İran'ın seçimi: ABD!

6 Şubat 2013 10:44 tsi
ABD de onu seviyor: Ya "Bahar" ya "Mehdi" açmazı! iyibilgi özel

iyibilgi Ankara

Bu sene gerçekleşecek en önemli seçimlerden biri, belki de birincisi 14 Haziran’da yapılacak İran Başkanlık seçimleri. Bu seçimlerin önemi sadece yeni Tahran yönetiminin belli olmasından kaynaklanmıyor.

İran seçimleri belki tarihinde hiç olmadığı kadar “dış gelişmelere” bağlı ve bir o kadar da “iç gelişmeler” buradan etkilenecek.

Seçim süreci açısından İran’da Başkanlık mücadelesi artık başlamış durumda. Yani İran’ı yönetenlerin kendi içindeki çekişmeleri demek bu. Fakat iki-üç konu, İran’ın kendi dinamiklerini belli ki etkileyecek!

Örneğin ekonominin hali ki bunu ülkeye uygulanan “yaptırımlar” olarak teşhis etmek gerekiyor. Bir diğeri Suriye ve Irak meseleleri. Nihayet yılan hikayesine dönen Tahran’ın nükleer sevdasının akıbeti ile ilgili gelişmeler.

Bunların çoğu “dış” etkenler olarak gözükebilir. Fakat biraz yakından bakıldığında İran’ın iç sallantılarını tetikleyen tüm olaylar bu başlıklardan besleniyor.

Örneğin, İran’a uygulanan yaptırımlar ciddi ekonomik kelepçelere, bu kelepçeler halkın yavaş yavaş gerilmesine, bir de Tahran’ın örneğin Esad’ın ayakta kalması için milyar dolarlar seviyesinde yardımda bulunduğunu öğrendiğinde “tehlikeli” bir boyuta ulaşma potansiyeli taşıyor.

Buna batıda “Bahar” deniyor. Ve İran’ın bundan korktuğu artık biliniyor.

Her bir madde için bu tür açılımlar yapmak mümkün. Nükleer meselede atım atmazsanız yaptırımların devam etmesi ve sertleşmesi ve yine aynı zincirin halka kadar uzanması gibi.

Bunların üzerine bir de her zaman çatışmalı olmuş İran’ın sandık mücadeleleri ve Batı’nın bu süreçte rahat durmayacak görünmeyen elleri eklendiğinde, Tahran için hayli sıkıntılı ayların başladığını görmemek zor.

Ancak bunların hepsi Tahran tarafı. Bir de Batı, ABD tarafı var. Washington’un açmazı ise aslında İran’dan kaygılanan herkesin engelini oluşturuyor: Ahmedinejad gidiyor ama kim geliyor?

Genel olarak Batı, özel olarak da ABD, İran’da radikal gördüğü dini unsurların-ki zaten etkin ve iş başındalar-bir de Cumhurbaşkanlığı’nı almasını istemiyor. Bunun tersten okuması da şu: “Ahmedinejad olsa iyiydi ama olamayacağına göre onun uzantısı, müttefiki olabilir mi?”

Bu önemli sorunun yanıtı Kazakistan’da bu ay sonu yapılacak nükleer müzakerelerden gelebilir!

İran ile BM Güvenlik Konseyi üyesi İngiltere, Fransa, ABD, Çin ve Rusya artı Almanya arasında yapılacak görüşmeler bu yolda ilk işaretleri verebilir ve ardından Suriye konusunda da bir genişleme elde edilebilir.

Bu da Batı’nın İran’ın, daha doğrusu daha ılımlı İran’ın elini rahatlatacak adımlar atmasını sağlayabilir. İsrail dahi-garanti verelilemez ama(!)-bu süreçte İran ile ilgili konularda daha alttan alan duruşlar sergileyebilir.

www.iyibilgi.com

Bu haber 2,923 defa okundu.