Nanenin bilinmeyen faydaları

20 Nisan 2012 15:14 tsi
Nanenin M.Ö 1200-600 yılları arasında eski Mısırlılar tarfından kullanıdığı yapılan kazılarda anlaşılmıştır ve onlardan Yunanlılar ve Romalıların bu bitkiyi tanıdıkları ve kullandıkları bilinmektedir.

Günümüzde bilinen 25 nane türü mevcuttur. Bunlardan en önemlisi Biberi Nane ve ya İngiliz Nanesi olarak tanıdığımız Mentha piperitadır. Bu nane su nanesi ve Kıvırcık Nanesinin İngiliz John Ray tarafından melezlemesi ile elde edilmiştir. Bu nedenle çiçekleri ile değil kök ve ya sürgüleri ile çoğaltılır. İngiliz Nanesinin iki önemli alt türü mevcuttur ve bunlar Siyah Nane Mentha piperita var. Rubescens ve Beyaz Nane M.p. var. Pallescens olup Siyah Nane daha sert ve daha çok Eterik yağ içerir. Ayrıca Kıvırcık Nane; Mentha spicata, Su Nanesi; Mentha aquatica, Yarpuz; Mentha pulegium, Tüylü Nane: M. Longifolia, Limon Nanesi; Mentha citrata ve Yabani Nane ve ya Japon Nanesi ismi ile anılan Mentha arvensis'i sayabiliriz.

HAFIZANIZI GÜÇLENDİRİN KONSANTRASYONUNUZU ARTIRIN

Tesir şekli: Kramp çözücü, gaz söktürücü, safra artırıcı, iltihapları önleyici, antibakteriyel, dezenfekte edici, ağrı dindirici ve teskin edici.

Birleşimi: Nanenin birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz.

a) Eterik yağ % 0,8-4 arasında olup en önemli alt türevleri şunlardır. Mentol % 35-45, Menton -20, Sineol % 5-10 Mentofuran % 2-5, Mentilacetot % 3-5, Neomental % 2-4 Izoneomenton % 2-3 ve ayrıca Limonen, Pulegon, Piperitenon, ?- ve ß- Pinen, Sabinenhidrat ve Sesquiterpenlerden; ß- Caryophyllen ve Cadinen içerir. Yan ürünlerden Neomentol, İzoneomentol ve Neoiomentolün hoş olmayan kokuları nedeni ile kristalleştirerek ayrılması gerekir. İyi bir Nane yağı ne Kıvırcık Nanede olduğu gibi Kervon (carvon) ne de yarpuzda olduğu gibi Pulegon içermemesi gerekir.

b) Fenolkarbonikasitler % 3-5; p- Kumarinasit, Chlorogenasit, Kaffeasit, Rosmarinasit ve Ferulaasit.

c) Flavonitler; Apigenin, Diosmetin, Luteolin, Rutin, Apigenin-7- rutinosit, Luteolin-7-0- rutinosit, Hesperetinve Diosmin.

d) Triterpenler; Ursolasit, Oleanolasit, ?- Amyrin, Sitosterol, ß- Sitosterol ve Squalen

Kullanılması:

a) Araştırmalara göre; Nane yağı başta Baş ağrısı, Migren, Sinirsel gerginlik ile kalın bağırsakların hassalaşması nedeni ile ortaya çıkan; Hazımsızlık, Şişkinlik, Bulantı, Karın ağrısı, Kolikler, ishal ve Kabızlığa karşı kullanılır.

b) Komisyon E Nane yağı ve yaprağı üzerine monografi bildirileri yayınlamıştır.

1) Komisyon E 128 Nolu ve 14.07.93 tarihli Monografili bildirisinde Nane yağının kramplı yukarı sindirim sistemi (Mide ince bağırsaklar) ra-hatsızlıkları ve safra yolları, kalın bağırsağın hassalaşması, Yukarı nefes yollarını (Burun boşluğu, Alın boşluğu, Boğaz gırtlak, Yutak ve Ağız için) ve Ağız içi mukazasının iltihaplanmasına karşı kullanılır. Komisyon E 223 Nolu 30.11.85 tarihli, 50 Nolu 13.03.90 ve 164 Nolu 01.09.90 tarihli Monografi bildirisinde Nane yaprağının başta kramplı Mide-Bağırsak, Safra kesesi ve Safra yollar rahatsızlıklarına kullanılabileceği beyan edilmektedir.

2) Aroma tedavide Migren, Baş ağrısı, Baş dönmesi, Şişkinlik, Kuru öksürük, Üşütme, Seyahat hastalıkları (Kinesiya) Bulantı, Diş eti, Ağız yutak iltihaplanması ve Sinüzite karşı kullanılır.

3) Halk arasında; Bulantı, Kusma, Karaciğer safra mide ve bağırsak rahatsızlıkları, Uyuyamama, Sinirlilik, Kalp zafiyeti, Ağız içi ve Diş eti iltihapları ile seyahat esnasındaki Bulantı ve Baş dönmesi gibi hallere (Kinesia) karşı kullanılır.

Çay: İki kahve kaşığı kurutulmuş, ince doğranmış Nane yaprağından demliğe konur ve üzerine 300-400 ml kaynar su ilave edilir, 5-10 dakika demlemeye bırakılır ve sonra süzülerek içilir.

Homeopatide: Taze Nane yapraklarından 100g bir şişeye konur ve üzerine plik 500ml Alkol (Etenol) doldurulur ve Güneş ışınlarından uzakta 4-6 hafta muhafaza edildikten sonra süzülerek Homoopathide ''Mentha Piperita'' ismi ile anılan tentür elde edilir. Bu Tentürden günde 3-5 defa 10-19 damla 4-6 hafta süreyle alınır. Nane Tentürü başta kuru Öksürük, Ses kısılması ve Yutak iltihabına karşı kullanılır.

Hastalığın belirtisi;

1) Boğazda yatay vaziyette bir iğne duruyormuş hissi.

2) Aşırı Şişkinlik

3) Hasta aşırı derecede elma yemek ister.

4) Yüksek sesle konuşurken, şarkı söylerken ve soğuk havalarda ağrıları artar.

5) Yatarken ve yemek yerken ağrıları azalır. Bu hallerde Nane Tentürü gerekir.

Yan tesirleri: Nane yaprağının tarife uyularak çayının içilmesi halinde yan tesiri yoktur. Nane yağının da yan tesiri yoktur, fakat tarife uyulmaz uzun süre veya aşırı dozajda alınırsa bulantı, kusma, kanlı ishal, korku, titreme, iç huzursuzluğa neden olabilir. Nane yağı kişiden kişiye farklı şekilde etki eder. Bazıları 2mlde bazıları da ancak 9ml de zehirlenebilir. Birleşiminde Nane yağı ve Okaliptus yağı bulunan üşütme rahatsızlıklarına karşı kullanılan merhemler ciğerlerin daha çok balgam salgılamasına ve bu nedenle bronşitli ve astımların daha da kötüleşmelerine neden olur.

Bu nedenle nane ve Okaliptus yağı içeren merhemlerin göğse sürülmesi gerekir.

B) Japon Nanesi, Japonishe Minze, Mentha arvensis

Yabani nane

Japon nanesi 30-60 cm boyunda, yaprakları geniş mızrak veya yumurta şeklinde, kenarları hafif kertikli ve hafif tüylüdür. Birleşiminde daha yüksek oranda menthol bulunur. Bu nanede İngiliz nanesi gibi kullanılır.

C) Su nanesi, Bachminze, Menta aquatica

Su nanesi 30-100 cm boyunda çok yıllık gövde esmerimsi kırmızı, yaprakları yumurta veya oval şekilde, çiçekleri 2-3 adet kümeden oluşur ve bitkinin tepesindedir. Su nanesi İngiliz nanesi gibi kullanılırsa da onagöre daha zayıftır.

D) Tüylü nane, Roßminze, Menta longifolia

Bu nane üzeri tüylü, grimsi yeşil renkli, yaprakları oval veya yumurta şeklinde, uca doğru sivrice, kenarları kertikli, çiçekleri leylaki renkte ba-şak şeklinde 40-120 cm boyunda ve çok yıllıktır. Eterik yağın birleşi¬min-deki ana madde Piperitonoxin'dir ve ayrıca ß-Caryophyllel, Germacren ve Sineol içerir. Bu nane özellikle ağrılara başta baş ağrısına karşı iyi gelir.

E) Limon nanesi, Zitronenminze, Menta citrata

Lavanta gibi güzel kokulu, tüysüz, su nanesine benzer, fakat daha kü-çüktür. Eterik yağının birleşimindeki en önemli madde Minalool ve Linalylacetat'tır. Bu nane genellikle parfüm, kozmetik eşya ve sabun yapımında kullanılır.

F) Aroma nanesi, Tropiche Minze, Mentha suaveolens L.

Tropik nane

Ev nanesi

Bu nane sıcak ülkelerde veya evlerde süs bitkisi olarak yetiştirilebilir. Yaprakları grimsi yeşil, yer yer beyaz renkli ve kenarları kertiklidir. Çiçekleri beyaz renkli, başak şeklinde ve güzel kokuludur.

G) Kıvırcık nane, Krauseminze, Mentha spicata

Çok yıllık 50-100cm boyunda yaprakları mızrak şeklinde kenarları kertikli kıvırcık gibi olduğundan Kıvırcık nane diye de anılır ve üzerinde yer yer küçük benekler bulunur. Bu nanede aynı İngiliz nanesi gibi kullanılır.

H) Yarpuz, Poleiminze, Mentha Pulegium

Bu nane 10-40cm boyunda, yaprakları eliptik veya yumurta şeklinde kısa saplı, kenarları bütün, çiçekleri tepede, küre şeklinde ve açık leylaki renktedir. Birleşimindeki eterik yağın içindeki en önemli madde Pulegon olup ayrıca menthon ve izomenthon içerir. Bazı yörelerde adet rahatsızlıklarına karşı kullanılsa da zehirli olması nedeni ile çocuk düşürülmesine nende olabilir. Bu nedenle yarpuzun kullanılmaması daha iyi olur.



Bu haber 744 defa okundu.