Libya'daki saldırı Suriye'yi nasıl etkiler?

12 Eylül 2012 13:17 tsi
ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'un İstanbul'da dillendirdiği senaryo gerçekleşti. iyibilgi özel

"ABD'nin Libya büyükelçisinin Bingazi'de öldürüldüğü bildiriliyor. BBC'ye bilgi veren bir Libyalı yetkili, büyükelçinin dün geceki saldırılar sırasında dumandan boğularak öldüğünü söyledi."

"Bir Amerikan filminin Peygamber Hz. Muhammed'i aşağıladığı iddiasıyla Mısır'da sokağa dökülen göstericiler başkent Kahire'deki Amerika Birleşik Devletleri büyükelçiliğinin duvarını aşıp bayrağını yaktı."

11 Eylül saldırılarının 10. yıldönümünde, Libya ve Mısır'daki ABD konsolosluklarının basılması, Libya Büyükelçisi ile birlikte 3 amerikalı diplomatın hayatını kaybetmesi ABD kamuoyunda şaşkınlık ve öfke yarattı. Şaşkınlığın sebebi, Kaddafi'nin ölümüyle birlikte uzun süre önce gündemden düşen Libya'nın, 11 Eylül gibi sembolik bir günde aniden merkeze oturması. Öfke ise saldırının Batının (başta ABD olmak üzere) Libyalı muhaliflere hibe etmiş olduğu silahlarla yapıldığının düşünülmesi. "Kendi verdiğimiz silahla bizi vurdular"  anlayışı şu aralar sosyal medyada sık sık dile getiriliyor.  Bunun dışında saldırının  'Ensar El Şeria' adli Radikal İslamcı bir grup tarafından gerçekleştirildiği de söyleniyor.

Bu saldırıyı Libyalı bir grup muhalifin kendi başına gerçekleştirmediğini, arkasında uluslararası bir hesaplaşmanın yattığını varsayarsak, o halde iki sorunun cevaplanması gerekiyor: ABD'li diplomatlar neden hedef alındı? Hangi güçler bu saldırıdan yarar sağlar?

Kimileri, Libya saldırısının, İran'a silahlı müdahaleyi istemeyen Obama yönetimini yıpratmak ve Washington'u, odak merkezinden Indo-Pasifik uğruna çıkardığı Ortadoğu'ya tekrar çekmek için düzenlendiğini savunuyor. Buradaki mantık, ABD'nin gururunu yıpratacak bir saldırının Beyaz Saray'ın tam da uzak durmak istediği tipte askeri müdahaleleri tetikleyecek olması. Peki kime karşı? Libyalı muhaliflere mi? Yoksa İran'a mı? ABD bu saldırıdan kimi sorumlu tutup, kimi bombalayacak?

Hatırlanacak olursa bundan kısa bir süre önce ABD Genelkurmay Başkanı General Martin Dempsey NATO’nun, Obama’nın Suriye’ye müdahale tehdidini yerine getiremeyeceğini, Suriye’nin Libya ile sık sık karşılaştırılmasını da “gülünç” olduğunu söyleyerek Beyaz Saray'ın tepkisini çekmişti.

Bu saldırıya dair tartışmalar yukarıdaki senaryoya göre işlerse, Dempsey haksızmış gibi gösterilecek. Oysa tam tersi yönden bakılırsa, bu saldırı belki de ABD'nin az kalan askeri müdahale iradesini de tamamen eritebilir. Suriye'de direk müdahaleden kaçınan Obama yönetimi, muhaliflere sık sık talep ettikleri uçak ve tank-savar silahların göndermekten tamamen vazgeçebilir. Bu yönde Dışişleri Bakanı Clinton'un açıklamaları olduğu biliniyor. Son İstanbul ziyaretinde Dışişleri Bakanı Davutoğlu ile yaptığı görüşme sonrasında silah yardımının yapılmaması gerektiğinin altını çizmiş, Suriyeli muhaliflerin silahlanmasına; silahlar radikal İslamcıların eline geçer diye karşı olduklarını açıklamıştı.

Clinton'un bu "öngörüsü" Suriye için değil ama Libya için "tutmuş" gibi gözüküyor.

Dolayısıyla korktukları başına geldi, demek daha doğru olacak. Bu da Suriye konusunda zaten hevesli görünmeyen Beyaz Saray'ın, muhaliflere silah desteğini gözden geçirmesine yol açabilir.

Sonuç olarak 9/11'e denk gelen bu saldırı, Dempsey'in ifşa ettiği jeopolitik gerçeği nasıl değiştirir, şimdilik belli değil. Kamuoyunda estirilecek rüzgara göre bu saldırı Clinton ve Dempsey'i haklı da çıkartabilir, haksız da. Bu olayın ABD kamuoyuna nasıl pazarlanacağına bağlı.

www.iyibilgi.com özel

Bu haber 2,379 defa okundu.