Jeopolitik sıçrama

2 Nisan 2012 09:23 tsi
Nesillerdir gerçekleşen en büyük enerji değişimi...

Petrol fiyatlarının bugünkü seviyelere yükseleceğini kimse tahmin edemezdi. Suudi Arabistan Petrol Bakanı Ali El Naimi, dünyadaki talebin sağlanan arzdan daha düşük olduğuna ve dünyadaki Suudi petrol stoklarının büyük ölçüde kullanılmadığına dikkat çekerek, fiyatların mantıksız biçimde yüksek olduğunu söyledi. “Mantıksızlığın” sebebi, tabii ki İran ile bir savaşa girme korkusu. Fakat Kasım 2010’dan beri petrol fiyatlarında gerçekleşen yüzde 47’lik artışın, ABD ekonomisinde ciddi bir durgunluğa sebep olmayacağı da öngörülemezdi. Bunun sebeplerinden biri de kaya gazının yükselmesi olabilir.

Şu ana kadar temel gerçekler gayet iyi biliniyordu. Birkaç yıl önce pek çok uzman, ABD’de doğalgaz sıkıntısının yakın olduğu konusunda uyardı. Fakat küçük bir özel şirket olan Mitchell Energy’nin çabaları ve “hidrolik kırılma” adı verilen yatay bir sondaj yöntemi sayesinde, ülkede bol miktarda bulunan kaya gazından büyük miktarlarda doğalgaz elde etmek mümkün hale geldi. 

...

Doğalgaz çağının jeopolitik sonuçları olacaktır. Şu ana dek petrol ticareti dünya çapında gerçekleşiyordu. Ancak doğalgaz yerel kalmıştı. Gazı taşımak zor ve fiyatı, verimli kaynaklara ve iyi boru hatlarına sahip ülkeler belirliyor. Rusya; Ukrayna gibi komşularından ve Avrupa’daki ülkelerden, kübik kadem başına 17 dolar talep edebiliyor. ABD ise kübik kadem başına 2,5 dolara doğalgaz üretebiliyor ve dünyadaki en iyi ve en ucuz sıvılaştırma teknolojisine sahip. Sıvılaşmış doğalgaz tekil bir küresel pazar yaratacak ve Rusya’nın Avrupa ile uzun vadeli anlaşmaları sona erince, Moskova gelirlerinde ciddi bir düşüşle karşı karşıya kalacak. Rusya, İran, Katar ve Suudi Arabistan gibi birkaç ülkenin, doğalgaz fiyat ve arzını kontrol ettiği bir dünyadan, enerji kaynağının çok daha dağınık olduğu bir dünyaya geçeceğiz. (Şu an için, İran’ın kaynaklarından yararlanabilmesi için gerekli teknolojiye erişimi yok. )

Petrol genelde zor ve kötü yerlerde bulunuyor ve bu sorunların kaynağı pekala petrol olabilir. Yeni bulunan kaya gazı, geleneksel olarak kaynakların bulunduğu ülkelerde değil. En büyük yataklar Çin’de ve Arjantin, Meksika, Polonya, Kanada ve Avustralya’da da oldukça geniş yataklar var. Bu yatakların pek çok jeopolitik sonucu olacaktır, fakat açık olan bir kaç şey var: kendi güvenli enerji kaynağına sahip olmak ve Kremlin’in aşırılıklarından kurtulmak, Polonya için bir nimet olacaktır.

Kaya gazının yükselişi, nesillerdir gerçekleşen en büyük enerji değişimini şekillendiriyor. Ve onun ekonomik ve siyasi sonuçları, ABD için ciddi faydalar sağlayacaktır.

Ferid Zekeriya / Star (İlgili kısım)

Bu haber 1,350 defa okundu.