Obama'yla 6 mutabakat

26 Mart 2012 08:07 tsi
Seul'de bir araya gelen Erdoğan ve Obama'nın görüşmesinde ana gündem Suriye oldu. Erdoğan "Yaşananlara seyirci kalmak imkânsız" derken, 2 lider insani yardım konusunda da fikir birliğine vardı.

Başbakan Tayyip Erdoğan, Nükleer Güvenlik Zirvesi için bulunduğu Güney Kore'nin başkenti Seul'de ABD Başkanı Barack Obama'yla dün kritik bir görüşme yaptı. Obama'nın kaldığı Hyatt Otel'de gerçekleşen görüşme, planlanandan 15 dakika uzun sürdü ve bir saat 45 dakikayı buldu. Erdoğan'la birlikte Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Ömer Çelik, Genelkurmay 2. Başkanı Hulusi Akar ile MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ın da katıldığı görüşmeye "Suriye" konusu damgasını vurdu.

İNSANİ YARDIM GİDECEK

Başbakan Erdoğan ile Obama, Suriye'ye insani yardım götürülmesi konusunda mutabakata vardı. Bunun yöntemine ise önümüzdeki haftalarda karar verilecek. Mutabakata göre, tampon bölge, insani yardım koridoru gibi alternatifler değerlendiriliyor. İki lider, mutabakatın ipuçlarını görüşme sonrasında yaptıkları ortak açıklamada verdi. İşte Erdoğan'ın zirve sonrası basın toplantısındaki sözleri: '

VİCDANİ SORUMLULUK'
 
HELİKOPTERLERLE BOMBALIYORLAR: Verimli bir toplantı oldu. Suriye'yi ele aldık. Türkiye'nin Suriye ile 785 kilometrelik sınırı var. Şu anda en önemli göç merkezi haline gelmiş durumdayız. Şu ana kadar ülkemize göç eden Suriyeli kardeşlerimizin sayısı 17 bin kişiyi aşmış durumda. Tabii bir taraftan ölüm hadiseleri var. Helikopterlerle bombalamak suretiyle de bugünlerde ölüm sayıları sürekli artıyor.

SEYİRCİ KALINAMAZ: Bu manzaraya seyirci kalmak, bunu beklemek, buna müdahale etmemek mümkün değil. Bu bizim vicdani bir görevimiz. Bu konuda gerekli olanları uluslararası hukuk çerçevesinde yapmanın gayreti içerisindeyiz ve yapacağız.

PKK'YA KARŞI İŞBİRLİĞİ
 
İRAN ZİYARETİ SURİYE İLE İLGİLİ: Bu konuda düşüncelerimizin örtüştüğünü görmek bizleri ayrıca memnun etmiştir. Suriye konusuyla bağlantılı olarak bölgede gerek İran gerekse Rusya Federasyonu ile ilgili, Çin ile ilgili bütün bu konuları da değerlendirme imkânımız oldu. Özellikle de Güney Kore ziyareti dönüşü İran ziyareti, ağırlıklı olarak Suriye ile ilgili olacaktır. Dolayısıyla da bu konuda bir değerlendirmenin faydalı olacağı düşüncesindeydim ve bunu da değerlendirdik.

ABD'DEN TERÖR DESTEĞİ: Irak'taki gelişmeleri aramızda konuşma fırsatımız oldu. Ben inanıyorum ki gayretler Irak'taki barışın da bir an önce tesisine fırsat verecektir. Tabii bölücü terör örgütü ile verilen mücadelede ABD'yi yanımızda görmek bizleri ayrıca memnun etmiştir. Bölücü terör örgütü ile mücadelemiz zaten devam edecektir. Ama siyasi uzantılarıyla da müzakere etme şansımız mevcuttur. Kıbrıs'la ilgili gelişmeleri de değerlendirme fırsatımız oldu. Temennimiz odur ki Kıbrıs'ta beklenen geleceği yakına çekeriz.
 
MODEL ORTAKLIK VURGUSU: Çok çok önem verdiğimiz konu, değerli dostum Barack Obama göreve geldiği andan itibaren aramızdaki stratejik ortaklığa yeni bir ivme kazandırmak üzere model ortaklık adını vermiş olduk. Aramızda yeni attığımız adımlarla model ortaklık sayesinde ticaret hacmimiz 20 milyar dolara ulaştı. Haziran ayında, Washington'dan sonra ikinci toplantı ülkemizde yapılacak. İnanıyorum ki bu yeni bir sıçramaya da fırsat verecektir.

OBAMA'DAN MESAJLAR

ABD Başkanı Barack Obama da, Suriye ve İran konusunda çarpıcı mesajlar verdi. Görüşmenin büyük bölümünü Suriye konusuna ayırdıklarını kaydeden Obama şöyle dedi: "Suriye'de olanlarla ilgili hem bölgedeki koalisyon hem de uluslararası koalisyonun tutumundan bahsettik. Ölümlere karşı yapılması gerekenler var. Burada bu sürece yönelik eyleme geçilmesi anlamında istişarelerde bulunduk. Sivillerin öldürülmesi kabul edilemez. Bu arada meşru bir yönetime geçiş sürecinde birlikte çalışmaya devam edeceğiz." Başkan Obama İran'a ilişkin açıklamasında ise "İran'ın nükleer dönemiyle ilgili önümüzde pencere dönemi vardı. Bu pencere dönemi, özellikle diplomatik ilişkiler için olan sürecin kapanmakta olduğunu düşünüyoruz. Bu konuyla ilgili kesinlikle ilerleme kaydedilmesi ve etkin bir takım müzakerelere ulaşılması gerekiyor. Bu gerekirse 5 artı 1 gerekirse diğer yollardan yapılabilir" şeklinde konuştu.

Kritik zirvede, Suriye'den İran'a kadar 6 mutabakat

Başbakan, Seul zirvesini değerlendirdi: ABD, Suriye'ye askeri müdahaleye sıcak bakmıyor. Halka lojistik destek veriyorlar. Ermeni meselesi ve Kıbrıs konusunda çekincelerimizi aktardık.

Başbakan Tayyip Erdoğan, kritik zirve sonrası, beraberindeki gazete yayın yönetmenlerine görüşmenin detaylarını aktardı. İşte Erdoğan'ın sözlerinden öne çıkanlar:
 
SURİYE: Obama ile görüşmelerimiz verimli ve uzun geçti. Basın toplantısı dahil 2 saat 15 dakika sürdü. Ağırlıklı olarak Suriye konuştuk. ABD ilk etapta silahlı müdahaleye sıcak değil. Suriye'deki muhalif gruplar ve halka ilaç gıda gibi lojistik destek yapmaya hazırlar. Desteği kısmen vermeye başladılar. Rusya, Çin ve İran'la görüşmelerin faydalı olacağına inanıyorlar. Konuya, Libya olayları gibi yaklaşmıyorlar. Bizim konumumuzsa farklı... 910 km sınırımız var. Ayrıca bize yönelik tehdit var. Son günlerde Halep ve Azaz havadan bombalanıyor. Şu an itibariyle göçmen sayısı 17 bini geçti. Çok daha ciddi rakamlara ulaşacağı kaygımız var. Tahminen 100 bini bulur. Özgür Suriye Ordusu konusuna gelince şu anda 10 general 19 albay var. Peyder pey görevden kaçış söz konusu. Geçici Suriye Ulusal Konseyi İstanbul'da ofis açacak. Aralarına Nusayriler de Hıristiyanlar da Kürtler de katılıyor. Esad'ın hem milli bütçe hem şahsi bütçe açısından ciddi sıkıntıları var. Er ya da geç gidici, bunun dönüşü yok. 1 Nisan'da İstanbul'da Suriye'nin dostları zirvesi var. Ban Ki Moon ve Kofi Annan'ı da bekliyorum. İstanbul sonuç bildirgesi önemli olacak. Çünkü bundan sonraki sürecin yol haritası belirlenecek.

5+1 ZİRVESİNE TALİBİZ
 
İRAN: Konunun iki boyutu var. Biri Suriye, diğeri 5+1 görüşmelerinin başlaması. 5+1 bir konusunu gündeme getirdik. Amerika bu meseleye nükleer silah olarak yaklaşıyor biz ise İran'ın ifadesiyle nükleer enerji... Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu yeni yeni bu konuyu nükleer silah olarak ifade etmeye başladı. Obama'ya, İstanbul'da 5+1 toplantısına ev sahipliği yapmaya hazır olduğumuzu söyledik. Temenni ederim ki bu toplantıyı yapabiliriz. ABD tarafı bunu değerlendirecek.

SABRIMIZIN SONU VAR 

IRAK: 2014'te Irak halkının kendi geleceğini belirlemesinden yanalar. Dışarıdan müdahaleye sıcak bakmıyorlar. Türkiye olarak muhalefetin Maliki'ye eleştirilerini hatırlattık. Irak'ta süratle arzu edilen neticeyi almamız lazım. Mezhepsel bir gerilim bizi de üzecek sonuçlar verebilir. Irak'ta her gün canlı bombalar patlıyor. 25-30 kişi can veriyor. Buna sessiz kalamayız. Ayrıca tüm bu karışıklık nedeniyle Esad'a destek veren unsurlardan birisi de Irak.
 
PKK: Bölücü terör örgütü ile mücadelede dayanışma içinde olacaklarını söylediler. Predator konusunda da destekleri sürüyor. Önce bir taneydi, sonra iki oldu. Şimdi ellerindekinin hepsini kullanacaklar.
 
KIBRIS: Meseleyi yakın takipte olduklarını söylediler. Biz de Hristofyas'a güvenimiz kalmadığını, zamana oynayarak seçimi atlatma çabasında olduğunu söyledik. Ümidimiz yok ama bu yıl da sabırla mücadele vereceğiz. Ancak sabrımızın da bir sonu var.

ERMENİ MESELESİ: Minsk Üçlüsü olarak 20 yıldır bu işi sürdürdüklerini, ancak bugüne kadar bir netice alamadıklarını kendilerine de söyledim. Çözüm için Azerbaycan üzerinde çaba göstermek gerekiyorsa biz üzerimize düşeni yapalım. "Rusya, Fransa ve siz de Ermenistan üzerinde çaba gösterin" dedim. Ayrıca kongreleri, meclisleri, yani siyasetçileri tarihçilerin yerine koymayalım dedik. Kongredeki tasarıdan rahatsız olduğunu belli etti. Cumhuriyetçiler geliyor aynı Demokratlar geliyor aynı... Bu iş her nisanda gündeme gelmemeli. İnanç özgürlükleri konusunda gösterdiğimiz tavırdan dolayı teşekkür etti. Ayrıca Afganistan şehitleri için de taziyelerini iletti.

Obama: Kızlarım için Başbakan Erdoğan'dan tavsiye alacağım

Açıklama sırasında birbirine sıcak mesajlar verdi. Erdoğan, Obama'ya hitap ederken "Dostum Barack" dedi. Obama da, Erdoğan'a "Arkadaşım Erdoğan" diye hitap etti. Obama, Erdoğan'ın konuşmasını dikkatle dinlerken açıklamalar esprili bir şekilde bitti. Obama ile Erdoğan konuşmanın sonunda birbirlerinin beline sarılarak tokalaştı.
 
Barack Obama, açıklamasının sonunda ilginç bir konuyu gündeme getirdi, "Sayın Başbakan'ın benimkilerden büyük iki kızı var. Bu çocukların nasıl yetiştirileceği konusunda kendisinden öneriler almaya devam edeceğim" dedi. Başbakan Erdoğan da, Obama'nın bu sözleri üzerine "Üç tane de torunumun müjdesini verdim" dedi. Başbakan Erdoğan'ın görüşmede, "İki kızım üç de torunum var" dediği öğrenildi.

Obama, Erdoğan'ı, NATO zirvesi için kendi şehri Şikago'ya davet etti

 ABD Başkanı, Başbakan Erdoğan'ı Şikago'da yapılacak NATO Zirvesi'ne davet etti. "Sayın Erdoğan'ı kendi şehrime davet etme fırsatım oldu" diyen Obama, zirvede, Afganistan'daki son durumun ele alınacağını ve ülkenin geleceğine yönelik atılacak adımların değerlendirileceğini söyledi.
 

Obama, "Özellikle PKK terörü ve buna karşı olan tutumumuz konusunda uyumlu olduğumuzu söyleyebilirim. Bu anlamda yaptığı çabalar nedeniyle Sayın Başbakan'ı de tebrik ettim. Türkiye'deki azınlıklarla ilgili çabaları konusunda da tebrik ettim" diye konuştu.
 

Görüşmede, Somali'deki son durumun da ele alındığını aktaran Obama, "Suriye'nin Dostları" toplantısının 2 Nisan'da İstanbul'da yapılacağını aktardı ve Türkiye'ye bu toplantıya ev sahipliği yapacağı için teşekkürlerini iletti.

 Yahya Bostan - Sabah

Bu haber 705 defa okundu.