Çocuk gelişiminde en önemli dönem

8 Mart 2011 14:32 tsi
Çocukların kişisel özelliklerinin oturmasınsa bu dönem çok önemli...

Çocuklarda kişilik özellikleri ilk beş yılda oluşuyor. Bu dönemde verilecek eğitimin niteliği onun yetenek ve becerilerinin ortaya çıkması açısından önem taşıyor. An Eğitim ve Danışmanlık Merkezi'nden Nurten Aydın, ailelerin çocuklarındaki büyüme ile gelişimi birbirine karışürabildiğini vurguladı...

Eğitimci Nurten AYDIN

Çocuk gelişiminin bazı alanlarında kalıtım, bazı alanlarında çevresel 'faktörlerin daha çok önem kazandığına vurgu yapan Eğitimci Nurten Aydın, "Gelişimin takip edilmesinde belirli standartlar olsa da bireysel farklılıkların olabileceği de göz ardı edilmemeli" dedi. Gelişim alanında tespit edilen yetersizliğin, diğer alanları ne kadar etkilediğinin araştırılmasının önemli olduğunu söyleyen Aydın, yaşlara göre çocukların gelişim özellikleri hakkında şu bilgileri verdi:

2-3 YAŞ DÖNEMİ

Bilişsel gelişim-dil-fiziksel-gelişim-psiko-sosyal gelişim: Çok hareketli ve çevresine karşı meraklıdır. Dünya hakkında devamlı sorular sorar. Sözcük dağarcığı hızla gelişir. Okumayı taklit eder. 3 ve daha fazla kelimeli cümleler kurmaya başlar. Tuvalete gitmesi gerektiğinde haber verir. Yaşadığı olayları basitçe anlatabilir. Dikkati sürekli değildir. İstediklerinin anında yerine getirilmesini ister. Oyuncakları ya da yetişkinlerin ilgisini paylaşma olgusu hâlâ gelişmemiştir. Kendini tanır, yabancılara karşı ürkek tutumu azalır. Taklit etmeye başlar.

4-5 YAŞ DÖNEMİ

Bilişsel gelişim-dil-fiziksel-gelişim-psiko-sosyal gelişim:

Herhangi bir resimde gördüğü 4 nesneyi hatırlar. Geçmiş ve şimdiki zamanın farkında olmaya başlar. Kendisi için anlamlı olabilecek resimler çizer ve açıklar. Yetişkin açıklamalarını taklit eder. Oyun arkadaşlarını kendi seçer, seçimleri daha çok kendi cinsindendir. Engellenirse inat edip direnir. Sevdiği kişileri paylaşamaz. ilgi çekmek için dramatik gösterilerde bulunabilir. Duygularını ifade edip paylaşabilir. Genelde çok bağımsız ve oldukça inatçıdır. Öğrendikleri ve duydukları hikayeleri anlatabilirler. Çocuklar sorularına cevap isterler. Öğrenme ve yaratıcılık faaliyetlerinde en verimli zamanlarını yaşarlar. Çocuklar çevresine ait yeni keşiflerde bulunur, yetişkin desteğine daha az ihtiyaç duyarlar. Düzenli cümlelerle insanlarla olan kişisel ve sosyal ilişkileri artmıştır. Hep konuşmak isterler. Yetişkinler gibi uzun cümleler kurmaya çalışırlar.

6-7 YAŞ DÖNEMİ

Bilişsel gelişim-dil-fiziksel-gelişim-psiko-sosyal gelişim: Bazı sorumluluklar yüklenir, söylenenleri dikkatle dinlerler. Önceden kararlı ve dengeli olan çocuk birden dengesiz ve isyankar bir tutum içine girebilir. Çocukların eylemlerinde zıt kutupluluk görülür. Örneğin annesini bir gün sever, bir gün sevmeyebilir. Son çocukluk döneminde çocuk, motor ve dil gelişimi açısından büyük aşamalar kaydetmiştir. Oyunlarda ve ilgi alanlarında kız ve erkek çocukları arasında farklılıklar gözlenir. Birçok hayali role girerler. Grup oyunlarından çok hoşlanırlar.

AİLENİN YAKLAŞIMI NASIL OLMALI?

• Çocuğunuza inanın ve güvenin.

• Anlattıklarını dinleyin ve kendisini ifade edebileceği alanlar yaratın.

• Çocuk ve siz; öfkeli, gergin ve heyecanlı iken tartışmayın.

• Çocuğunuzun size yardım etmek veya kendi başına iş yapmak için gösterdiği girişimleri destekleyin.

• Hatalı davranışlarını eleştirmek yerine davranışın olumsuz sonuçlarını tartışın.

• Olumsuz davranışın yerine koyabileceği olumlu davranışın ne olabileceği konusunda tartışın ve birlikte çözüm bulun.

• Hatalı davranışı sürekli gündeme getirmek yerine, olumlu davranışlarını destekleyin.

• Çocukların çevresindeki kişilerin (anne- baba, öğretmen, arkadaş vb.) davranışlarını model aldıklarını hatırlayın.

• Çocuğunuzu, içinde bulunduğu gelişim dönemi özelliklerinin üstünde bilgi edinmesi için zorlamayın.

• Öğrendikleri konuları çabuk unutabilirler. Bu nedenle tekrarlar yapmak zorunda kalmanız gerekebilir.

• 2-3 yaş çocuğu bağımsız hareket etme ihtiyacındadır. Onun bu ihtiyacını destekleyin ancak ne zaman isterse ulaşabileceği konumda olun.

• Çocukların öğrenme yöntemi oyundur. Oyun oynamasına izin verin.

• Hikâye kitaplarının resimli olmasına özen gösterin. Resimleri size anlatmasını isteyin.

Hangi durumlarda uzmana danışılmalı?

Uzun süre okula gelmek istemiyorsa, saldırgan davranışlar gösteriyorsa, uzun süre isteksizlik yaşıyorsa, birtakım tikler varsa (tırnak yeme, kirpik yolma), derslerinde başarılı olamıyorsa, dikkat dağınıklığı, öğrenme güçlüğü, varsa, çok hırçınsa, uzun süredir ağlayarak tepki veriyorsa, uyku sorunları varsa, kurallara uymada zorluk yaşıyorsa, uzun süre devam eden takıntıları ve kaygıları varsa... Bir uzmana danışmanızda yarar var demektir.

Bu haber 571 defa okundu.