Kıbrıs ve Akdeniz'i Suudiler'e sorun!

28 Ağustos 2013 10:27 tsi
Ortadoğu'da yeni bir sistemin ayak sesleri...

Son bir haftadır, Suudi Arabistan ve Rusya'nın Suriye üzerinden geliştirdiği yeni bir ilişki düzeyi, adım adım dünya kamuoyuna duyuruluyor. Son gelen haberler şöyle:

" Suudi Arabistan'ın, Suriye'deki Esad hükümetine destek vermekten vazgeçmesi karşılığında Rusya'ya küresel petrol piyasasını kontrol edebileceği gizli bir teklif götürdüğü iddia ediliyor. İddia, Rusya cumhurbaşkanı Vladimir Putin ile Suudi Prens Bandar bin Sultan'ın yaptığı görüşmenin sızdırılan deşifre metnine dayandırılıyor. Telegraph gazetesinin haberine göre, istihbarattan sorumlu olan Suudi Prens, Putin'le görüşmesinde 'Petrol konusunda nasıl Rus-Suudi ortaklığı sağlayabileceğimize bakalım. Hedefimiz küresel piyasalarda petrolün fiyatının sabit kalabilmesi için üretim miktarı ve fiyat belirlenmesi olmalı.  Rusya'nın ayrıca İsrail'den Kıbrıs'a kadar Akdeniz'de petrol ve gazla ilgilendiğini de biliyoruz. Rus doğalgaz hattının Avrupa için öneminin de farkındayız. Bununla rekabet etmekle ilgilenmiyoruz. Bu konularda işbirliği yapmak istiyoruz.' Gazete, Suudi Prens'in Amerika'nın onayıyla konuştuğunun anlaşıldığını da yazıyor."

Suudi Arabistan'ın Rusya'ya teklif ettiği işbirliği sadece enerji ile sınırlı değil. Rusya tarafından yalanlanmış bir başka iddiaya göre de, Riyad Moskova'dan 15 milyar dolarlık silah alımı yapacağına dair taahütte bulunmuş. Söz konusu pazarlığın kimler tarafından dünyaya duyurulduğu önemli. İşin başını İngiliz medyası çekiyor. Sözkonusu bölge Ortadoğu olunca bu tür haberlerde bit yeniği aramak, gayet anlamlı bir tedbirdir. Fakat yukarıda bahsi geçen pazarlığın doğru olduğunu varsayalım. O zaman aklımıza gelen soru şu oluyor: Suudilerin teklif ettiği şey ile karşılığında Ruslardan beklediği şey biribirini dengeliyor mu?

Esad'ın gitmesi için OPEC'i Rusya ile enerji konusunda ortak hareket etmeye bağlamak biraz fazla değil mi? Mısır'da darbeyi destekleyen Suudiler için Esad'ın düşmesi o kadar mı elzem? Suudilerin hamisi Washington bu konuda dünyanın en büyük petrol tekelinin oluşmasına, sırf Esad gitsin diye olur vermesi mümkün mü? (Üstüne üslük OPEC'i geçtik, Prens Bandar'ın Kıbrıs'ı tellafuz ederek pazarlığa Akdeniz'i katması, bölgede söz sahibi Türkiye'nin sorumluluk alanına bir müdahale sayılmaz mı?) Suudilerin Rusya'dan başka beklentileri olabilir mi? Calgary Üniversitesi'nden Rusya-Ortadoğu ilişkileri uzmanı Andrej Kreutz'e göre işin içinde sadece Esad yok. Suudiler'in İran'ı çevreleme politikasında Moskova'ya ihtiyaç duyduğu gibi Arap Baharı ile birlikte bölgede oluşan hengamenin kontrol altına alınmasında iki ülkenin çıkarları kesişiyor. Ancak Rusya'nın Suudiler ile işbirliğine gidip gitmeyeceği kesin değil.

Başlangıçtaki sorumuza geri dönersek Suudilerin bunu "büyük abileri" kaale almadan tek başına yapmaya kalkması, pek akla yatkın gelmiyor. Dolayısıyla Washington'un onayı ile böyle bir işe girişildiğini düşünebiliriz. Peki bu durumda Amerika neden Rusya'ya OPEC'i altın tepside sunuyor? Sadece Esad'ın gitmesi için mi? Yoksa bölgede ABD kontrolünde yeni bir dinamik mi oluşturulmak isteniyor? Sözde pazarlığın Kıbrıs ve Akdeniz maddeleri Ankara'nın bu yeni dinamikte daha pasif bir role çekilmek istendiğini gösterir mi? Özellikle Mısır ve İsrail konusunda Washington ve Riyad ile karşı karşıya gelinmişken...

www.iyibilgi.com özel

Bu haber 2,322 defa okundu.