Maksat Türkiye'yi çıkarmak

4 Şubat 2011 12:14 tsi
İran'a makine satan Türk şirketler, ABD'nin hedefinde. Baskılar yüzünden İran'ı terk etmek zorunda kalan firmaların yerini ise Avrupalılar alıyor.

ABD Hazine Bakanlığı’nın İran’a askeri malzeme sağladıkları gerekçesi ile 3 Türk şirketini kara listeye alması, iş dünyasının tepkisine neden oldu. İran ile uzun yıllardır iş ilişkileri bulunan işadamları, ABD’nin İran ile ticaret yapan Türk firmalarına yaptırım uygulamasını eleştirerek, “Almanya, İtalya ve Fransa İran’a istediği makineyi satarken, Türk firmalarının torna tezgâhlarına bile füze muamelesi yapılıyor” değerlendirmesinde bulundu.

ABD Hazine Bakanlığı, önceki gün Macpar Makine, Multimat ve Step AŞ adlı 3 Türk firması ile Türk asıllı Muammer Kuntay Duransoy ve Çağrı Duransoy’un İran Havacılık ve Uzay Sanayi Örgütü’ne 2007-2008 yıllarında değeri 7 milyon doları aşan tedarik sağlayan bir şebeke adına çalıştığını açıkladı. Bu şirket ve şahıslara ABD’li şirketlerle ticaret yapma yasağı getirilirken, şirketlerin ABD’nin yetki alanı içerisindeki tüm malvarlıkları da donduruldu.

AVRUPA SATIYOR BİZ BAKIYORUZ
Ancak ABD’nin İran’ın silahlanmasına katkıda bulunan şirketlere yönelik başlattığı “kara liste” uygulaması, İran’a savunma sanayii dışında pek çok sektörde mal satan Türk sanayicilerini zor durumda bırakıyor. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Yönetim Kurulu Üyesi Abdullah Çınar, ABD’nin Türk firmalarına yalnızca silah endüstrisinde kullanılan malzemelerin satışında değil, tekstilden otomotive birçok sektörde kullanılan CNC tezgâhlarının satışında bile ambargo koyduğunu söyledi.

Türk firmalarının İran’a yapılan ihracatta ‘tarife dışı’ engellerle boğuştuğunu vurgulayan Çınar, “Fransız, İtalyan ve Alman firmalar İran’a cayır cayır makine satıyor. ABD’nin kara listesi daha çok bizim için işliyor” diye konuştu. Müstakil Sanayiciler ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Başkan Yardımcısı Mehmet Nuri Görenoğlu da ABD tarafından kara listeye alınan 3 Türk şirketi hakkında bilgi sahibi olmadıklarını belirterek, “Bunlar paravan şirketler de olabilir” dedi.

Türk firmalarına ilişkin kara liste tehdidinin abartılı noktalara ulaştığına dikkat çeken Görenoğlu, “Bir torna makinesi, bir pres bile satılırken, ‘Bu füze yapımında kullanılacak’ deyip o şirketi devre dışı bırakmaya çalışıyorlar. Bu yüzden sanayicilerimiz önemli bir pazardan mahrum kalıyor. Öte yandan İran her şeyi uluslararası pazarlardan bulabiliyor, alabiliyor. Bu nasıl ambargo anlamadık” dedi.

BİZ BIRAKTIK ALMAN FİRMALAR GELDİ
İran ile ticaret yaptığı için ‘ipi çekilen’ Türk firmalarından biri de Ak Makine. Firma, Türkiye’de distrübütörlüğünü yaptığı Batılı firmalardan uyarı aldığı için İran ile ticareti kesmek zorunda kaldı. Ak Makine Genel Müdürü Oğuz Akyüz, başına gelenleri şöyle anlattı: “ABD bizi kara listeye almadı ama 3 yıl boyunca tamamı resmi izinlerle yapılmış ihracatımızı durdurmak zorunda kaldık. Çünkü büyük müşterilerimiz İran’a mal satmamızı istemedi. Biz İran pazarından çıktıktan hemen sonra, İranlı otomotiv firması Khodra, Alman ve İtalyan firmalardan 250 milyon euroluk alım yaptı. Biz anlaşmamızı feshederken, onların makineleri kuruluyordu” diye konuştu.

Gazeteport

Bu haber 1,552 defa okundu.