Hizbullah neden bırakıldı?

Tutukluluk süreleri yeniden düzenlendi, Türkiye’de işlenen bazı suçların sanığı olduğu ileri sürülenlerin bazıları tahliye oldu. Elbette toplum vicdanında mahkum olan sözkonusu suçların sanığı konumundakilerin tahliyesi siyasi bir risk. Ancak hukuki bir prosedür olduğu için konu siyasilerin dışında.

Ancak yine de bu bazı soruların sorulmayacağı anlamına gelmiyor. Salıverme hukuki bir prosedür olsa bile, ortaya çıkan durum bazı önemli sonuçlar yaratacaktır.

Hizbullah’tan bahsediyoruz. Çatışmaların en yoğun olduğu dönemde PKK’yla savaşmış, ancak aynı zamanda işlediği cinayetler 2000 yılında yapılan bir operasyonla ortaya çıkarılmış. Hizbullah toplumda dehşet ve vahşetle birlikte anılmış. O günlerde silah tutan örgüt, liderinin öldürülmesiyle bir süre içe kapanmış ancak daha sonra sivilleşerek sosyal hayatta yerini almaya başlamış.

Şu anda Hizbullah Doğu ev Güneydoğu Anadolu’da toplumsal tabanı olan “sivil” bir örgüt. En azından “silahı gömdük” diyorlar. Elbette bu “silahtan vazgeçmedik” demenin bir başka yolu, ancak uzmanlar konjonktürel olarak Hizbullah’ın tekrar silaha sarılamayacağını söylüyor. Üstelik örgütün 2000 sonrası PKK’nın bazı saldırılarına karşı savaşmayı tercih etmemesi silahtan vazgeçildiği yönünde güçlü bir işaret olarak algılanıyor. Ancak bu konunun ciddi bir risk barındırdığı ifade edilmeli.

Hizbullah, bugünlerde tartışılıyor, ancak son yıllarda örgütü gündeme getiren önemli bir olay oldu. Diyarbakır’da 100 bin kişi Kutlu Doğum Haftası için bir araya geldi. Organizasyonda Mustazaf Der önemli bir rol oynadı. Bu şu anlama geliyor: Diyarbakır’da o kadar kalabalığı PKK çizgisindeki BDP/DTK ya da KCK toplayabiliyor. Onun dışında toplumsal olarak böylesi bir tabana ancak sözkonusu organizasyon sahip. Bölgede PKK’ya rağmen aktif bir pozisyon alan üçüncü organizasyon ise Gülen hareketi. Öcalan’ın daha önce dershanelerine saldırılan Gülen hareketiyle ilgili örgütüne verdiği son talimatları dikkatle incelemek gerekiyor. Siyasi olarak ise BDP ile AK Parti bölgede yarışıyor. Bölgede ne yazık ki üçüncü bir parti yok.

Şu anda PKK da bir sivilleşme sürecine girdi. Örgütün bölgeden tasfiyesi, İmralı’yı sivil alanda, belki de Türkiye’nin başını daha da ağrıtacak politikalara itiyor. Özerklik tartışmalarına varacak kadar, Türkiye’nin sinir uçlarına dokunuluyor.

Bu şu anlama geliyor: Bölgede siyasi olarak AK parti ve BDP arasında yaşanan ciddi mücadele devam edecek. Sivil alanda ise BDP/DTK ve KCK ile Gülen hareketinin yanı sıra üçüncü bir aktör, yani Hizbullah’a bağlı sivilleşen örgütler de mücadeleye katılacak. Daha önce PKK ile Hizbullah arasında yaşanan silahlı çatışmalar sivil alanda sivil mücadeleyle devam edebilir. Yaptığı dramatik ve “sivil” çıkışlarla Türkiye’yi zor durumda bırakan PKK’ya “sivil” alanda önemli bir rakip daha geliyor denebilir.

Hizbullah’ın önde gelenlerinin serbest bırakılması hukuki bir prosedür, ancak bunun siyasi ve toplumsal sonuçları olacak. En önemli sonuç doğu ve güneydoğudaki güçler mücadelesinde yaşanacak.

Bu anlamda Yıldıray Oğur’un taraf’ta bugün kaleme aldığı yazıyı okumakta fayda var. Hayati konularda devletin nasıl refleks gösterdiğine ilişkin ilginç bir yazı…

www.iyibilgi.com özel