Akdeniz kuraklık tehdidi altında

0 0 0000 00:00 tsi
Doğal Hayatı Koruma Vakfı, yeni hazırladığı raporla Akdeniz'deki kuraklık tehlikesinin boyutlarını ortaya koydu ve Akdeniz havzasında yer alan hükümetleri uyardı.

Doğal Hayatı Koruma Vakfı'nın (WWF) raporuna göre, su kaynaklarının yanlış kullanımı ve küresel ısınmanın da etkisiyle Akdeniz'deki kuraklığın şiddetinin yakın gelecekte daha da artması bekleniyor.

Su kaynaklarının yanlış kullanımı noktasında, tarımda yanlış sulama teknikleri ve baraj yapımları konularına dikkat çekiliyor ve hükümetlerden durum daha da tehlikeli hale gelmeden su politikalarını değiştirmeleri isteniyor.

Sulama zarar veriyor

Kuraklığın önemli etkenleri arasında gösterilen sulama konusunda, havza genelinde sulama yapılan alanların 1960'lara oranla iki kat arttığına işaret ediliyor ve su tüketiminin yüzde 65'nin sulamada gerçekleştiği belirtiliyor.

En kurak zamanlarda bile fazla su tüketen ürünlere sulama yapıldığı kaydediliyor ve bu ürünlere Avrupa Birliği'nce teşvik uygulanması ve diğer ülkelerde kayba yol açan salma sulama gibi yöntemler kullanılarak yapılması eleştiriliyor.

Raporda, su kaynaklarının tüketilmesinde önemli bir diğer etken olarak, artan su talebini karşılamak için sürekli olarak daha fazla sulama amaçlı baraj yapılması gösteriliyor.

Kuraklığın tehlikeli boyutlara ulaşacağı uyarısında bulunulan raporda, hükümetlerin su temin etmeye çabalamaktan çok, su talebini doğru yönetip, sürdürülebilir ve entegre havza yönetimini benimsemeleri gerektiği vurgulanıyor.

Yağışlar azalacak

Raporda, İspanya, Fransa ve Türkiye, Akdeniz'de en fazla baraj yapan ülkeler arasında sıralanırken, İspanya bin 300 baraj ile dünya çapında en fazla baraj yapan ülke olarak ön planda yer alıyor.

Raporun en çarpıcı noktalarından biri, Akdeniz genelinde yağış miktarında yüzde 20 azalma görülmesi, buna karşılık su talebinin son 50 yılda iki katı artış göstermesine dikkat çekilmesi.

Akdeniz'de su talebi giderek artış gösteren ülkelerin başında Türkiye, Fransa, Suriye yer alırken, 2025'te Türkiye, Mısır ve Suriye'de küresel ısınmayla beraber yağış miktarının yüzde 25 düşeceği öngörüsü yer alıyor.

Kuraklığın tüm Avrupa ekonomisine büyük zararlar verdiğinin ifade edildiği raporda, 2003 yılında kuraklığın Avrupa genelinde 11 milyar euro zarar ve yarısı sadece İtalya'da olmak üzere 40 bin hayata mal olduğu kaydediliyor.

Raporda, Türkiye'nin yer aldığı değerlendirmelerdeyse, Türkiye'de su kaynaklarına yönelik en fazla tüketimin tarımsal su kullanımıyla olduğu belirtiliyor.

Türkiye'de durum

Türkiye'de tarımda yüzde 88.5 oranında salma sulama yapılıyor ve suyun önemli kısmı yolda kaybediliyor. Daha verimli sulama yöntemleri olan yağmur sulama yüzde 8.5, damla sulama yöntemi ise yalnızca yüzde 3 düzeyinde yapılıyor.

Türkiye, 1960'larda kişi başına 45 bin metreküp kullanılabilir suyla, su zengini olarak nitelendiriliyordu. Oysa bugün bin 400 metreküp su ile sıkıntı çeken ülkelerden biri. Yeraltı sularının tüketilmesi de önemli bir tehdit.

Kaçak kuyularla yeraltı suyunun tüketilmesinin özellikle İç Anadolu Bölgesi'nin doğal kaynaklarını, biyolojik çeşitliliğini ve ekonomisini tehdit ediyor.

WWF-Türkiye'nin üç yıldır Suyun Akılcı Kullanımı Projesi kapsamında Konya Kapalı Havzası'nda yürüttüğü çalışmalarda, 50 bin kaçak kuyu bulunduğu ve yeraltı suyu seviyesinin her yıl 2-3 metre düştüğü tespit edildi.

Türkiye'de su kaynaklarının tüketilmesi konusundaki en büyük tehditler arasında tarımsal sulama amacıyla havzalararası su transferi projeleri bulunuyor. Bunlardan biri de Konya Havzası'nın sulanması için yapılan Mavi Tünel Projesi.

Bu yılın sonunda açılacak olan Mavi Tünel Projesi ile 230 bin hektarlık alanı sulamak için 17 kilometrelik bir tünel ve üç barajla Göksu Nehri'nin suyunun Konya Havzası'na getirilmesi planlanıyor.

Öneriler ve uyarılar

WWF-Türkiye'den Filiz Demirayak, hükümetlerin, su politikaları konusunda mevcut bakış açılarını bir an önce değiştirmeleri ve kuraklık krizine karşı ilgili tüm taraflarla beraber çözümler bulmak zorunda olduklarını belirtiyor.

Tarım politikalarının yeniden değerlendirilmesi gerektiğini ifade eden Demirayak, "modern ve tasarruflu sulama yöntemleri desteklenirken doğru ürün desenleri belirlenmelidir ve kaçak su kullanımına son verilmelidir...

"Büyük su yapıları ve barajlar planlanırken çevreye, doğal kaynaklara olan etkileri göz önüne alınmalı, entegre ve sürdürülebilir su yönetimi esas alınmalıdır" diyor.

iyibilgi

Bu haber 322 defa okundu.