Kanal İstanbul'un küresel boyutu

30 Nisan 2011 09:26 tsi
Bakarsınız Ruslar boğaza alternatif kanalı bedavaya yapar...

Sabah gazetesi köşe yazarı Emre Aköz, Başbakan Erdoğan'ın geçen hafta açıkladığı  'Kanal İstanbul' projesini değerlendirdi. Eleştirilerin çoğunun "ulusal perspektife" hapsolduğunu düşünen Aköz, projenin küresel boyutuna.dikkat çekti. Aköz'ün yazısından ilgili kısım:

Halbuki küresel boyutta bir mesele ile karşı karşıyayız.
Bu kadar büyük bir proje... Dünyaya yön veren güçlerin ve bilhassa bölgemizdeki aktörlerin pozisyonu hesaba katılmadan, bırakın gerçekleştirilmeyi, dile dahi getirilmez.
Proje açıklanır açıklanmaz, bazı çevrelerin "Montrö Antlaşması ne olacak..." demesi boşuna değildi. (Onlar taş koymak için bunu yapıyor ama önemli değil.)
1936'da İsviçre'nin Montreux (Montrö) kentinde imzalanan ve Boğazların uluslararası statüsünü belirleyen anlaşma, Kanal'la birlikte gözden geçirilecektir.
***
Sorunun yerel boyutu hepimizin malumu: Bilhassa İstanbul Boğazı petrol boru hattına dönmüş durumda. Günde 2 milyon ton ham petrol ve türevleri buradan geçiyor. (Çanakkale Boğazı da öyle ama o hiç olmazsa daha geniş.)
Dünyanın dört bir yanından tanker kazası haberleri gelirken, güzelim Boğaz ve çevresinde yaşayanlar için kaygılanmamak mümkün mü?
Tehlike kapıda: Son yıllarda Boğaz'da meydana gelen 11-12 kaza, küçük çaplı oldukları için bir felakete yol açmadı.
Ama biz 1979'da Haydarpaşa açıklarında patlayan Rumen tankeri Independenta'yı asla unutmamalıyız.
Hatırlıyorum: İstanbul havaya uçtu sanmıştık. Civar semtlerde kırılmadık cam kalmamıştı. Düşünün ki şimdiki tankerler ondan çok daha büyük.
***
Ancak sorun "insan-çevre" kaygısından ibaret değil. Olayın bir de küresel ekonomi boyutu var: Boğaz aynı zamanda "darboğaz" durumunda... Kaza tehlikesine karşı alınan tedbirler, tanker trafiğini yavaşlatıyor.
Bu yavaşlama, başta Ruslarınki olmak üzere Boğaz üzerinden petrol ve doğalgaz taşıyan 20 şirket açısından "para kaybı" anlamına geliyor.
Dün "Kanal'ı Ruslar mı yapacak?" diye bir haber vardı: Geçen yıl Rus ve İtalyan firmalarıyla bu proje konuşuluyor.
Hatta çeşitli avantajlar karşılığında Rusların, Kanal'ı bedavaya yapma olasılığı beliriyor

Bu haber 1,800 defa okundu.