En Sıcak Konular

Köy enstitülerini İnönü kapattı

2 Mayıs 2012 09:23 tsi
Köy enstitülerini İnönü kapattı CHP lideri Kılıçdaroğlu'nun 'Türklerin uygarlığa yaptığı tek kaynak' dediği köy enstitülerini, 'komünist yetiştiriyor' diye yine CHP kapattı.

O dönem Cumhuriyet Gazetesi'nde 'Komünist Köy Enstitüsü öğretmeni mahkum oldu' haberleri yer aldı. Tarihçi yazar Mustafa Armağan, CHP'nin enstitüleri Sovyet modeli olduğu için ABD'nin isteği ile kapattığını söyledi.

Cumhuriyet Gazetesi'nde 12 Eylül 1948 günü yayınlanan 'Komünist köy enstitüsü öğretmeni mahkum oldu' başlıklı haberde, Isparta Gönen Köy Enstitüsü'nün resim öğretmeni Görgü Karamuz'un, Milli Eğitim Bakanlığı binasının yakılmasının ardından, 'Aferin bizim çocuklara; Bakanlık binası yaktılar' demesi üzerine 9 ay tutuklu kaldıktan sonra 8 ay 10 gün hapse mahkum edildiği belirtildi. Haberde geçen, 'öğretmenin komünist ruh taşıdığı' ve 'milli hisleri rencide ettiği' ifadeleri dikkat çekti.
 
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, geçen hafta partisinin grup toplantısında, bugüne kadar Demokrat Parti'nin kapattığı söylenen köy enstitülerine değindi. Tarih profesörü Enver Ziya Karal'ın 'Tarih boyunca Türklerin dünya uygarlığına yaptığı tek özgün kaynak köy enstitüleridir. Gerçekten de dünya uygarlığına bizim yaptığımız tek özgün kaynak köy enstitüleridir' şeklindeki sözlerini aktaran Kılıçdaroğlu, kendisinin de bu tanıma katıldığını belirtti ve köy enstitülerinin kapatılmasının da çok büyük bir kayıp olduğunu savundu.

TARİHTEN HABERİ YOK

Kılıçdaroğlu'nu bu çıkışına Başbakan Tayyip Erdoğan, partisinin Gençlik Kongresi'nde 'Mazisi olmayanlar, tarih bilinci, medeniyet tasavvuru olmayanlar hem de kendi tarihlerini hem kendi milletlerini kendi medeniyetlerini böyle aşağılar, böyle küçümserler Düşünebiliyor musunuz, Türkiye'nin ana muhalefet partisinin genel başkanı, Türklerin uygarlığa yaptığı tek katkının köy enstitüleri olduğunu söylüyor' sözleriyle cevap verdi.

CHP DÖNEMİNDE BAŞLADI

Kılıçdaroğlu, göklere çıkarsa da, köy enstitülerinin kapatılma süreci, yine CHP'nin tek parti ve İsmet İnönü'nün 'Milli Şef' olarak Cumhurbaşkanı olduğu 1945 yılında başladı. CHP'nin köy enstitülerinin kapatma gerekçesi ise 'komünist öğrenci' yetiştirmesiydi. Köy enstitülerini kimin kapattığı ile ilgili tartışma, 2009 yılında Hürriyet Gazetesi'nden Özdemir İnce'nin yazdığı bir yazıya eski Sağlık Bakanı Rıfat Serdaroğlu'nun verdiği cevapla da gündeme gelmişti.

 KİTAPLARI TOPLATILIP YAKILDI

Serdaroğlu cevabında, 1940 yılında kurulan enstitüleri kanununun 1943 yılında değiştirildiğini ve ilk derece okul seviyesine getirildiğini, 1946 yılında da kurucuları olan Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel ve İlköğretim Genel Müdürü İsmail Hakkı Tonguç'un görevlerinden alındığını anlattı. 1947'de köy enstitülerinde kız ve erkek öğrenciler birbirinden ayrıldı. Aynı yıl bir genelge ile dünya klasiklerinden yapılan çeviri kitaplar toplatılarak yakıldı. 1948'de ise öğretim programı değiştirildi ve enstitüler klasik okullara dönüştürülerek fonksiyonu bitirildi. 1954'te ise DP döneminde öğretmen liselerine çevrildi.

KOMÜNİST DÜŞMANI DÖNEM

Kapatılma süreci CHP'lilerin Hitler'in doğum günü kutlamalarına katılmasından sonra Almanya'nın savaşı kaybetmesinin akabinde başladı. Bu kez ABD'ye yakınlaşma çabaları çerçevesinde Sovyetler Birliği'nin eğitim modeline benzediği için köy enstitüleri daha da gözden düşürüldü. 1945'de Zekeriya Sertel'in çıkardığı komünist Tan Gazetesi'nin CHP'li gençlik tarafından basılıp yakılması ve Kılıçdaroğlu'nun da ifade ettiği gibi 1949 yılında komünist şair Sabahattin Ali'nin CHP tarafından öldürtülmesi de bu dönemde yaşandı.

ABD İSTEDİ CHP YAPTI

Derin Tarih Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Mustafa Armağan, köy enstitülerinin kapatılmasıyla Demokrat Parti'nin ilgisinin olmadığını söyledi. 'Köy enstitüleri CHP'nin icadı olmakla birlikte Nasreddin Hoca misali 'Ben yaptım ama ben de beğenmedim' gibi bir durumu var' diyen Armağan, enstitülerin kapatılması sürecinin 2. Dünya Savaşı sonrasında ortaya çıkan dünya dengeleriyle başladığını ifade ederek, 'O dönemde Türkiye, faşist ve komünist ve bir ülke yapılanmasına sahipti. ABD, kendi tarafında yani 'hür dünyada' yer almak isteyen ülkelere bir deklarasyon yayınladı ve San Francisco konferansını düzenledi. Türkiye'ye 'Bu şekilde sizi alamayız' deyince ister istemez köy enstitüsü gibi kurumlar kapatıldı' dedi.

SOVYET MODELİ UYGULANDI

Armağan, 'Sovyetler Birliği'nde de Bolşevik propagandasını köylere kadar ulaştırmak amacıyla kurulan benzeri kurumlar vardı' dedi. '1945'ten itibaren CHP de köy enstitülerindeki komünist propagandadan rahatsızlık duymaya başladı' diyen Armağan, 'O dönemde avukat Kenan Öner'in Hasan Ali Yücel'e yazdığı ve sonra dava konusu olan mektubu var, 'Köy enstitülerinde komünistlik ve Allahsızlık propagandası yapılıyor' diye. Öner, mahkemede de iddialarını kanıtladı' diye konuştu.

yenişafak


Bu haber 1,204 defa okundu.


Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.




    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    4,378 µs