Kırmızı hattın perde arkası

14 Aralık 2010 14:47 tsi
ABD Başkanı Barack Obama’yla Başbakan Erdoğan’ın yaptığı Wikileaks görüşmesi, sızdırılan belgelerin arkaplanıyla ilgili önemli detaylar içeriyor. iyibilgi özel

Başbakan Tayyip Erdoğan, Cumartesi akşamı Mardin İl Başkanlığı’nda bulunurken Beyaz Saray’dan gelen telefonla ilgili haberleri Pazar günü gazetelerde kısmen okudunuz, ardından da bu görüşmenin detaylarıyla ilgili Başbakanlık sitesinde yapılan resmi açıklamayı gördünüz. Yapılan açıklamaya göre görüşmede iki konu gündeme geldi. Birisi Wikileask, diğeri İsrail konusu. Wikileaks’la ilgilli ABD Başkanı Barack Obama, Erdoğan’dan özür diledi ve içinde bulunduğu sıkıntılı durumu anlattı.

Buradan itibaren telefon görüşmesiyle ilgili basında yer almayan bölümleri okuyacaksınız:

1. Barack Obama, Erdoğan’a Wikileask’la ilgili “durumun sıkıntılı olduğunu” söyledi. Birilerinin “belgeleri sızdırdığını” belirtti. “Engelleyemedik” dedi.  Söylediği sözlerden en önemlisi: “Bu belgelerin sızdırılmasının ve belgelerin içinde yer alan görüşlerin bizimle hiçbir ilgisi yok. Tamamen geçmiş döneme ait.”

2. Başbakan Erdoğan, tek tek diplomatların ismini söyledi ve diplomatlarla ilgili ne yapıldığını sordu. Obama, “aktif görevde olmadıklarını” söyledi. 

Obama’yla yapılan telefon görüşmesinden çıkan detayları ise Ankara güvenlik bürokrasisinin üst düzey isimleriyle yorumladık. Sorular ve verilen yanıtlar şöyle:

1.Belgeleri kim sızdırdı: Belgelerin üzerindeki imzalar ve yazıldıkları dönem, belgelere kimlerin sahip olduğunu, kimlerin arşivlediğini gösteriyor. Bu bir koalisyon. 2007’de Amerikan yönetiminden çekilen ABD’li Cumhuriyetçi muhafazakarlar, gün geçtikçe zayıflayan Obama yönetimine güçlü bir darbe indiriyor. Savaş lobisi ise dünyanın çeşitli bölgelerine nifak tohumları ekiyor. Yoksa bu “bir onbaşının sızdırdığı belgelerle yapılacak bir operasyon değil.”

2. Madem zor durumda kalacaktı Beyaz Saray neden engelleyemedi: ABD’deki sistemde Beyaz Saray’ın böyle bir ruhsatı yok. Yapamazlardı. Sadece yayınlanmadan önce belgelerin içeriğiyle ilgili bigilendirildiler. Wikileaks’ın kurucusu Assange’la temasa geçtiler, ancak ikna edemediler. Başka bir güç Assange’ı daha önce ikna etmişti.

3. Belgelerde neden İsrail yok: Çünkü belgeleri sızdıranlar, İsrail’i rahatsız edecek metinlerin yayınlanmasını istemedi. Ama bu İsrail’le ilgili olan hiçbir belgenin havuz içinde yer almadığı anlamına gelmiyor. Bazı belgeler vardı. Onları da NYT’nin başında bulunduğu gazeteler sansürledi. Türkiye ile ilgili belgelerde bazı isimler de sansürlenmişti. O isimleri sansürleyen de gazetelerdi.

4. Neden Türkiye ile ilgili belge sayısı daha fazla: Birileri gerçekten Türkiye üzerine oynuyor. Wikileaks belgeleri Türkiye’nin içine operasyon için yayınlandı demiyoruz. Ancak, yayınlanan belgelerde Türkiye isminin daha fazla geçmesi, sızma sırasında kurulan koalisyonu oluşturan tarafların gördüğümüzden daha kalabalık olduğunu ortaya koyuyor.

5. Belgelerin Dünya siyasetine etkisi ne olur:

a. Obama’ya yönelik ciddi bir yıpratma kampanyası yürütülüyor. Obama yönetimi dışarıda güven kaybetti, içeride daha da zayıfladı. Çünkü devletin sır belgelerine sahip çıkamadı.

b. Belgeler dünya siyasetini çok olumsuz etkilemiyor. Çünkü, dünyanın genelinde bu belgelerin “seçmece” olduğu ve kasti olarak yayınlandığı izlenimi mevcut. Bu konuda en önemli örnek Türkiye. Yayınlanan belgeler Türkiye siyaseti üzerine beklenen etkiyi yapmadı. Hatta ters etkiye de sebep olabilir. Ancak, bazı ülkeler arasında zaten var olan gerilimlerin perde arkasıyla ilgili bilgi vermiş oldu. Malum ilan edildi.

Bu haber 923 defa okundu.