NATO’ya ‘çeyrek’ hayır!

7 Haziran 2007 17:48 tsi
‘AB harekâtlarına tahsis edilen, uçakları ve gemileriyle desteklenmiş özel harekât tugayı AB emrinden geri çekildi.’ Haber böyle duyuruldu! Yanlış değil ama biraz eksik! Çünkü iş bir yandan Türkiye’de NATO’ya yönelik eleştirilere b

AB-Türkiye ilişkileri zaten limoni günler yaşıyor. Bu yüzden Ankara’nın, Kongo'dan Bosna Hersek'e kadar dünyanın dört bir yanındaki harekâtlarda destek isteyen ancak komuta sevk ve idarede söz hakkı vermeyen AB ile aktif güvenlik ilişkilerini kısmi olarak askıya alması kararı çok, hayır, çok çok önemli.

İşin “teknik” özü bugün gazetelere de yansıdığı gibi,  AB tarafından yürütülecek operasyonlardaki birlikleri ihtiva eden "temel hedef kuvvet kataloğuna'' tahsis edilen savaş uçakları ve gemilerle desteklenmiş özel harekat tugayının AB emrinden tamamen çıkarılması.

Durum, Türkiye'nin NATO ve AB nezdinde Askeri Temsilciliğini yapan bir korgeneral tarafından Brüksel'deki makamlara da bildirilmiş durumda.

Türk ordusu yoksa AB’nin nesi var?
 
Doğal olarak bu tavır Brüksel'de büyük sıkıntı yaratmış durumda. Hem de çift açıdan. Zira Brüksel sadece AB’nin değil NATO’nun da merkezi! Durum o kadar önemli ki, Sabah Gazetesi’nden Metehan Demir’in de bildirdiği üzere,  NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer Ankara'ya acil ziyaret kararı vermiş durumda.

İyi ama burada gariplik yok mu? Türkiye, “AB'ye destek sunan bir NATO üyesi” olarak tugayını veren bir ülke. Yani aslında tüm bu askeri işler NATO üzerinden yürüyor. AB ile arada bu işlemleri kolaylaştırıcı bir takım anlaşmalar varsa da, örneğin Kongo’ya asker gönderilmesi fikrinin AB tarafından organize edilmesi zaten “alakasız” dururdu.

Bu karar kime yönelik?
 
Bu kararın “neden” ve “kime” karşı alındığı yönünde yine “teknik” bir takım açıklamalar mevcut. Hepsi de kendi içinde tutarlı. Örneğin, AB'nin uluslararası anlaşmalar ve önceki taahhütlerine rağmen bir türlü güvenlik anlaşması imzalamaması gibi.

Bu önemli zira, bir uluslararası harekatta aktif operasyonlara katılması ancak emir, komuta ve hassas kararların alındığı sürece dahil edilmemesi anlamına geliyor. Üstelik Ankara gizlilik dereceli belgeleri bile ya göremiyor. 

Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası (AGSP) paralelinde, AB'nin bugüne kadar sözlerini tutması ve Türkiye'ye komuta ve harekat planlama aşamasında rol vermesi gerekiyordu. Türkiye'nin bugüne kadar bu konudaki sayısız talebine AB'nin yanıt vermemesi üzerine Ankara'nın bu işe kızdığı anlaşılıyor.

NATO’yu sevmek!

Bu işin bir yönü. Diğer yönü ise öyle anlaşmalarla veya teknik kırgınlıklarla ilgili değil. Ankara’da konu uzmanları meselenin politik bir yönü olduğunu da düşünüyor. Mesela, son zamanlarda sıkça duyulmaya başlanan, hem emekli ve yüksek rütbeli generallerden hem de saygın akademisyenlerden ve yazarlardan işitilen “NATO karşıtı söylem” gibi.

 İşte Türkiye’nin artık işlevini yitirdiği ve Türkiye’ye de yarardan çok zarar getirdiği iddiasındaki bu bakışların, bu NATO ve AB’deki birliğin geri çekilmesinde payı olabileceği iddiası dillendiriliyor.

Tabii bu öyle hemen ve tamamen alınabilecek, çağrıştırımları çok yönlü ve fazla olabilecek “çekilme” türü bir karar değil. Ama zamanlama ve biçim, NATO hoşnutsuzluğunun bir parçası veya emaresi olarak değenlendirilebilir deniyor.

Elbette ortada böyle bir karar yok. Ama Brükskel’deki muhataplar konuyu bir de bu yönüyle düşünüp, en azından halihazırda Türkiye’ye yönelik haksızlıkların telafisine gitme yolunu tercih edebilirler. 

Bu haber 812 defa okundu.