Malum araçlar devreye girebilir

12 Eylül 2011 08:10 tsi
"Türk dışpolitikası tarihinde ne zaman bir hamle yapmaya kalkışacak olsa iç siyasetteki mağlum araçlar yoluyla hizaya sokuldu"

İkili ilişkiler açısından bundan sonraki süreçte İsrail’in Türkiye’nin yükselen bölgesel gücünü dizginlemek için bazı klasik ve yeni manevralarını sahneye süreceğini tahmin edebiliriz. Dış politikasında şimdiye kadar Arap olmayan devletler ve etnik gruplarla yakın ilişkileri merkeze alan “çevre ittifakı” stratejisiyle hareket etmiş olan İsrail ile halk devrimlerine karşı zorlanan Arap diktatör rejimleri arasında yakınlaşma yaşanabilir. Bu anlamda aslında İran Şii jeokültürel hattının mensubu olarak görülse de Suriye’nin hareketlerini izlemek gerekiyor. Mübarek’i deviren halk hareketinin Suriye’nin yanısıra Ürdün’e sıçrama ihtimali İsrail’i korkutan gelişmeler. Zira Suriye’nin Türkiye önderliğindeki bir ittifakta yer alması ve buna Ürdün’ün eklemlenmesi, İsrail açısından, sadece Lübnan’a kadar uzanabilen bir İran-Şii Arap ittifak hattından çok daha tehlikeli bir durum meydana getirecektir. Bu nedenle Tel Aviv, bir yanda Atina ile yeni ilişkiler kurarken diğer yanda Türkiye’nin bölgesel hegemonyasının önünü kesmek için Esad rejimine destek verebilir. Ayrıca Suriye PKK faaliyetlerinin canlı ve diri tutulması açısından son derece önemli bir konumda bulunuyor. Kuzey Irak’taki İsrail faaliyetleri konusunda ise özellikle Seymour Hersh’ün son bir kaç yılda yazdıklarına bakmak yeterli olur. Esad rejimi açısından da, Batı tarafından dayatılan kuşatmayı yarmak için İsrail kartı işe yarayabilir. Nitekim Türkiye’nin Suriye ile arasında yaşanan gerginlik sırasında, Netanyahu iktidarı yanlısı İsrail gazetelerinde daha çok Türkiye aleyhtarı yorumların ön plana çıkması, sözde Suriye ile kanlı bıçaklı olan bir ülke açısından ilginç bir görünüm oluşturuyordu.

Türk dış politikası şimdiye kadar arabuluculuk rolüyle götürdüğü etken tarafsızlık stratejisini, bundan böyle bizzat oyun kurucu rolü üstlendiği bir aşamaya doğru gidiyor. Açıkcası sıfır sorun stratejisi artık bu ülkeye dar geliyor. Bundan sonraki süreçte Türkiye arabulucu değil, sorunun ve sorunların bizzat tarafıdır. Bu heyecan verici olduğu kadar, zorlu bir süreç de olacak. Ancak dış politikanın böyle bir aktivizmi taşıyabilmesi için stratejik rekabete sahip güçlü bir ekonomi, yüksek eğitimli ve dinamik bir sivil toplum, detaylı akademik uzmanlık, donanımlı diplomatik ve istihbari yeteneklerle zenginleştirilmesi gerekiyor. Hiç kuşkusuz Türkiye, Akdeniz’de Fransa, İtalya, İsrail ve hatta İran gibi ülkelerle aşık atabilmek için askeri-teknolojik bağımsızlığa ulaşmak ve böyle bir perspektife sahip olmak zorunda. Daha da önemlisi, askeri meselelerde sivil otoritenin tesis edilmesi ve kurumsallaştırılması hem demokrasinin hem de güçlü bir dışpolitikanın olmazsa olmaz koşuludur. Zira Türk dışpolitikası tarihinde ne zaman bir hamle yapmaya kalkışacak olsa iç siyasetteki mağlum araçlar yoluyla hizaya sokuldu.

Dr. Hasan Kösebalaban / Star (İlgili kısım)

Bu haber 1,426 defa okundu.