Türkiye sınırları petrole göre çizildi

18 Ekim 2013 10:15 tsi
''Petrol mü siyasi sınırlara göre dağıldı, yoksa sınır mı petrole göre çizildi?''

Enerji Bakanı Taner Yıldız, Güney Kore’nin Daegu kentinde düzenlenen 22. Dünya Enerji Kongresi’nin en çok ilgi gören katılımcılarından biriydi. Bunun neye dayandığının çerçevesini çizerken Türkiye’nin iyi bir enerji müşterisi olmasına, büyümesi ve siyasi gücüyle dünya sistemi içinde kendine alan açmasını ekleyin, 2006’daki 23. zirvenin İstanbul’da yapılacak olmasına da Yıldız’ın ‘enerji uzmanı bakan’ olarak gördüğü saygıyı ilave edin.

Türkiye’nin enerji açığı var ve bitecek gibi görünmüyor. Çünkü Türkiye büyüyecekse enerji harcamak zorunda. O yüzden ‘petrol bulundu’ haberleri hep ilgi çeker.

Bakan Yıldız’la sohbetimizde ‘Genellikle seçim öncesi bulunur’ esprisi gelince, “Ben asla öyle yapmadım, hala da yapmıyorum. Şu an var olan gelişmeleri bile net sonuç alınmadan, üretime başlanmadan açıklamıyorum” dedi.

Aslında ‘politikacı konuşmazsa gazeteci söyletir’. Biz zorlayınca Bakan da yeni gelişmeleri anlattı:

- Karadeniz’de 50 santim kalınlığında ama çok geniş bir yüzeyde Metan-hidrat bulduk. Çok değerli bir maden. Bizim maden yasasında adı bile yoktu, şimdi ekledik. Ama şimdilik maliyeti yüksek.

- Istırancalar’ın 64 km kuzeyinde doğalgaz bulundu. Alev yükseldi ama rezervin ekonomik olup olmadığını belirlemek için birden fazla sondaj gerekiyor.

- İskenderun, Mersin ve Antalya açıklarında çalışma yapmaya değer yerler. Buralarda yerin 6 kilometre derinliğine kadar tarıyoruz. Petrol belirlediğimizde sondaj başlayacak. Bir sondaj yaklaşık 20-250 milyon dolar. O yüzden ‘hadi petrol bulduk’ demek kolay değil.

- Diyarbakır Konacık’ta Shell arama kuyusu açıyor.

- Konya’da Karapınar Ayrancı bölgesi 60 bin dönüm çorak arazi. Üzerinde ot bitmiyor ama tepesinde çok uygun bir güneş, altında da 1.8 milyar ton kömür var. 3 bin megawattlık güneş tarlası kurmak için yatırımcılara açıyoruz bölgeyi.

Bakan Yıldız, insanların sonuçta benzinin, mazotun fiyatına baktığının farkında. Bunu anladığını belirtirken ‘biraz da kendimize bakalım’ mealinde konuşuyor: “Vatandaşımız 2012’de akaryakıta 75 milyar TL (46 milyar TL’si vergi), elektriğe 60 milyar, cep telefonu ile konuşmaya 22 milyar TL fatura ödemiş. Sadece bu yıl kadir gecesinde 1 milyar 40 milyon SMS atıldı. Bunun karşılığı 90 milyon TL. Bugüne kadar Türkiye’ye giren cep telefonu sayısı 106 milyon adet. GSM abone sayısı 65 milyon. Yedi yaş altındaki çocukları çıkarırsanız, kişi başına 2,5 telefon hattı düşüyor. İhtiyaçlarımızın yanında, gelecekteki refahımızı bugün satın alıyoruz.”

Söz ‘insanların ağzında sakız olan konulardan’ açılınca, ‘Komşu ülkelerde petrol varken bizde olmaması’ da geldi masaya.

Yıldız’ın buna cevabı manidardı. Önce “Petrol mü siyasi sınırlara göre dağıldı, yoksa sınır mı petrole göre çizildi?” diye sordu, sonra cevabını verdi: “1901’de Abdülhamid Han, Alman mühendislerle beraber Türk mühendisleri çalıştırıp bir harita hazırlatıyor. Şu anki haritaya bakın, neredeyse aynı... Mezopotamya’dan gelip Suriye sınırında Türkiye’yi yalayan ve sol tarafa dönen bir hat var. Bir de Kafkaslardan gelip Karadeniz’den Romanya’ya doğru uzanan bir hat.”

Ardından da sözü, ekipte çalışan ve 1.Dünya Savaşı sonunda Osmanlı petrol haritalarıyla İngiltere’de kurduğu şirketle Musul-Kerkük petrollerine yüzde 5 ortak olan ünlü Sarkis Gülbenkyan’a getirdi: “Meşhur yüzde 5 Gülbenkyan. Portekiz’de kurduğu vakfa öldüğünde 3 milyar dolarlık fon bıraktı. Yani yüzde 5’i 3 milyar dolar olan 150 milyar dolarlık bir rakamdan bahsediyoruz.”

Mustafa Kartoğlu / Star (ilgili kısım)

Bu haber 2,422 defa okundu.