İhale ona kalacak...

30 Mayıs 2013 07:34 tsi
Muhafazakâr liderliği yükselterek hedef tahtasına oturtuyorlar... iyibilgi Ankara

iyibilgi Ankara

Bu 21 Mayıs’ta İran Cumhuriyeti “Anayasa Muhafızları Konseyi” 14 Haziran’da gerçekleşecek Cumhurbaşkanlığı seçimleri için başvuran yüzlerce adayı reddetti ve ancak “uygun” birkaç kişiye izin verdi.

“Uygun”luk kriteri ise bir tane; Ayetullah Ali Hamaney’e uygun olmak. Aslına bakılırsa, başvuranlar içinde sadece iki tanesi bu kritere “uygun” değildi. 1979 Devrimi'nin liderlerinden ve eski Cumhurbaşkanı Haşimi Rafsancani, diğeri de Mahmud Ahmedinejad'ın “adayı” ve dünürü İsfendiyar Rahim Meşai. (Halihazırdaki devlet başkanı Ahmedinejad iki kez bu görevi yürüttüğünden aday olamıyor.)

Diktatörlükte ‘denge’ olur mu?

İran “Ayetullah” liderliği kadar geçmişinden güçlü bir mirasa, yüksek bürokrasiye sahip bir ülke. Bürokrasinin liderliğini ise Cumhurbaşkanlığı yapıyor. Böylece Ayetullah’la bir denge kuruluyor.

Ali Hamaney dinsel otoriteyi temsil etmekte. Normal şartlar altında aktüel politikaya fazla bulaşmaması gerekiyor. Ancak bulaşıyor!

Bunun nedeni de 2009 yılı. O yıl yaşanan cumhurbaşkanlığı seçimleri anımsanacağı gibi olaylı geçmiş, devlet güçleri kanlı bir güç kullanarak gösterileri bastırmıştı. İşte 2009 yılının bu politik mirası, günümüzde Hamaney ve Devrim Muhafızları’ndan oluşan bir kadronun elinde.

İran için bu da yeni sayılabilecek bir durum; çünkü İslam Devrimi’nin yaşandığı 1979’dan günümüze yönetim ilk defa bir "hizip"in kontrolüne geçiyor. Kısaca, Ayetullah, rolünü hem değiştiriyor hem büyütüyor!

Batı’nın sessizliği...

İran’ın dünya politikalarına fiili ve olası katkıları düşünüldüğünde sonuçlanmak üzere olan bu gelişmenin ne demokrasi ne de küresel dengeler açısından iyi olmadığı ortada. Bundan çok daha azı için, yukarıda belirtilen 2009 tarihinde göstericileri destekleyen ve insan hakları-demokrasi söylemi ile İran yönetimine yüklenen Batı şimdi nerede?

Hele Haziran seçimlerine sadece günler kaldığı hesap edildiğinde, bir öncekine kıyasla Batı’nın “görmezden gelen” tutumu, alttan alta İran’da huzursuzluğu teşvik eden klasik Batı yerine sessizleşen uluslar arası söylem konunun ardında başka hesapların yattığını gösteriyor olabilir mi?

Bunlardan birincisi, “yeni yönetimle” Batı arasında, özellikle de nükleer meselelerde bir uzlaşma olasılığına bel bağlanmış olma ihtimali. Bu da Batı’nın, başta ABD ve İngiltere ile Kum kenti arasında gizli görüşmeler anlamına geliyor.

İkinci ihtimal ise artık İran'ın “sorumlusu” haline gelecek dini liderliğin diktatörlüğe evrilecek olması ve bu da İran’ın uzun bir çalkantılı döneme gireceği, ardında da tersine bir devrimi besleyip büyüteceği öngörüsü.

Hangisi olursa olsun Haziran anılan sürecin açılan perdesi olacak.

www.iyibilgi.com

Bu haber 2,825 defa okundu.