Seçmeli Kürtçe'ye Çerkez desteği

14 Haziran 2012 10:08 tsi
Kürtçe'nin seçmeli ders olmasına uzmanlardan farklı tepkiler geldi.

Dilbilimci Derince, "Fikir olarak ileri ama seçmeli olması ileri adım değil" derken, Sosyolog Fırat, "Pedagojik açıdan sorunu çözmez" değerlendirmesinde bulundu.

Hükümet, ikinci bir demokratikleşme paketi içerisinde Kürtçe seçmeli dersi de açıkladı. Başbakan, bir dönem konuşulması yasak bir dilin seçmeli ders olarak okutulabileceği müjdesini "Bu tarihi bir adım" sözleriyle perçinledi. Türk siyaseti açısından tarihi bir adım olan Kürtçe seçmeli ders konusunda ise dilbilimci ve akademisyenlerin kafası karışık. "Türkiye'deki ayrışma potansiyelini ortadan kaldırma meselesi dildir" üzerinde uzlaşan dilbilimciler, 'seçmeli' kısmında ise ayrışıyor.

Ana dil temelli çok dilli bir eğitim programının hem sosyal barış hem de güven bağlamında daha olumlu bir adım olabileceğini belirten uzmanlar, ileriye dönük bir iyi niyet okumasının da dillendirilmesi ile birlikte olumlu olabileceği kanısında. Kürt dili ve edebiyatı konusunda birçok çalışmaya imza atmış isimlerin seçmeli Kürtçe ve dil yarası konusundaki görüşleri ise şöyle:

İSPANYA ÖRNEĞİ VAR

Şerif Derince dilbilimci. Sabancı ve Boğaziçi Üniversitesi gibi birçok yerde Kürtçe eğitim veren bir isim.

Derince, Amerika örneği üzerinden giderek genel olarak 10 yaşından sonra seçmeli dil dersleri verilmeye başlanması ile ilgili araştırmaların öğrencilerin okullarda başarısız olduklarını, kendi dillerinde eğitim alamadıkları için derslerini anlayamadıklarını ortaya çıkardığını vurguludı.

Çocukların kendi dillerinde eğitim almaları halinde etraflarıyla daha sağlıklı bir iletişim kurabildiklerini ifade eden Derince,  "İspanyolca, Amerika'da seçmeli ders olarak verildi ve bu 90'lara gelene kadar devam etti.

Bunun sonuçlarına bakıldığında hiçbir yararın olmadığını bireysel ve sosyal ayrılıklara neden olduğunu, çocukların kendi dillerini yeterince öğrenemediklerini, aslında o sosyal çatışmalara sebep olan faktörleri değiştirmediği tespit edildi" dedi.

ÇOCUKLAR DÜŞÜNÜLMELİ

Dil konusunu partilerin siyasi çıkar yapmaması gerektiğini belirten Derince, "Eğitim meselesinde çocukları düşünerek hareket etmemiz gerekiyor" diye konuştu. Dünyadaki eğitim anlayışından örnekler alınabileceğini ifade eden Derince çocukların birkaç dil bilmelerinin faydalı olduğunu söyledi. Sadece Kürt çocuklarının değil empati açısından Türk çocuklarının da Kürtçe öğrenmesinin güzel bir faaliyet olabileceğine dikkat çeken Derince, "Türkiye'deki ayrışma potansiyelini ortadan kaldırma meselesi dildir. Kürtçe'nin seçmeli ders olarak okullara konması bizler için zaman kaybı olacak.

Fikir olarak ileri adım fakat seçmeli olması ileri bir adım değildir. Kürtçeyi anaokulundan itibaren Türkçe'yle birlikte eğitim anlayışını yapmak istiyoruz denmesiyle bunu hemen yapılmasına gerek yok, bunları belli bölgelerde pilot uygulamalarla başlatabiliriz. Atılan adımla güvensizliğin önüne geçilmesi lazım. Ana dil temelli çok dilli eğitim çatışmalar hem sosyal ayrışmalar konusunda daha iyi olurdu. Seçmeli ders işi zora soktu" dedi.

PİLOT ÇALIŞMAYLA OLUMLU OLUR

Kürt dili ve eğitimi konusunda uzman bir isim olan Sosyolog Bahar Şahin Fırat, Kürtçe'nin seçmeli ders olarak Türk öğrenciler tarafından alınabileceğini söyledi. Bunu da "Kürtlerin diline aşina olmaları, onları anlamaları için çok anlamı olabilir" şeklinde açıkladı. Şahin Kürtler'in, kendi dillerini seçmeli olarak öğrenmesine ise şu nedenleri sıralayarak karşı çıktı:

İYİ NİYETLİ VARSAYIM...

"Kürt'ün kendi anadilini sanki bir yabancı dil alıyormuş gibi alması anlamlı gelmiyor. Devletin bahşettiği hak anlamında da anlamlı değil. Bu durum kendi dillerinde eğitim sorununu çözmek anlamına da gelmiyor.

Bilmedikleri bir dil sıkıntısı yaşayacaklar. Birkaç sene sonra arada kendi dilini öğrenmeye başlayacaklar. Pedagojik açıdan da sorunları asla çözmeyecek. Kürtçe bu insanların anadili. Buna İspanyolca Fransızca muamelesi yapmak doğru değil.

Niyet kendi ana dilde eğitimin rolü bu pilot çalışma ve bunun için süre gerekli insan ve dokümanı hazırlayacağım denilirse bu başka bir şey. Hiç eğitim yapılmadı eleman yetiştirmek lazım pedagojik altyapı lazım denilebilir. Çünkü, Kürtçe seçmek ayrı Kürtçe ile eğitim yapmak ayrı bir şey. Çalışacağız diyebilirler. Böyle olursa düşünce, iyi niyetli bir varsayım olur."

‘Kürt olmayanlar için seçmeli olabilir"

Tarih Vakfı'nın Toplumsal Uzlaşma Aracı Olarak Eğitimin Rolü projesi kapsamında Ortaöğretim Kürt Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı'nı hazırlayan ekipte yer olan eğitimci yazar Fehim Işık, seçmeli ders fikrine sıcak bakmayanlardan. İlk Kürtçe ders kitabının yazarlarından olan Işık, Kürtler'in göçmen olarak bulunduğu birçok ülkede bile anadillerinde eğitim görmeleri için olanak sağlandığını belirterek, "İsveç'te, Almanya'da pekala kendi dillerini resmi eğitim kurumlarında öğrenebildikleri gibi İsveç'te aynı zamanda isterlerse kendi anadillerinde eğitim de görebiliyorlar." dedi. Dil sorununun Kürt sorunundan bağımsız düşünülemeyeceğini ifade eden Işık şunları söyledi:

"Kürt sorununun çözümü aynı zamanda Kürtler'in kimlik, dil ve kültür hakları başta olmak üzere temel haklarını tanımakla mümkündür. Kürtler'in dili, kimliği, kültürü Cumhuriyet'in kuruluşundan bu yana inkar ediliyor. Son yıllarda red ve inkarın kaldırılmasına dönük adımlar atıldı

Şu anda ise ne yazık ki sadece inkarın kaldırılmış olmasıyla yetinilmek isteniyor gibi bir durum söz konusu. Bu yanlıştan vazgeçilmeli. Bu anlamda Kürtçe'nin seçmeli dil olarak Milli Eğitim müfredatına girmesi bazıları tarafından ileri bir adım olarak görülebilir. Evet, bu somut bir adımdır ama bu adım sorunun çözümü adına atılmış geri ve küçük bir adımdır. Kürtçe, Kürt olmayanlar için seçmeli ders olabilir. Kürtler, ancak kendi dillerinde eğitim görebilirler."

Çerkezler destek verdi

Kocaeli Kafkas Kültür Derneği Başkanı Sami Korkut, farklı dil ve lehçelerle ilgili çalışmaya ilişkin olarak, ''Hükümetin bu çalışması bizim için çok olumlu, Çerkezce'nin ölü diller arasına girmesini istemiyoruz'' dedi. Korkut,  "Yeterli öğrencinin bulunacağını ve ilgi göreceğini düşünüyoruz. Hükümetin bu çalışması bizim için çok olumlu" dedi.

"Derneğimiz öğretiyor"

Derneklerin kendi içerisinde kültürlerini yaşatmak amacıyla dil eğitimi verdiklerini söyleyen Türkiye Bosna Hersek Kültür Dernekleri Federasyonu Başkanı Muzaffer Güneş, farklı dil ve lehçelerle ilgili çalışmaya karşı çıktı. Güneş,  "Boşnakça, Kürtçe, bunların seçmeli ders olarak konması kaos oluşturur" dedi.

HABER: SERBEST ÖZDEN / BUGÜN GAZETESİ

Bu haber 799 defa okundu.