'Türkiye'nin güneyi kuşatıldı'

24 Eylül 2012 08:43 tsi
İsrail'in yerine İran geldi...

İst. Şehir Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Hasan Kösebalaban ile Star gazetesinden Fadime Özkan konuştu. Uluslararası ilişkiler uzmanı olan Dr. Balaban’ın çalışma alanlarından biri de Ortadoğu. Röportajdan ilgili kısım:

-Yine de merak ediyorum. Türkiye, İran ile kaç asırlık çatışmasızlık halinin devamını isterken İran PKK kartını elde tutuyor. İran bunu niye yapıyor?

Evet mesele de bu zaten. Bölgedeki barışın önemli bir şartı Türkiye-İran dengesinin korunmuş olması. Irak’ın İran’ın çizgisine girmesi bu dengeyi bozdu. Türkiye’nin güneyi İran-Irak-Suriye ve Lübnan aksı tarafından kuşatılmış durumda. İran bir Akdeniz gücü haline geldi. Akdeniz’deki enerji kaynakları üzerindeki güç mücadelesinde Rusya, Güney Kıbrıs ve İsrail’in ortak hareket ettiğini de unutmayalım. Kısacası Türkiye sadece İran değil, aynı zamanda bu ülkeler tarafından da kuşatılmış durumda. Üstelik Rusya ve İran birlikte Türkiye’nin ihtiyacı olan doğal gazın yüzde doksanına yakın kısmını temin ediyorlar. Yani İran bir yanda Türkiye’yi kendisine bağlı hale getirirken diğer yanda Orta Doğu’ya inişini kesiyor. Hülasa Türkiye, üzerinde bu kadar güce sahip olan İran’ın etkisini Suriye’de kırmak istiyor. Bu mezhebi bir politika değil, reel politika ama aynı zamanda insan haklarını merkeze aldığı için ahlaki üstünlüğe sahip. İran ise karşı hamle olarak PKK kartını sümen altından çıkardı. Bundan önceki dönemde PKK İsrail’den dolaylı destek alıyordu. Şimdi İran’dan lojistik destek alıyor.

-Malum AK Parti hükümetinin Suriye politikası eleştiri de alıyor. Siz nasıl buluyorsunuz?

Ben izlenen Suriye politikasını bir parti hatta hükümet politikası olarak görmüyorum. Aslında şu bile söylenebilir: Suriye kriziyle birlikte Türkiye’nin dış politikası geleneksel çizgisine oturdu. Suriye’de Moskova ve Tahran’a yakın bir yönetimin işbaşında olması Türkiye’yi her zaman rahatsız edegelmiştir. 1994’de geleneksel CHP dış politika elitinin en önemli üyelerinden eski milletvekili Şükrü Elekdağ Milliyet gazetesinde ikibuçuk savaş stratejisini ortaya atmıştı. Elekdağ’a göre Yunanistan ve Suriye, Türkiye’ye karşı çıkar birliği içinde Pkk’ya her türlü yardımı yapmaktadırlar. Bu nedenle Türkiye, bu ülkelere karşı savunma stratejilerini aynı anda iki ayrı cephede çatışmaya zorlanacağı varsayımı üzerine dayandırmalıdır. 1998’de Suriye’yle bir savaşın eşiğinden döndük. Sonrasında AK Parti döneminde İsrail’le gerginlik yaşanırken Şam’la çok yakın ilişkiler kuruldu. O sıralarda Türkiye’yi Batı’dan uzaklaşmakla suçlayan çevreler bugün istiyorlar ki 30 bin sivil insanı katletmiş, kendi başkentini, en büyük şehrini uçaklarla bombalayan, çocukları kurşuna dizen bir rejimle müttefik olmaya devam edelim. Kendi ülkesiyle savaşan Esed rejimine arka çıkmak ne ahlakidir ne de çıkarlarımız gereğidir. İlginç şekilde AK Parti, Suriye’ye karşı insan hakları ve dış politikanın geleneksel öncelikleri çerçevesinde bir politika geliştirirken Kılıçdaroğlu yönetimindeki Cumhuriyet Halk Partisi Esed yanlısı bir duruş sergiliyor. Kuşkusuz bu tavır Elekdağ’ın dile getirdiği stratejik anlayışı da CHP’nin tarihi sürekliliği Hatay’ın ilhakına kadar uzanan geleneksel yaklaşımına da aykırıdır.

Bu haber 1,990 defa okundu.