Tarihi belgeler kime emanet?

4 Ekim 2011 11:49 tsi
İlk kez yayımlanan 80 yıllık ‘Atatürk’ün sansürlenen mektubu’ çöpten çıktıktan sonra müzayedede satılmıştı. Bu mektup gibi kayıp olan önemli belgelerin kimin elinde olduğu bilinmiyor

Atatürk tarafından kurulan Türk Tarih Kurumu’nda (TTK), Atatürk’ün son dönemine ilişkin belgelerin kayıp olduğu ortaya çıktı. İlk kez yayımlanan 80 yıllık ‘Atatürk’ün sansürlenen mektubu’ çöpten çıktıktan sonra müzayedede satılmıştı. Bu mektup gibi kayıp olan önemli belgelerin kimin elinde olduğu bilinmiyor.

Radikal'in haberine göre, Türk Tarih Kurumu Başkanlığı’ndan yeni ayrılan Prof. Dr. Ali Birinci, ‘kayıp belgeler’le ilgili çarpıcı bir iddiayı gündeme getirdi. Birinci, eski TTK Genel Sekreteri Uluğ İğdemir’in emekliye ayrılırken belgeleri yanında götürdüğünü söyledi. TTK’da genel müdür ve genel sekreter sıfatıyla tam 51 yıl görev yapan İğdemir, 1982 yılında emekliye ayrılırken yanına aldığı tarihi belgeleri kişisel arşivine dönüştürmüş.

Bu acı gerçeğin önceki yıl yapılan bir müzayedeyle açığa çıktığını söyleyen Birinci, “Maalesef bunlar doğru. Atatürk’ün 80 yıl sonra yayımlanan mektubu da burada ortaya çıkmıştı. Başka hangi belgeler var, bunlar da bilinmiyor” dedi. Müzayedede Atatürk’e ait 80 yıllık mektup ile birlikte çok sayıda belge de satışa sunulmuştu. Belgelerin bir bölümünü TTK parayla geri aldı. Eski Başkan Ali Birinci ile ‘Atatürk’ün Sansürlenen Mektubu’ isimli kitabı kaleme alan araştırmacı Atilla Oral da belgelerin bir bölümünü aldı.

ÇÖPTEN ÇIKAN MEKTUP

Oral, belgeyle ilgili olarak, “Beyoğlu Hazzopulo Pasajı’nda düzenlenen kitap ve fotoğraf müzayedelerinin birinde Uluğ İğdemir’e ait çeşitli belgeler satışa çıktı. Belgeleri satın aldım. Dokümanları müzayedeye getiren sahaf arkadaşım belgelerin çöpten çıktığını söyledi” demişti. Müzayedeye sunulan belgelerin kalan kısmını kimin aldığı bilinmiyor. TTK arşivinden alınan belgelerin ne kadarının müzayedeye sunulduğu da meçhul. Eski TTK Başkanı Birinci, kayıp belgelere ulaşabilmek için İğdemir’in oğluyla temasa geçtiklerini ancak bir sonuç alamadıklarını da söyledi. İğdemir’in oğlunun geçmiş yıllarda TTK’da matbaa müdürlüğü yaptığı da öğrenildi.

Kamuoyunun fazla tanımadığı İğdemir, Cumhuriyet tarihinin en uzun süre görev yapan bürokratı olarak biliniyor. 1931 yılında TTK’nın kuruluşuyla birlikte müdür olan İğdemir, 1982 yılına kadar kesintisiz görev yaptı. Emekliye ayrıldığında 82 yaşındaydı. 1994 yılında da öldü. TTK’da ünlü isimler başkanlık yapsa da perde gerisinde kurumu yöneten ismin Uluğ İğdemir olduğu söyleniyor.

HALAÇOĞLU: BİLEMEYİZ

TTK’ya vekâleten bakan Atatürk Kültür Dil Tarih Yüksek Kurumu Başkanı Prof. Dr.Bahaeddin Yediyıldız, iddialarla ilgili açıklama yapmadı. 15 yıl boyunca TTK Başkanlığı yapan Prof.Dr.Yusuf Halaçoğlu ise Atatürk dönemi belgelerinin İğdemir tarafından götürüldüğü yönünde resmi bir kayıt olmadığını söyledi. Halaçoğlu, “Uluğ Bey o dönemin adamıdır. Yanında belge götürüp götürmediğini bilemeyiz. Götürmüştür dersek iftira etmiş oluruz” diye konuştu.

MOBİLYA SİTESİNDEKİ ARŞİV

Önemli belgeleri kayıp olan Türk Tarih Kurumu’nun arşivi de içler acısı. Cumhuriyetin ilk ve en gözde kurumlarından olan TTK, belgelerini Ankara’da mobilya üretiminin merkezi olan Siteler semtindeki bir binada saklıyor. Modern arşivleme yerine koliler halinde tutulduğu görülen belgelerin olduğu binada ne bir tanıtıcı levha var ne de güvenlik görevlisi.

Bu haber 1,227 defa okundu.