Bahar bitti, karakış geliyor

21 Haziran 2011 09:36 tsi
Bereketli Hilal'de Türkiye'yi ne bekliyor?

Akşam gazetesinden Şenay Yıldız'ın, Maltepe Üniversitesi'nden siyasetbilimci Prof. Dr. Süleyman Seyfi Öğün ile yapmış olduğu röportajdan ilgili kısım:

- Herkes birbirinden pozitif adım bekliyor gibi... Bu süreçte sorumluluğun büyüğü çoğunluğu temsil eden Türk kitlenin mi, yoksa azınlığı temsil eden Kürt kökenli kitlenin mi omuzlarında?
Bir müzakere sürecinde böyle bir ayırım yapılmaz. Taraflar eşittir, eşit oturmak zorundalar masaya. Kimsenin diğerinden daha fazla yükümlülüğü yoktur; ayrıcalığı da yoktur. Orada mevcut duruma bakılır. Taleplerin bu mevcut durumda nereye kadar karşılanacağına dair kompleksiz, centilmence bir mesai harcanır ve oradan bir sonuç çıkar. Yoksa, masaya oturup kavga etmekle olmaz. Kavga etmek istiyorsanız, masaya oturmanız gerekmiyor. Masaya oturduğunuz zaman kavga etmekten vazgeçiyorsunuz. Birtakım şeyleri verme, bazı şeylerden de vazgeçme yönünde zihinsel ön hazırlığınız var demektir. Ama bizde müzakere denilen şey eksiltmeye, yok etmeye dönüşüyor. Onun için benim çok büyük beklentilerim yok ama bu yol denenecek. Bir şey daha var: bunu çok fazla iç meselemiz olarak görmeyelim. 

- Ne kastediyorsunuz?
Bu, tamamen çok daha büyük bir coğrafyada geçerli olan ve yakın ve orta vadede artık sonuçlarını da birebir görmeye başlayacağımızı düşündüğüm bir sürece oturuyor. Bu, Bereketli Hilal'in yeniden yapılandırılması meselesidir. Buralar yeniden yapılandırılacak. Burada üç tane pivot (kilit taşı) ülke var: biri Türkiye, biri İran, biri de İsrail. Arada da iki tane çok önemli coğrafya var: Suriye ve Irak. Buna Ürdün'ü de kısmen dahil edebiliriz. Şimdi burada pivot rol kimde olacak? Türkiye'de. Maşrık bölgesi Türkiye merkezli. Ama bu olurken; Türkiye'nin başı İran ile ağrıyacak, İsrail ile ağrıyacak, İran-İsrail arasındaki gerilim yüzünden ağrıyacak, Kürt meselesi, Lübnan meselesi yüzünden ağrıyacak. Çünkü, buraya Lübnan'da dahil, Kürt meselesini de bunların içinde düşünmek lazım. Sorunları coğrafya üzerinden algılamak gerekiyor biraz da. Dolayısı ile bu pivot rolün gerektirdiği dağılımı yaparken burada Kürt meselesi, Şii meselesi, Alevi meselesi, Azeri meselesi ne olacak, nasıl çözümlenecek? Bu önemli.  

- Bereketli Hilal neye dönüştürülmeye çalışılıyor günün sonunda?
Dünyadaki hesaplaşmalar üzerinden okumak lazım. Mesela Afrika, Afrika ile ilgili genelde haber okumayız biz, böyle bir kıta sanki yoktur. Fakat Afrika'da sömürgelerin tasfiyesinden sonra doğan boşlukların doldurulması için bir hakimiyet kavgası var ve 25 yıl içerisinde yavaş yavaş gündeme oturacak. Ve Mağrip bölgesinin mukadderatı da Avrupa ve Afrika üzerinden şekillenecek. Özellikle Fransa ve İtalya çok ön planda. Kurmak istedikleri Akdeniz Projesi de o. Burada pivot olarak Mısır'ın seçildiğini rahatlıkla söyleyebilirim. Mısır. Libya, Cezayir, Tunus Mısır'la beraber şekillenecek. Mısır'ın başına gelecek sorunları da söyleyeyim ben size: Hıristiyan-Müslüman meselesi, kabile meselesi gelecek. Model aynı, orada da Müslüman Kardeşler lokomotifi oluşturuyor ve Müslüman Kardeşler'in bütün yapısı AK Parti'ye benzer bir yapılanma. Demek ki böyle bir siyasal merkez üzerinden bu işleri Mısır üzerine yıkıyorlar. Bunlarla nasıl baş edecekler, bilmiyorum. Mağrip, Mısır merkezli şekillenecek.
Buraya gelince, burada çok kritik yer Lübnan, Suriye ve tabii ki Irak. Bunlar, İsrail ile İran arasına sıkışmış bölgeler ve iki güç arasındaki kavga bu coğrafyada Suriye, Irak ve Lübnan'da yaşanıyor. Bunun Yemen'e Suudi Arabistan'a kadar giden etkileri de var. Şimdi Türkiye'nin pivot rolü oralara kadar gitmez ama Irak, Suriye ve Lübnan üzerinde olacak ve bu bizi kaçınılmaz olarak İran'la karşı karşıya getirecek. Suriye'deki mevcut rejimle karşı karşıya getirecek. Bir bahar yaşadık ve şimdi birden karakışa tutulduk Suriye konusunda. Kürt meselesi için 'Türk aydınlar Kürt aydınlar bir araya gelecek, bu meseleyi çözecekler' demek, böyle bir şey olmaz.

Bu haber 1,630 defa okundu.