasında çatışmalar niye yaşanıyor?
 
PKK ve PJAK iç içe örgütler. İran'ın PJAK üzerindeki baskısı aslında PKK'nın Türkiye'ye yönelimini artırmak için. Yani, PKK'yı görüşmelerden geri çekme çabası. İranlı yetkililer, PKK'ya "Siz militanlarınızı sınır dışına çektiniz, Türkiye adım atmadı, sizi kandırıyor mu" telkinlerinde bulunuyor.
 
ÇÖZÜM İRAN'I ETKİLER
 
*İran neden Türkiye'deki çözüm süreciyle bu kadar yakından ilgileniyor?
 
Türkiye, Öcalan ve Barzani üçlüsü bölgedeki Kürt sorununun çözümünü sağlayabilir. Bu İran'ı da etkiler. Süreç Türkiye'yi bölgedeki değişimin öncüsü haline getiriyor. Güney'deki Kürtler, İran'daki ve Rojava'daki Kürtler Türkiye'ye sempati duymaya başladı. Aslında Türkiye bir yandan kendi iç sorununu çözerken diğer taraftan da bölgede daha fazla müttefik kazanmış oluyor. Mesela, Kirmanşah'ta bizim de petrolümüz var. Kendi özgürlüğümüzü kazandığımız zaman Kirmanşah petrolü de Güney'deki petrolle birleşip Türkiye'ye akacak.
 
HER ŞEY TÜRKİYE'NİN ELİNDE
 
*PKK üzerinde İran nüfuzu ne kadar etkili?
 
Türkiye PKK'ya çözüm için yaklaştıkça İran'ın etkisi yok oluyor. Türkiye'nin uzaklaşması oranında da etkisi artıyor. Her şey Türkiye'nin elinde. Türkiye, Kürtler'le yakınlaşır ve süreç etkili olursa İran'ın PKK üzerinde de Kürtler üzerinde de bir etkisi kalmaz.
 
*İran sürecin bitmesi için Öcalan'a suikast düzenlemeyi mi düşünüyor sizce?
 
Eğer çözüm sürecini bitirecekse emin olun İran bunu yapmak isteyecektir. Kim olursa olsun, başta Öcalan olmak üzere, süreci ayakta tutan herkesi İran düşman olarak görür ve öldürmek ister. Öcalan halk içinde ciddi bir güce sahip. Onu Türkiye koruyor.
 
*İran'daki son idamları nasıl değerlendiriyorsunuz?
 
Kürt sorunu Ortadoğu'da çok ciddi ve önemli bir sorun. İmralı ile görüşmeleri yakından takip ediyoruz. Ortadoğu'daki bütün Kürtler gibi İran'daki Kürtler de çözüm sürecini olumlu görüyor. İran idamları İran'daki Kürtler bu süreçten etkilenip, baskılarını artırmasınlar diye gerçekleştiriyor. Ankara Kürtler'e kapılarını açarken, yeni bir süreç başlatırken Tahran idam yönünde kararlar alıyor.
 
*Tahran neden bu tercihte bulunuyor?
 
Kürtler'i korkutmak, bastırmak ve Kürtler'in haklarını talep etme girişimlerine engel olmak için.
 
*İran ile PJAK arasında yeni bir çatışma sürecinin başlama ihtimalini görüyor musunuz?
 
Eğer Türkiye, Öcalan ve PKK yakınlaşırsa, PKK İran'dan tamamen kopup Türkiye'ye yaklaşınca, PKK'nın İran'la bir işi kalmayınca PJAK'ın çok ciddi bir şekilde İran ile savaşma ihtimali var.
 
Suriye'de anahtar Türkiye'de
 
*İran Esed rejimini destekliyor, Barzani PYD'nin Esed rejimi ile birlikte hareket ettiğini açıklıyor, tam bir paradoks değil mi?
 
Ortadoğu'da siyasi mantalite biraz böyle. Bütün bu düğümleri çözecek tek anahtarın sahibi şüphesiz ki Türkiye. Türkiye diyalogları artırıp süreci ilerlettikçe ben de desteklerim, PYD'de de destekler. O zaman İran da Esed de bu tenakuzlardan istifade edemeyecek. Anahtar Türkiye'nin elinde ama anahtarı da kullanması lazım.
 


Bu haber 1,016 defa okundu.