Kırmızı Harita Paradoksu

31 Temmuz 2012 09:47 tsi
Yaman çelişki mi, akla gelmeyen senaryo mu?

'Kuzey Suriye' senaryosunun gündemde yerini sağlamlaştırması, Ankara'da hayli rahatsızlık yaratmış olacak ki, dışişleri bakanı ve başbakanın başdanışmanı, peş peşe açıklamalarda bulundular:

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu önceki akşam iftarda konuk ettiği gazetelerin Ankara temsilcilerinin Suriye ile ilgili sorularını cevaplarken, eleştirilere de karşılık verdi:

Biraz Suriye’yi tanıyan bilir ki, Kamışlı’dan Lazkiye’ye 910 kilometrelik sınır bir etnik kimliğe ait değildir. Dışişleri’nden, MİT’ten, Harita Komutanlığı’ndan tüm haritaları getirttim. Basındaki haritaları kim veriyor anlamak mümkün değil. İki tane kasabadan büyük şehirde Öcalan posteri açıldı diye her yeri kırmızıya boyuyorlar. Hayali haritalar çizilerek oradan tehdit üretiliyor. O harita parçalayıcı haritadır. O haritayı engellemek istiyorsak, aktif olmak lazım. Birileri fırsatçılıkla terör odaklanması yapmak isterse, biz tedbiri alırız. Ama zamana bırakmayız; Irak gibi 10 yıl beklemeyiz.

Aslında Davutoğlu'nun şikayet ettiği parçalayıcı haritaların, basına kimler tarafından verildiği çok net olmasa da, kimler tarafından çizildiği gayet açık. Geçen hafta iyibilgi, 2003 senesinde, Türkiye kamuoyunda hayli rahatsızlık uyandırmış "parçalanmış Ortadoğu" haritasının yaratıcısı, Amerikalı emekli Albay Ralph Peters'ın icraatları ve sözlerini,  hafıza tazelemek adına gündeme getirmişti.

Bunun üstüne Başbakan Tayyip Erdoğan'ın siyasi başdanışmanı, AKP Ankara Milletvekili Yalçın Akdoğan Star gazetesinde bugün yayınlanan köşe yazısında, Davutoğlu'na parçalanma konusunda 'olağan şüphelileri' işaret etti:

Türkiye, birlik ve bütünlük içinde gelişen demokratik bir Suriye’den yanadır. Federatif veya bölünmüş bir Suriye oluşmasını bölgenin istikrarı açısından riskli görür. Bu temennisinin hayata geçmesi için de her ülke gibi elbette gayret gösterir. Ama bu gayret, Suriye halkının iradesine ipotek koymak veya askeri güçle yeni Suriye’yi dizayn etmek anlamını taşımaz. Özerk bölgelere ayrılmış bir Suriye senaryosu aslında İsrail, İran ve Rusya’yı çok da rahatsız etmeyebilir. Sünni Arapların nüfuzu altında olacak bir demokratik Suriye yönetimi görmek yerine manipüle edecekleri daha zayıf düşmüş bir Suriye hepsinin işine gelecektir.

İsrail, Rusya ve İran'ın bölünme konusunda rahatsızlık duymayacağı, hatta zayıf Suriye = parçalanmış Suriye denklemini varsayarak, işlerine geleceği yönünde sarf edilen sözler, gayet açık bir şekilde Davutoğlu'nun şikayet ettiği haritalardan kimlerin rahatsızlık duymadığını gösteriyor. Özellikle İran'ın bu kümeye dahil edilmesi dikkat çekici. Keza Akdoğan'ın bundan 3 hafta önce yaptığı bir başka açıklamada İran farklı bir kümeye konmuştu:

Türkiye-Rusya ilişkileri Suriye-Rusya ilişkilerinden daha derin ve kapsamlıdır. Uluslararası dengeler açısından Rusya’nın Suriye duruşu bir anlam ifade eder ama Türkiye ile gelişen stratejik, ekonomik ve siyasi ilişkileri daha fazla anlam ifade eder. Bu kamplaşmadan gelişmeleri kendisi açısından hayati derecede önemli gören asıl ülke İran’dır. Çünkü İran, Suriye’yi ön savunma hattı olarak görmekte, Esad rejiminin değişmesi halinde ABD cephesinin daha kolay kendisine yönelebileceğini varsaymaktadır. Bu noktada kendi güvenliği için Esad rejiminin devamını savunmak, ilkesel bir paradoks ortaya koymaktadır.

3 hafta önce Esad rejiminin değişimini kendi güvenliği açısından ciddi bir tehdit olarak gören İran, ne oldu da, Suriye'nin parçalanmasından rahatsızlık duymaz hale geldi? "Sünni Arapların nüfuzu altında olacak bir demokratik Suriye yönetimi" ihtimali yeni mi akıllarına geldi? Tabii burada Akdoğan'ın rejim değişikliği ve parçalanma kavramlarını rastgele şekilde kullanmadığına dikkat etmek lazım, keza ikisi farklı yollara çıkabilir. Parçalanmış bir Suriye'de, imkansız gibi gözükse de, Esed rejimi hala devam edebilir (Nusayri devleti senaryosu) Coğrafi açıdan hangi bölgede olduğuna göre, İran bu senaryoya karşı çıkmayabilir. Ancak parçalanmış Suriye'nin zayıf olacağını kabul edersek, Tahran açısından bu en istenmedik senaryo olacaktır.

Bir başka ilgi çekici nokta da Akdoğan'ın bölünmüş Suriye açıklamasında rahatsızlık duymayacaklar kümesinde ABD'nin olmaması. ABD Dışişleri’nin Avrupa ve Avrasya İşlerinden Sorumlu Bakan Yardımcısı Philip Gordon, Yunanistan ziyaretinin ardından geldiği İstanbul'da, Heybeliada Ruhban Okulu'nu ziyaret etti. İstanbul'da yaptığı açıklamada konu hakkında net konuştu:

Suriye’nin geleceğinde özerk bir Kürt bölgesi ya da sınırı görmüyoruz. Toprak bütünlüğü devam eden bir Suriye görmek istiyoruz. Hem Türk, hem de Suriyeli muhataplarımıza Suriye’de özerklik ya da ayrılıkçılık yönünde hiçbir hareketi desteklemediğimizi açık olarak söyledik. Bu konuda çok netiz.

Bütün bu açıklamaları alt alta koyunca, ortaya çıkan tablo şu: Parçalayıcı haritaların sahipleri, parçalanmadan yana değiller. Ancak zayıf Suriye'ye karşı olanlar, parçalanmadan rahatsızlık duymuyor.

Görüldüğü üzere ortada bir gariplik var.

Parçalanma konusunda Çin ne diyor, onu da Akdeniz ve Karadeniz'de yer alan Çin donanmasına ait unsurlara sormak lazım...

www.iyibilgi.com  özel

Bu haber 3,398 defa okundu.