Ev yapımı salatalık turşusu tarifi

11 Kasım 2013 15:05 tsi
Prof. Dr. Ahmet Aydın turşuyu probiyotik gıdalar arasında sayıyor. Yani, turşu sindirim sistemimizin yardımcısı, sağlığımızın muhafızıymış

 Hakiki sirke ve hakiki tuzla hazırlayacağınız bu turşunun suyunu da için. Her yudumu, her lokması şifa…

½ kg salatalık

2-3 diş sarımsak

2-3 dilim elma

4-5 adet üzüm tanesi

2-3 adet nohut

4-5 tane karabiber

4-5 sap maydanoz

4-5 sap dereotu

1 sap kereviz yaprağı

1-2 asma yaprağı

1 çay bardağı (100 ml) doğal sirke

3,5 çay bardağı (350 ml) içme suyu

2 çorba kaşığı doğal iri tuz

1 litre hacimli cam bir kavanozu sıcak suyla yıkayıp kurutun. Salatalıkları, kullanacağınız meyve ve otları sirkeli bol suda beklettikten sonra yıkayın. Salatalıkları cam kavanoza dizin. Otların dışındaki malzemeyi ilave edin.

Üzerine 1 çay bardağı sirke ve salatalığın üzerine çıkacak kadar su ilave edin. Sonra bu sirkeli suyu bir ölçü kabına boşaltın. Sirkeli suyun miktarına oranlayarak tuzunu koyun. 1 litre (10 çay bardağı=5 su bardağı) su için 80 gr (çok hafif tepeleme 4 çorba kaşığı) tuz kullanılır. Benim sirkeli suyum 450 ml geldiği için 2 çorba kaşığı tuz ilave ettim. Tuzu erimeye bırakın. 1-2 saat sürebilir. Tuz tam olarak eridiğinde suyun tadına bakın. Deniz suyunun biraz daha tuzlusu gibi olur. Bu haliyle size aşırı tuzlu gelse bile endişe etmeyin, sebzeler tuzu içlerine çekip suyun tuzluluğunu alacaklar.

Tuz eriyince salatalıkların üzerinde kürdanla birer delik açın (tuzlu su içine daha kolay işleyebilsin diye). Kavanoza yerleştirin. Sarımsak, elma, üzüm, nohut, karabiber ekleyin. Otlarını ve en üste asma yaprağını koyun. Sirkeli suyu dökün.

Bütün sebze ve otların suyun altında kalmasına dikkat edin. Gerekirse birkaç asma dalı veya maydanoz sapı, vs. kullanarak bütün malzemeyi suyun içine bastırın. Kapağını örtün. Altına bir tabak koyun (suyu sızabilir).

Serin ve karanlık bir yerde olgunlaşana kadar bekletin. Olgunlaşma ortamın sıcaklığına bağlı olarak, 3 günden 3 haftaya kadar sürebilir. Bu sırada da turşunuzla ilgilenin. Suyu dışarı sızıp kavanozun içindeki su seviyesi sebzelerin altına inmişse gene aynı su-tuz oranıyla hazırlayacağınız tuzlu sudan ilave edin. Turşunun üzerinde zamanla beyaz bir tabaka oluşabilir, bunu atarsınız, zararsızdır. Ama turşu kötü, itici kokuyorsa yemeyin. Olgunlaşıp olgunlaşmadığını anlamak için bir salatalığı kesin. Her yeri aynı renkse hazırdır. Kokusu da iştah açıcı olmuştur.

Turşunun hayatı

Turşuyu insanlar kurar ama gözle görülmeyen canlılar yapar. Tertemiz, güzel bir başlangıç yapabilmeleri için kavanozun sıcak suyla yıkanmış, sebzelerin sirkeli suda temizlenmiş olması önemlidir. Meyveler, nohut sirkenin daha güzel mayalanmasına yardım eder, lezzet verir. Kereviz yaprağı turşuyu diri tutar. Sarımsak, karabiber, otlar ve asma yaprağı koku verir. Turşuda en önemli görev ise tuzundur. Tuzlu su sebzelerin özsuyuyla yer değiştirir, bir alışveriş olur. Tuz azsa alışveriş sağlıksızdır, sebze yumuşar ve bozulur. Tuz fazla ise sebze sert kalır ama yemesi hoş değildir. Bu yüzden tuzunun iyi ayarlanması çok önemlidir. Tuzun fabrikaya girmemiş doğal tuz olması da öyle. Sirkeyi ise turşunun mayası olarak düşünebilirsiniz. Sirkenin içinde yaşayan canlılar "hadi burayı canlandıralım elbirliğiyle arkadaşlar, hadi çalışalım!" der. Bunu ancak canlı bir sirke söyleyebilir. O sirke de market raflarında bulunmaz. Ya kendiniz yapacaksınız, ya yapan birinden alacaksınız. Doğal sirke bulma imkânınız yoksa sadece tuzlu su kullanın daha iyi. (Kemal Ünlü markasıyla üretilen sirkeler gayet iyi.

Turşunun canlı olduğunu söyledik. Kurarken, içinden sebze alırken dua edin. Bizde ayhali olan kadınlar turşu suyu veya mayalı herhangi bir gıdaya el sürmez, mayası bozulur diye inanırız. Anneannem de, sonbaharda kurduğu turşuyu Mart ayına kadar bitirmeye çalışır, Mart'tan sonraya kalırsa, artık bozulur diye dökermiş.

Diğer turşular

Bu yöntemi kullanarak her türlü sebzenin turşusunu yapabilirsiniz. Lahana kavanoza sığacak şekilde doğranır. Biberin sap kısmı kesilir. Havucun kabuğu kazınır, dilim dilim doğranır. Acur aynı salatalık gibi kullanılır. Yeşil domates bütün bırakılır, kürdanla delinir. Bunlar tek tek veya karışık olarak hazırlanabilir. Kuru fasulyenin, nohutun, tarhana çorbasının yanında çok güzel yenir. 

Arzu Aygen / iyilikguzellik.com

Bu haber 4,038 defa okundu.