Vietnam Savaşı’nın zehirli mirası

21 Haziran 2007 10:42 tsi
Vietnam Savaşı’nın üzerinden 30 yıl geçmesine rağmen hâlâ ülkede milyonlarca insan hilkat garibesi olarak doğuyor, deri hastalıkları ve kanser ile uğraşmak zorunda kalıyor.

Vietnam"da milyonlarca insan hilkat garibesi olarak doğuyor ve deri hastalıkları, kanser gibi Vietnam Savaşı"nın ardında bıraktığı etkilerden kaynaklanan hastalıklarla boğuşmak durumunda kalıyor. Vietnam Savaşı sırasında Amerikan birlikleri "Agent Orange" adındaki dioksin içeren ve ağaçların yapraklarını dökmeye yarayan kimyasal maddeleri havadan ormanlık alanlara püskürtmüştü. Bu sayede ormanlık arazide gizlenen Vietnam savaşçılarının görünür kılınması hedeflenmişti. Şimdi kalıntıları o bölgelerde etkisini hala sürdüren bu maddeden etkilenen kurbanlar mahkemeye gidiyor.

Savaş sırasında Amerikan hava birliklerinin destek noktalarından biri olan Danang bölgesinde, savaşın üzerinden 30 yıl geçmesine rağmen, dioksin değerleri uluslararası müsaade edilen değerlerden 300-400 kat daha fazla durumda bulunuyor. Bu sonuçlar henüz yayımlanmamış bir araştırmada yer alıyor.

3 milyon insan sağlık problemleri ile uğraşıyor

Hükümetin bildirdiğine göre Vietnam"da yaklaşık üç milyon insan doğuştan ve sonradan olmak üzere çeşitli sağlık problemlerine maruz kalmış durumda. Bu sağlık problemleriyse dioksin maddesiyle temas sonucunda meydana çıkıyor. ABD, "Agent orange" adlı kimyasal bileşimi ormanların üzerine püskürtmeden önce dioksin maddesini Danang"daki depolarda tutuyordu. Burada dioksin maddesi su ile inceltiliyor ve sonrasında Vietnam ormanlarında Amerikan işgaline karşı direnen Vietnamlı savaşçıların gizlendikleri yerleri açığa çıkartmak üzere uçaklarla ormanların üzerine boşaltılıyordu. Bu işlem sırasındaysa zehirli maddeler toprağa da karışıyordu.

ABD savaş helikopteri Vietnam ormanları üzerinde 'Agent Orange' adındaki kimyasal maddeyi kullanırken....

Dioksin maddesi toprakta ve taşlarda sürekli kalacak şekilde bulaşmış vaziyette bulunduğundan, üzerinden uzun zaman geçmesine rağmen etkisini koruyor ve kim bu kirlenmiş toprakla temas ederse onu tehlikeye maruz bırakıyor. Kimyasal madde yağmur sularıyla kanalizasyon kanalına akıyor ve oradan da yakında bulunan göllere ulaşıyor. Göldeki balıklar ve daha bir çok hayvanlar üzerinden de insanlara kadar ulaşan zicirleme bir bulaşıcılık meydana geliyor.

Uzmanlara göre bir milyona yakın nüfusu olan Danang halkı için şimdilik direkt bir tehlike söz konusu değil, ancak askeri bölge ykınındaki gölde balık avlayan onlarca aile mensubunda ise uzmanlar yüksek değerlerde bioksin oranına rastladılar. Bu oranlar uluslararası değerlerden 50 kat daha fazla durumda bulunuyor. Buna rağmen gölde tehlikeyi gösteren bir işaret levhasına rastlanmıyor.

Vietnam hükümeti tedavi için para bulamıyor

Amerika, iddiaları incelemek için bir araştırmanın finansmanını sağlıyor. Şimdiye kadar bu araştırma kapsamında tehlikeyi aza indirmeye yönelik ufak tefek çalışmalar yapılmışsa da bioksin tehlikesi tam anlamıyla önlenememiş durumda. Tehlikenin tam anlamıyla bertaraf edilebilmesi için yaklaşık 40 milyon dolarlık bir çalışma gerekiyor. Bu para ise Vietnam hükümeti için oldukça yüksek görünüyor. İşte bu sebepten dolayı da bilimadamları buradaki tehlikeyi bertaraf etmek için Amerika"nın finansal desteğine ihtiyaç duyduklarını söylüyorlar.

 

Fakat Amerika henüz bioksin ve sağlık problemleri arasındaki bağlantı konusunda ikna olmuş değil. Tazminat ödemeleriyse yalnızca Herbizid"den etkilenmiş Amerikan askerleri için sözkonusu olmuş.

Vietnamlılar Herbizid adlı kimyasal maddenin uluslararası platformda da yasaklanması için "Agent Orange" "silahını" üreten firma aleyhine dava açıyorlar. Ancak firma yetkilileri kendilerine Kongre ve yönetim kademelerinden gelen emirle hareket ettiklerini, dolayısıyla direkt muhatap olmalarının söz konusu olmadığını söylüyorlar. Mahkeme de "Agent Orange" kullanılmasının savaş yönetimiyle alakal bir durum olduğunu, dolayısıyla da diplomatik bir mesele olduğuna işaret ediyor.

Amerikan yönetimi de dava konusu olan maddenin zararlarına Yönelik bir tazminat ödemeyi planlamıyor, ancak Amerikan Kongresi şimdiden 3 milyon doları dioksin etkilerini araştırmak için onaylamış durumda.

Trang konuşamıyor, oturamıyor ve yüremiyor

Dioksin maddesinden etkilenerek iki yaşında sağlığını kaybeden 17 yaşındaki kız çocuğu Nguyen Thi Trang konuşamıyor, oturamıyor, yürüyemiyor ve de kendi başına yemek yiyemiyor. Kızın ailesi kimyasal maddenin bulaştığı sularda balık avlamış, içme suyu olarak da yakınlardaki bir kuyudan çekilen suları kullanmış.

Engelli kızın annesi, 'şayet biz daha önceden uyarılmış olsaydık ne bu sularda avlanırdık, ne de yakınlardan su çıkarıp içerdik' diyor. Dioksin"in sonradan ortaya çıkan etkilerinden birisi: 10 yaşındaki bu çcuk doğuştan sakat doğmuş.

Dünya Bülteni

Bu haber 1,612 defa okundu.