ABD, Avrupa ve İsrail'e uyarı

13 Nisan 2011 17:36 tsi
Başbakanlık Başdanışmanı İbrahim Kalın'dan Batı ve İsrail'e uyarı: Umarım aynı hatayı yapmazlar

Başbakanlık Başdanışmanı İbrahim Kalın, Libya´da can kayıplarının yaşandığı acil bir durumun söz konusu olduğunu ve oradaki sürecin kendi haline bırakılamayacağını belirterek, "Türkiye bu nedenle derhal ateşkesin sağlanması için çaba gösteriyor. Ancak bu ülkedeki değişimin yönü yine de Libya halkı tarafından belirlenecektir" dedi.

Kalın, ABD-İslam Dünyası Forumu kapsamında düzenlenen bir panelde yaptığı konuşmada, Ortadoğu´da şu anda tarihi bir anın yaşandığını söyledi. Arap nüfusunun on yıllardır kaybettiği zamanı telafi etmeye çalıştığını ifade eden Kalın, Arap dünyasında nihayet Soğuk Savaş döneminin sonuna gelindiğini kaydetti.

Kalın, Ortadoğu ülkelerindeki ayaklanmalarda, halkların daha fazla şeffaflık, demokrasi, hukukun üstünlüğü ve hesap verebilirliğin sağlanması gibi taleplerinin Arap dünyası genelinde yankı bulduğunu hatırlatarak, bunların her ülkede uygulanışının farklı olacağı, ancak bu akışın devam edeceği görüşünü dile getirdi. Tüm bu gelişmelerin sadece iki ay önce başladığına dikkati çeken Kalın, tek bir resme odaklanarak olaylara bakılması halinde birçok yanlış yapılabileceğini, bunun yerine süreç analizi yoluna gidilirse, tüm resmin görülebileceğini söyledi.

Sonucunda bu gelişmelerin Arap ve İslam dünyası için olumlu olacağını ifade eden Kalın, değişimlerin, Arap dünyası ile Batı ve ABD arasındaki var olan dinamikleri değiştireceği değerlendirmesinde bulundu. Kalın, şunları kaydetti: "Daha gerçekçi bir güven ve saygı ilişkisi yaratacaktır. Bu, şu anki ilişkilerin parametrelerinde büyük bir revizyon anlamına geliyor. Özellikle de Filistin konusunda, insanların, Ortadoğu barış müzakerelerinin sonsuza kadar devam etmesini izleyeceğini sanmıyorum. Bu konuda çözüme ulaşmaya daha fazla vurgu yapacaklar. Çünkü bu hala Arap nüfusunun çoğunluğu bakımından çok kilit bir mesele. Bu tip bazı dinamiklerin Arap dünyası ile Batı arasındaki ilişkinin geleceğini şekillendireceğini düşünüyorum."

Artık zamanın geri alınamayacağını ve reformların gerçekçi ve insanların taleplerini yansıtacak şekilde olması gerektiğini belirten Kalın, bölgedeki gelişmeleri önceden uzaktan izleyen Batılı ülkelerin de bu yaklaşımının artık değişmek zorunda olduğunu kaydetti.

-"TÜRKİYE BARIŞÇIL ÇÖZÜME ODAKLI"-

Kalın, dünyaca ünlü yazar ve yorumcu Ferid Zekeriya´nın, "Kaddafi´nin ayrılacağını düşünüyor musunuz, eğer ayrılmazsa krizin çözümü nedir?" sorusunu da cevapladı. Libya´daki gösterilerin başlamasından kısa süre sonra Başbakan Recep Tayyip Erdoğan´ın Kaddafi ve oğlu ile birkaç kez telefon görüşmesi yaptığını ve Kaddafi´ye, demokratik sürece doğru barışçıl geçişe izin vermesi yönünde çağrıda bulunduğunu belirten Kalın, bu görüşmelerin hava operasyonu ile BM´nin ilgili kararlarından önce yapıldığını hatırlattı. Kalın, "O zamanki hedefimiz, son 5 haftadır süregelen çatışmaların engellenmesiydi" dedi.

Kalın, "işler kontrolden çıktıktan sonra da Başbakan Erdoğan´ın Kaddafi´ye iktidardan barışçıl biçimde ayrılması zamanının geldiğini söylediğini, en başından bu yana hedefin bu olduğunu" anlattı. Türkiye´nin BM kararlarını desteklediğini ifade eden Kalın, hem Trablus hem de Bingazi ile temas halinde olduklarını, hem Trablus´ta büyükelçilik, hem de Bingazi´de konsolosluğu bulunan Türkiye´nin her iki yerde de temsilciliğe sahip belki de tek ülke olduğunu dile getirdi.İbrahim Kalın, Türkiye´nin riskler alarak insani yardım konusunda yaptığı çabaları anlattı.

-KALIN´DAN LİBYA´YA DAİR ÜÇ OLASI SENARYO-

Konuşmasında, Başbakan Erdoğan´ın "derhal ve gerçek bir ateşkeş, insani yardımlar için koridor oluşturulması ve barışçıl geçiş için siyasi sürecin başlatılması"nı içeren yol haritasına değinen Kalın, bunun Türkiye´nin Libya konusundaki pozisyonu olduğunu kaydetti. Türkiye´nin ilk başlangıçtan bu yana tüm bu süreçlerin içinde yer aldığını belirten Kalın, Libya´ya yönelik üç olası senaryodan bahsetti. Bu senaryoları, "uzun bir iç savaş", "ülkenin bölünmesi" ve "barışçıl geçiş" olarak sıralayan Kalın, uzun bir iç savaş veya ülkenin Trablus ve Bingazi olarak bölünmesi senaryolarının sürdürülebilir ve iyi sonuçlar olmadığını belirtti. Kalın, en iyi senaryonun barışçıl geçiş senaryosu olduğunu vurguladı ve Türkiye´nin buna odaklandığını bildirdi.

-"ABD, AVRUPA VE İSRAİL UMARIM AYNI HATAYI YAPMAZ"-

Kalın, bir soru üzerine, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas´ın ulusal uzlaşı sağlama çabalarının desteklenmesi gerektiğini de söyledi. Uzlaşının sağlanmasının yeni adımı olarak seçim için takvim oluşturulması gerektiğini belirten Kalın, "seçimler olduğunda da ABD, Avrupa ve İsrail´in, adil ve özgür bir seçimle Hamas´ın iktidara geldiği ama derhal engellendiği 2006 seçimlerinde yaptıkları hatayı tekrarlamamaları umduğunu" kaydetti. Kalın, "O dönemde eğer farklı bir eylem tarzı sergilenseydi ve Hamas´a yönetimde bulunma imkanı sağlansaydı, son 5 yılda işler çok farklı olurdu" dedi. Kalın, örneğin Mısır´ın Filistin sorunu konusunda dış politikasını, Tahrir Meydanı´ndaki halkın taleplerini dikkate almadan oluşturamayacağını, aynı durumun diğer Arap ülkelerinde de geçerli olduğunu anlattı.

-"LİBYA´DA SÜREÇ KENDİ HALİNE BIRAKILAMAYACAK KADAR ACİL"-

Kalın, Libya´da değişim için baskının artırılıp artırılmamasına yönelik soru üzerine, Libya´da insanların öldüğü acil bir durumun söz konusu olduğunu, sürecin kendi haline bırakılamayacağını söyledi. Türkiye´nin bu nedenle derhal ateşkes istediğini ve bu yönde çalıştığını ifade eden Kalın, ancak değişimin yönünün yine de Libya halkı tarafından belirleneceğini kaydetti.
Başbakanlık Başdanışmanı Kalın, Arap dünyasının Türkiye´ye yönelik daha ilgili olmasına yönelik soru üzerine, bunun karşılıklı olduğunu, Türkiye´nin de son yıllarda Arap dünyası ile ilişkilerini geliştirdiğini söyledi. Kalın, Türkiye´nin "eskiden yük olarak gördüğü tarihi ve coğrafyasıyla normalleşme sürecine girdiğini ve artık bu iki unsuru stratejik değer olarak benimsediğini" anlattı.

-"TÜRKİYE MERKEZİ KONUMDA..."-

Türkiye´nin diğer ülkelere birşeyler empoze etmek istemediği için "model" kavramını kullanmaktan hoşlanmadıklarını belirten Kalın, Ortadoğu´da değişimden geçen ülkelerin kendi yönlerini kendilerinin çizeceğini kaydetti. Kalın, Türkiye´nin de kendi demokratikleşme sürecinden geçtiğini ifade ederek, "üç darbe yaşayan Türkiye´de AK Parti´nin, iktidara geldiği 2002 yılından bu yana sivil-asker ilişkilerini değiştirdiğini, Anayasa´da değişiklikler yaptığını, Türkiye´nin daha demokratik ve şeffaf hale geldiğini ve orduyu sivil denetim altına aldığını" anlattı. İbrahim Kalın, "demokratikleşmesi, son yıllardaki büyük ekonomik başarısı ve aktif dış politikası"nın Türkiye´yi bölgesinde ilgi merkezi haline getirdiğini belirtti.

-TÜRKİYE´DEKİ BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ...-

Kalın, Türkiye´deki basın özgürlüğüne yönelik endişelere dair soru üzerine de son dönemde tutuklanan 3 gazetecinin, gazetecilik faaliyetleri nedeniyle tutuklanmadıklarının savcılar tarafından belirtildiğini, bu tutuklamaların "Ergenekon" soruşturması kapsamında görülmesi gerektiğini söyledi. Türkiye´deki "Ergenekon" davasının uzun sürdüğü yönünde eleştiriler bulunduğunu ama İtalya´daki benzer Gladio davasına bakıldığında bu sürecin normal olduğunun görüleceğini ifade eden Kalın, kendilerinin de bu davanın bir an önce sonuçlandırılmasını istediklerini kaydetti.

Bu davaların hükümeti eleştirmekle ilgisi bulunmadığını ifade eden Kalın, Türkiye´de hükümeti ve Başbakan Erdoğan´ı çok sert dille eleştiren birçok gazeteci olduğuna ve Erdoğan´a yönelik asılsız birçok iddianın yer aldığı kitapların, hala kitapçılarda satıldığına dikkati çekti. Bir soru üzerine Kalın, Ortadoğu bölgesindeki siyasi gerginliklerin, Irak, Bahreyn ve diğer bazı ülkelerde Sünni-Şii çatışmasına dönüşmesi ihtimalinden kaygı duyduğunu belirterek, böyle bir durumun bölge açısından çok ciddi problemler yaratacağına işaret etti.

İbrahim Kalın, İran ile ilgili soru üzerine de, Tahran Deklerasyonu´nun reddedilmesinden hayal kırıklığı yaşadıklarını belirterek, "1 yıl sonra baktığımızda, hala aynı noktadayız. Eğer deklarasyon, ilerlemek için platform olarak kullanılsaydı, yapamadığımız ilerlemeyi yapabilirdik" dedi.

Kalın´ın katıldığı panelde, konuşmalar sırasında bir ara yangın alarmının çalması ve ısrarlı biçimde devam etmesi salonda esprilere neden oldu.

A.A.

Bu haber 1,040 defa okundu.