Breivik'in savunması sahnede

22 Ekim 2012 11:13 tsi
Norveç’in Utoya kentinde 77 kişiyi öldüren aşırı sağcı Anders Breivik’in mahkemeye sunduğu savunma Almanya’da tartışmalara rağmen sahnelendi.

İsviçreli yönetmen Milo Rau’nun sahneye koyduğu “Breivik Deklarasyonu” adlı belgesel oyunun, Weimar Ulusal Tiyatrosu’nda sahnelenmesi planlanmıştı, tiyatro yönetimi karşı çıkınca oyun izleyicileriyle özel bir sinemada buluştu. “Breivik Deklarasyonu” Breivik’in Nisan ayında mahkemeye sunduğu ve bugüne kadar kamuoyuyla paylaşılmayan savunmasından, tek kişilik oyun da bu savunmanın okunmasından oluşuyor. Okumayı Türkiye kökenli oyuncu Sascha Özlem Soydan yaptı. Spor bir kıyafetle sahneye çıkan Soydan’ın kullandığı tek özel mimiğin sakız çiğnemek olması ve oyunun sonunda seyircinin uzun bir süre sessiz kalması dikkat çekti. 100 kişinin izlediği oyunun sonunda seyircilerle Breivik’in tezleri hakkında tartışıldı.

Weimar ulusal tiyatrosunun yöneticisi Thomas Schmidt, “Breivik Deklerasyonu” nun sahnelenmesine bir aşırı sağcının görüşlerine platform oluşturmak istemediği için izin vermediğini söyledi. Schmidt ayrıca oyunun bir tiyatro eseri olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceğinin de tartışmalı olduğunu belirtti. Oyunun yönetmeni Milo Rau ise yasağa “bu mesafe koymak değil skandaldır” şeklinde yanıt verdi. Rau, metni özellikle Türkiyeli bir kadın oyuncuya okutarak, dolayısıyla Breivik’i O’nun nefret ettiği bir kişi tarafından canlandırarak bir sanat eserine dönüştürdüğünü ifade etti. Breivik’in cinayetlerini temellendirdiği deklarasyonun büyük bir kısmının sosyal medyada zaten paylaşıldığını hatırlatan Rau, kendisinin bunu Lecture Performance adını verdiği bir yöntemle kamuoyuna açık bir biçimde yaptığını ve Batı Avrupa halkının %80 ve %90’ının bu deklarasyonun altına imza atabileceğini göstermek istediğini vurguladı. Rau, “Breivik’in kim olduğu beni ilgilendirmiyor, bu metin Avrupa’da yazılmış ve tesadüfen Breivik tarafından okunmuş bir metindir” dedi.

Sascha Özlem Soydan tarafından okunan savunma metninde Breivik, liberal ve marksistleri Avrupa’nın kimliğine ihanet etmekle suçluyor. Breivik aşırı sağcı ideolojiyi özetlediği metninde, siyaset, medya ve bilim çevrelerinden solcuların Avrupa nasyonal ruhunu çok kültürlülüğe terk ettiklerini iddia ederek, silahlı mücadele vaktinin geldiğini öne sürüyor. Öldürdüklerinin çocuk değil, siyasi aktörler olduğunu iddia eden Breivik, yaptığının cinayet değil, nefsi müdafaa olduğunu da savunuyor. Oyun sırasında kendini Breivik yerine koymaya çalışsa da bunu beceremediğini söyleyen tiyatro sanatçısı Sascha Özlem Soydan, bu tür metinlerin siyasi arenada mutlaka tartışılması gerektiğini belirtti. “Breivik deklarasyonu” önümüzdeki günlerde Berlin’de sergilenecek.

Danimarkalı yönetmen Christian Lollike de İsviçreli meslektaşı Rau gibi Anders Breivik’in savunmasını "Manifest 2083" adı altında 11 Ekim’de Kopenhag’da sahneledi. Aslında oyunun Ocak ayında sahnelenmesi planlanmıştı ancak Norveç’de, özellikle kurbanların ailelerinin protestoları yüzünden ertelendi. 90 dakikalık oyunda Breivik’i Olaf Højgaard canlandırıyor. "Manifest 2083" önümüzdeki ay Århus’da daha sonra da katliamın gerçekleştiği Oslo’da sahnelenecek. Oyuna bu ismin verilmesinin nedeni Breivik’in Osmanlı İmparatorluğunun Viyana kapılarına gelmesinin 400. yıldönümünde Avrupa’nın Müslümanlardan arındırılacağına inanması.

32 yaşındaki İslam ve yabancı karşıtı Anders Breivik geçen yıl Temmuz ayında Utoya adasındaki İşçi Partisi’nin düzenlediği gençlik kampını basmış, 77 genci öldürmüştü.

ntvmsnbc

Bu haber 552 defa okundu.