"E- muhtıra"nın dünkü faturası: 7 milyar dolar

0 0 0000 00:00 tsi
Cumhurbaşkanlığı için Dışişleri Bakanı Abdullah Gül'ün adaylığını tarihi rekorla karşılayan piyasalar, Genelkurmay Başkanlığı'nın cuma gecesi yaptığı açıklamanın şokunu yaşadı. Dün, 4,01'lik düşüşle 7 milyar dolar kaybettiren borsanın bugün bugün

Cumhurbaşkanlığı seçim sürecinin büyük ölçüde sorunsuz geçeceğini fiyatlayan piyasalar, Genelkurmay'dan gelen sert açıklamanın cumhurbaşkanı seçimini zora sokmasının ve hükümet ile asker arasındaki gerginliği artırmasının ardından sert tepki gösterdi. Haftanın ilk gününde sabah para ve sermaye piyasalarındaki büyük kayıpları yabancıların sakin tavrı telafi etti. 'Kara pazartesi' senaryosu gerçekleşmezken gözler Anayasa Mahkemesi'nin TBMM'deki ilk oylamaya ilişkin bugün veya yarın alacağı karara çevrildi.

Yüzde 8 kayıpla taban yaparak güne başlayan Borsa, toparlanmasına karşın yüzde 4,01 düşüşle 44 bin 984 puandan kapandı. İMKB'deki şirketlerin piyasa değerindeki kayıp sabah açılışta 14 milyar doları bulurken, kapanış itibarıyla 7 milyar dolar oldu. Dolar 1,3935 YTL, bono bileşik faizi de yüzde 19,55'e kadar yükseldikten sonra toparlandı. Cuma günü 1,33 YTL'den kapanan dolar 1,3610 YTL, yüzde 18,5 seviyesindeki bileşik faiz de yüzde 19,10'dan kapandı. Uzmanlar, piyasalara yön veren yabancı yatırımcıların hafta sonundaki gelişmelerin ardından sakin olup Anayasa Mahkemesi'nin kararını beklemeyi tercih ettiklerini söyledi. 

Borsa'da tepki alımları geldi

Cumhurbaşkanlığı için Gül'ün adaylığının piyasalar ve iş çevreleri tarafından olumlu bulunmasıyla piyasalara taze para girişleri yaşanmış; dolar 1,3255 YTL, bono bileşik faizi de yüzde 18 seviyesine inmişti. Ancak cuma günü yapılan ilk oylamaya CHP'nin katılmaması ve oylama için üçte iki milletvekili sayısı olan 367'ye ulaşılmadığı gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvuru yapması siyasi belirsizliği artırdı. Bunu takiben cuma gecesi, Genelkurmay'ın sert uyarısı ve pazar günü İstanbul'da yapılan geniş katılımlı mitingin ardından erken seçim isteği ve beklentisi arttı. Siyasi risklere sert tepkiyle açılan piyasalarda dolar, yüzde 5 primle 1,3935 yeni liraya; bono bileşik faizi de yüzde 4 primle 19,55'e kadar tırmandı. Ancak dolardaki yükseliş, yurtdışından endişe edilen talep gelmeyince sınırlı kalırken, toparlanma yaşandı. Sabah nisan başındaki seviyelerine geri dönen dolar, öğleden sonra 1,3610 YTL, faiz de yüzde 19,10'a kadar geriledi. İMKB ulusal 100 endeksi ise açılışta yüzde 8'e varan kayıpların ardından kapanışta bin 876 puan kayıpla 44 bin 984 puandaydı. İşlem hacmi ise 1,94 milyar YTL ile cuma günkü 1,39 milyar yeni liraya göre yaklaşık yüzde 40 arttı.

Borsa'daki toparlanmada tepki alımları ve olumlu ABD verileri etkili oldu.

'Faiz artışının faturası 2 milyar dolar' 

Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Ali Babacan, piyasalardaki son dalgalanmayı değerlendirirken, Türkiye'ye 1 puanlık faiz artışının yıllık 2 milyar YTL'lik maliyeti olduğunu söyledi. Babacan, ''Ekonomimiz her türlü seçim senaryosuna hazır. Ne zaman ki demokrasinin temel unsurları sorgulanmaya başlanır, o zaman siz ekonomiden de korkun'' dedi.

Seçimin zamanının, temel belirleyici bir unsur olmadığını, temel belirleyici unsurun, Türkiye Cumhuriyetinin temel ilkelerinin sapasağlam korunması olduğuna işaret eden Babacan, şöyle devam etti:

''Temel belirleyici unsur, Türkiye Cumhuriyetinin demokratik, laik, sosyal bir hukuk devleti olarak devam ediyor olmasıdır. Bunun tersine herşey Türkiye'yi, Allah korusun farklı bir zemine çeker. Bir anda bu gördüğünüz ekonomik göstergelerin çok farklısını karşınızda görürsünüz.

Türkiye'ye son 4,5 yılda 60 milyar doların üzerinde yabancı sermaye, 40 milyar doların üzerinde doğrudan sermaye girişi olduysa bu, Türkiye'nin geleceğine, istikrarına gelmiştir.

Yatırımcılar, biz 'Türkiye demokrasisine, siyaset kurumuna inanıyoruz' diyorlar da bu göstergeler böyle devam ediyor. Onun için çok dikkatli hareket etmemiz gerekiyor, çocuklarımızın torunlarımızın Türkiyesi için çok dikkatli hareket etmemiz gerekiyor. Allah korusun bir anda bandı geri sararız, Türkiye'yi 5 sene, 10 sene öncesine götürürüz.

Güven yavaş oluşur, kaybetmek çok hızlıdır. Onun için zaman sağduyu, aklıselim zamanı.''

-1 PUAN ARTIŞIN MALİYETİ 2 MİLYAR YTL''

Son günlerde yaşanan faiz artışı ve borsalardaki düşüşü de değerlendiren Babacan, bunların piyasanın ilk tepkisi olduğuna işaret ederek, ''Bunun da bir maliyeti vardır. Türkiye'ye 1 puanlık faiz artışının yıllık 2 milyar YTL'lik maliyeti var. Cuma akşamına göre Türkiye, bugün daha fakir bir ülkedir, Türkiye'deki varlıkların değeri düşmüştür, Türkiyedeki gayrimenkullerin, hisse senetlerinin, tahvillerin değeri düşmüştür. Bu düşüş daha 'acaba' diye küçük bir soru işareti oluştuğu anda olmuştur'' diye konuştu.

Cuma günkü açıklamadan sonra risklerin algılanmaya başlandığını vurgulayan Ali Babacan, temel risk primi, siyasi risk priminin zaten Cuma akşamına kadar hesapların içinde bulunduğuna dikkati çekti ve şunları kaydetti:

''Ancak bu siyasi risk priminin üzerine bir de siyaset dışı risk primi eklendi ve biz bunun bedelini ödemeye başladık.

Sadece siyasi risk primi olsa Türkiye bunun altından kalkar. Ama siyaset dışı faktörlerin risk priminin nereye gidebileceği ve bunun bedelinin Türkiye'ye neye malolacağını görmek için daha erken.

Kamu borç stoğunun daha korunaklı bir yapıya sahip olduğunu, döviz rezervlerinin de önemli bir emniyet supabı vazifesi gördüğünü anlatan Babacan, ''mali sistemimiz de çok daha korunaklı bir yapıya sahip. Ekonomimizin temelleri çok sağlam ama bu sağlam temeller siyasi istikrarın üzerine oturmuş durumda. Demokrasiyi, siyasi istikrarı altından çektiğiniz anda bunların hepsi yerle bir olur'' dedi.

Bu haber 195 defa okundu.