En Sıcak Konular
Orta Asya'nın bitmeyen su sorunu
11 Kasım 2012 13:15 tsi
Tacikistan, Kırgızistan, Türkmenistan, Özbekistan ve Kazakistan, sınıraşan suların kullanımı sorununa çözüm bulamıyor.
Sovyetler Birliği'nden 21 yıl önce bağımsızlığını kazanan Tacikistan, Kırgızistan, Türkmenistan, Özbekistan ve Kazakistan, sınıraşan suların kullanımı sorununa çözüm bulamıyor. Su sorunu, Orta Asya ülkelerinin ilişkilerindeki gerginliğin dönem dönem artmasına neden oluyor.
Orta Asya'nın en büyük nehri olan Amuderya (Ceyhun) Afganistan'da doğuyor ve sularının büyük bölümünü Tacikistan'dan alıyor. Batı yönünde ilerleyerek Tacikistan-Afganistan ve Afganistan-Özbekistan sınırını oluşturan nehir buradan Türkmenistan topraklarına giriyor ve kuzeyde Özbekistan içinden devam ederek ülkenin kuzey sınırındaki Aral Denizi'ne dökülüyor.
Siriderya (Seyhun) nehri ise Kırgızistan'dan doğuyor ve güneye inerek ülkenin Özbekistan'la sınırını oluşturup buradan kuzeye yöneliyor. Kazakistan topraklarına giren nehir, yine ülkenin kuzey batısındaki Aral Denizi'ne dökülüyor.
Sovyetler Birliği döneminde Amuderya ve Siriderya'nın memba ülkeleri durumundaki Kırgızistan ve Tacikistan'a inşa edilen Kambarata, Toktogul, Nurek ve Sangtuda hidroelektrik santralleri; Özbekistan, Kazakistan ve Türkmenistan'ı içine alacak şekilde tüm bölgeye elektrik enerjisi sağlarken, barajlarda depolanan sular da özellikle Özbek ve Kazak tarım arazileri için etkin biçimde kullanılıyordu.
Ancak Sovyetler Birliği'nin dağılarak ulusal sınırların ve ekonomilerin ortaya çıkmasıyla birlikte, geçmişteki iş bölümü de büyük ölçüde sona erdi. Her ülke sulama ve enerji ihtiyacını kendi ulusal imkanlarıyla güvenceye almaya çalıştı.
Kış aylarında enerji kaynakları kıtlığı yaşayan Tacikistan ve Kırgızistan su kaynaklarını elektrik üretimi için seferber etmeye çalışırken, Sirderya ve Emuderya sularını tarım arazileri için en iyi biçimde değerlendirmek isteyen Özbekistan ve Kazakistan ise, suların depolanmak yerine enerji üretimi için sürekli salınması nedeniyle su sıkıntısı yaşıyor.
aa
Bu haber 1,090 defa okundu.
Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.
Yorumlar
+ Yorum Ekle