Elinizdeki işleri bırakın: Bu bakış hayra alamet değil

9 Mayıs 2012 11:28 tsi
"Milli Birlik" koalisyonunun analizi: Türkiye ile ilişkiler ne olur? iyibilgi Ankara

iyibilgi Ankara

İsrail bir hafta, hatta son beş gün içinde iki siyasi dönüşüm yaşadı. Önce Netanyahu hükümeti “erken seçim” kararı ve hatta tarihi zikretti. Herkes tam, “bunun anlamı ne, sonuçları ne olur” diye düşünmeye başlamışken..

Bu seferde, milletvekili sayısı en yüksek ama muhalefetteki Kadima Partisi ile el sıkıştı ve böylece ortaya İsrail’in son yıllardaki en güçlü iktidarı çıktı.

Şimdi sıra, “bunun anlamı ne, sonuçları ne olur” diye düşünmeye geldi.

Bu politik adımın mânası İsrail kadar bölgeyi ve hatta dünyayı etkileyebilir. Örneğin, bu denli güçlü ve temsil kabiliyeti geniş hükümetin diğer bir ismi de bilindiği gibi “milli birlik” hükümeti oluyor. Ama neye karşı “milli birlik”?

Önce şunu teslim edelim, “erken seçim” söylemi bir manevraymış ve belli ki Netanyahu bu perdelemeyi hem iç hem dış etkenlere karşı kullanmış. Zaten anlaşmanın iki gün evvel gece yarısı gerçekleşen gizli toplantıda yapılması da bunun ispatı.

İlk söylenmesi gereken şu: Bu güçlü hükümet İran’a bir mesaj. Bu açık. Ama hemen arkasından söylenmesi gereken de şu: Batı’ya da, özellikle ABD’ye de bir mesaj!

Her iki tarafa söylenen, İsrail’in en karmaşık politik döneminde dahi, koalisyon ortaklarının hiç anlaşamadıkları dönemde dahi ulusal tehditlere karşı yeni yanıtlar üretebileceği.

İran zaten bunu hemen anlayacaktır ama seçimler yüzünden İsrail’i iyice sıkıştıran ABD’nin de buradan okuması gerekenler var.

Ancak ana tablo, yani ABD-İran-İsrail üçgenindeki ana tablo hâla ortada; ABD, Kasım seçimleri öncesi İsrail’in bir müdahalesini kabul edecek gibi değil. Bunun sonuçları Obama’ya seçim kaybettirebilir. Sadece patlayacak benzin fiyatları dahi buna neden olabilir.

Öte yandan, “İsrail, Obama konusunda ne düşünüyor” sorusunun varlığını muhafaza ettiği ortaya yeniden çıkmış oluyor. Zira, ABD seçimlere giderken İsrail ve İran’a gerekli mesajı vermişti! Bu iki ülkenin hal-tavırlarından anlaşılan mesajı aldıkları yönündeydi.

Şu an bu “anlaşma” yürürlükte gibi duruyor. Yani, İsrail Kasım sonrasına kadar belki 2013 ilk baharına kadar elini kıpırdatmayabilir! Fakat ondan sonra da kendi seçimleri geliyor. Bu hem operasyon için hem de barış için olası bir zamanlama.

Gelelim İsrail parlamentosunun en büyük partisi ama koalisyonun küçük ortağı Kadima’ya ve lideri Shaul Mofaz’a. Bir gariplik de burada. Sallanan, hatta uzun zamandır "gitti gider" denilen bir iktidarı güçlü muhalefet partisinin neredeyse kurtarması merak edilesi bir durum.

Kafa yoranları korkutan noktalardan biri bu. Siyaseten pek görülmemiş bir halin ortaya çıkması. Diğer taraftan, bazı anketlerin Kadima’yı ciddi oy kaybında göstermesi nedeniyle bu yolun seçildiği de söyleniyor.

Ama seçime 1 yıldan fazla olan bir dönemde yine de garip. Mofaz bilindiği gibi Kadima liderliğini Tzipi Livni’den daha yeni sayılabilecek bir tarihte almıştı. Ondan sonra da Netahyahu ile asla bir araya gelmeyeceğini söylemiş, sıkça da tekrarlamıştı.

Siyasetin kendi dinamikleri Mofaz’ı kısa sürede farklı bir noktaya sürüklemiş görünüyor.

Mofaz’ın İran konusundaki görüşlerine gelince; Genelkurmay eski Başkanı ve İran Yahudisi olan Mofaz esasen İran’a saldırıya karşı değil. Ama tek başına yapılmasına karşı. Eğer bu fikrini de değiştirmediyse, Netanyahu ile bunu da konuşmuş olması gerekiyor ki, “anlaşma” geçerliliğini koruyacak demek.

Tabii tüm bu değişikliklerin daha basit, yalın bir açıklaması da olabilir. İktidarı sürdürmek! Çünkü bu İsrail iktidarı krizlere karşı hayli mukavim bir koalisyon oldu ve bedeli ne olursa olsun hükümeti bırakmak istemiyor. Hasılı, bazen en basit yanıtlar en doğru cevaplar da olabilir.

Türkiye ile ilişkiler?

Gelelim sadede: yeni iktidarın Türkiye ile ilişkileri nasıl olabilir? Önce şunu söylemek gerekiyor, artık İsrail’in gördüğü en aşırı sağ iktidar yok ortada. Yumuşadı, daha doğrusu sulandı. Avigdor Lieberman kalsa da gitse de artık siyasi gücü olmayacak! Bu manada yeni koalisyon ona karşı yapılmış bile denebilir. Öte yandan, iktidarda olduğu dönemde Ankara ile daha sıcak ilişkiler kurmuş Kadima var.

Ek olarak, İsrail’in Türkiye ile aralarında sorun olan konularda görüşmesi gereken yüzleri eskimişti. Liebarman’la Türkiye’yi bir masada düşünmek bile imkansız hale gelmişti. Şimdi yeni yüzler olacak ve bu yeni bir iktidar gibi olmasa da taze bir başlangıç ifade edebilecek.

Keza, örneğin Mavi Marmara gibi konularda Tel Aviv ağzından çıkan sözleri geri alamayacak durumda ama yeni ortakların söylemedikleri bir şeyi geri almaları gerekmiyor. Esasen İsrail bu konuları “iyi idare eden” bir anlayış da geliştirmiştir.

Herşey güllük gülistanlık olacak demek değil elbette ama eskisine kıyasla daha pozitif bir iklim doğabilir. Suriye konusu da ortadayken...

www.iyibilgi.com

Bu haber 3,455 defa okundu.