Haşimi Türkiye'den hükümet desteği istemiş

17 Eylül 2010 20:44 tsi
Irak'ta hükümet kurma görüşmeleri tıkanınca Türkiye'ye görüş almaya gelen Haşimi, dikkat çekici açıklamalarda bulundu.

Irak Cumhurbaşkan Yardımcısı Haşimi, bayram ziyareti için geldiği Türkiye'de bir dizi görüşme yaptı. Irak Cumhurbaşkan Yardımcısı Tarık Haşimi, Ankara'da Başbakan ve Cumhurbaşkanlığı yetkilileriyle görüştü. Amerika'nın Irak'tan çekilme takviminin hızlandığı bir süreçte, başkentteki görüşmelerin ana gündemi hükümet kurma çalışmalarıydı. Tarık Haşimi ile Sümeyye Ertekin İstanbul'da özel bir mülakat gerçekleştirdi.

Irak’ta 7 Mart'ta seçim yapıldı ve hala hükümet kurulamadı. Hükümet kurma çalışmalarında son durum nedir?

Irak’ta hükümet kurma çalışma süreci zor ilerliyor. Bazen de malesef duraksıyor. Ancak ben hala iyimserim. Bütün siyasi gruplar gelecek birkaç ay içinde sonuç alabilmek için çaba gösteriyorlar. Ancak bazı komşu ülkelerin iç işlerimize karışmaya çalışması görüşmeleri daha da zora sokuyor. Bu ülkeler bize Türkiye gibi destek olmalılar. Mesela Türkiye taraflara yardımcı oluyor, sonuca ulaşmak için onlar arasında köprü oluyor. Hepsine aynı mesafede tarafsız durabiliyor. Türkiye’nin bu tavrı tüm komşu ülkelerimize örnek olmalı. Eğer bu komşu ülkeler karar verme sürecinde bize Türkiye gibi yardımcı olurlarsa o zaman Iraklıların görevi daha kolaylaşacak.

Peki Sünni gruplar hükümette rol alabilecekler mi?

Irak’ta Sünni gruplar bildiğiniz gibi el Irakiye koalisyonunu oluşturuyor ve bu seçimlerde ilk defa büyük bir başarı elde ettiler. Bu önceki seçimlerde görülmüş bir şey değildi. Bu demek oluyor ki eğitimli Arap Sünniler de artık Irak siyasetinde rol almak istiyorlar. Bu çok iyi. Ben kendi adıma bu durumu destekliyorum. Halkı barışçı bir politikada rol oynamaları için teşvik etmeye çalışıyorum. ABD Kasım 2011’de Irak’ı tamamen terk edecek. Ülkede şiddet ortamı da giderek azalıyor. Bu yüzden Sünniler Irak’ın yeniden inşası için, ekonomisinin gelişmesi için çalışmalılar.

Daha önce Afganistan ile ilgili önemli belgeleri ortaya çıkaran Wikileaks adlı internet sitesi şimdi de Irak ile ilgili belgeler yayınlayacağını söylüyor. Bu Irak hükümeti ile ABD hükümeti arasındaki ilişkiyi nasıl etkiler ?

Aslında bunun hakkında yorum yapmak istemiyorum. Yani dökümanları görmeden bir şey söyleyemem. Eğer Irak savaşı ile ilgili belgeler yayınlarlarsa bu onların özgürlüğüdür. Yayınlayabilirler. Ancak siyasi durum ile ilgili bir şey söylemek istemiyorum şu anda. Aslında şu anda Iraklıların kendi aralarındaki ilişkilerini bozacak bir belge de görmek istemiyorum. Bu bizim için çok önemli şu anda. Şimdi bizim yapmamız gereken ülkede siyasi istikrarı sağlamak ve bir an önce hükümetin kurulması. Bu çok önemli . Eğer bu belgeler Iraklılar arasında yeni bir kaosa nende olacaksa tabii ki bunu istemem.

Irak’ın yeniden inşaası için Türkiye şirketlerden ne bekliyorsunuz?

Girşimcilik… Irak’ın sadece bir bölgesine değil bir çok bölgesine yatırım yapmalarını bekliyorum. Irak Basra’dan Zaho’ya Diyala’dan Ambar’a kadar geniş bir coğrafyadan oluşuyor. Türkiye şirketleri, yatırımcıları Irak’ın sadece bir bölgesine değil bütün eyaletlerine, bütün şehirlerine gelmeli oralarda da yatırım yapmalı. Bizim Türkiye yatırımcıların, şirketlerin tecrübelerine ve üretim standartlarına ihtiyacımız var. Biz bu konuda Türkiye yatırımcılara bir çok kolaylık sağlamaya hazırız. Onların güvenliğini sağlamak için elimizden geleni yapacağız. Ayrıca Türkiye şirletlerin Iraklı şirketlerle ortak iş yapmalarını da istiyoruz. Çünkü Iraklı şirketler kendi bölgelerindeki durumu çok iyi biliyorlar ve bu konuda Türkiye şirketlere de yardım etmeye yol göstermeye hazırlar. İstanbul'da bulunduğum bu süre içinde bir çok Türkiye şirketi ile görüştüm ve bunu onlardan talep ettim. Ancak Irak medyası çok iyi değil. Gazeteler ve televizyonlar günlük ne oluyorsa onu veriyorlar. Ancak Irak'ta herşey çok çabuk ilerliyor. Bu noktada Türkiye medyası çok önemli...

Türkiye medyası da güney komşularında neler olup bittiğini çok iyi anlatmalılar halklarına. Şimdiye kadar Türkiye medyası da Türkiye şirketleri de güvenlikten dolayı hep Kuzey Irak'a yöneldiler. Ancak Irak'ın diğer bölgeleri de aynı ilgiyi bekliyor ve hakediyor.

Bundan bir yıl öncesine kadar Kuzey Irak ve Türkiye hükümeti arasında herhangi bir ilişki olabileceğini düşünemezdik. Ancak şu anda Kuzey Irak ile Türkiye hükümetleri iyi bir ilişki içinde. Bu durumu nasıl karşılıyorsunuz?

Bu durumdan çok memnunum. Bunun için ayrıca çaba da sarfettim. Ben Abdullah Gül Dışişleri Bakanıyken Türkiye'de dışişleri bakanlığında tarihi bir toplantı yaptım. Sanırım 2005 yılındaydı. Dışişleri bakanlığının hemen hemen bütün çalışanları oradaydı. Türkiye halkı ile Kuzey Irak'taki Kürt halkı arasındaki ilişkilerin gelişmesi için neler yapılabileceğini ve PKK sorununda nasıl yardımcı olabileceğimiz üzerine konuşmuştum o zaman.

Çok önemli bir konuşmaydı. Türkiye'nin Kuzey Irak'ta bir partnerinin bulunmasının, PKK sorununu çözmede yardımcı olacağını anlatmaya çalıştım. Ve şimdi Kuzey Irak ve Türkiye, Türkiye halkı ile Kürdistan halkı arasındaki ilişkinin gelişmesinden dolayı çok memnunum. Bunu teşvik ediyorum etmeyede devam edeceğim. Ancak yine tekrarlıyorum yatırımlar Irak'ın sadece bir bölümüne yapılmamalı. Irak'ın diğer şehirleri de en az Kuzey Irak'takiler kadar gelişmeye ve yatırımı ihtiyaç duyuyorlar.

Türkiye'deki temaslarınız sırasında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile görüştünüz. Görüşmeler nasıl geçti ve neler konuştunuz?

Öncelikle pazar günü yapılan referandumun sonuçlarından dolayı kendilerini kutladım. Ben de çok memnun oldum bu sonuçlardan. Türkiye’yi daha istikrarlı ve daha demokratik görmek beni çok mutlu ediyor. Çünkü Türkiye'nin bölgede ve dünyada daha önemli bir rol oynamasını istiyoruz. Bu tür önemli referandumlar ve reformlar Türkiyeye'yi daha güçlü yapacak. Bir çok zorluğun üstesinden gelecek. Görüyorsunuz ABD'den Avrupa Birliği'nden ve dünyadan gelen tebrikleri. Aynı şekilde Irak yönetimi olarak biz de bu sonuçlardan memnun olduk. Çünkü bu tür bazı değişimlere bizim de ihtiyacımız var. Irak'taki istikrarsızlık ve siyasi arenadaki sorunların kaynağı anayasamızdaki bazı eksiklikler. Umarım Irak'ta yeni kurulacak hükümetin ilk icraatı yeni anayasa olacak.

Türkiye hükümetinden Irak'ta hükümet kurmak için yardım ya da arabuluculuk talep ediyor musunuz?

Evet tabii Erdoğan ve Davutoğlu ile konuştuğumuz bir diğer konu buydu. Onlara Irak'taki son durum hakkında bilgi verdim. Kendi kişisel fikrimi söyledim. Kısa zamanda en iyi neler yapabiliriz onu anlattım. Onlar da bana Irak'taki siyasi gruplar arasındaki diyaloglarda yardımcı olacaklarını bir köprü görevi görmeye çalışacaklarını söylediler. Yakın gelecekte Irak'ta bir hükümet kurulması için yardım edeceklerini söylediler. Görüşmelerden çıkardığım bir başka sonuç da şu oldu; ABD'de Irak’ta kurulacak hükümet konusunda Türkiye'nin rol almasını istiyor.

Biz de bundan memnun oluruz. Türkiye'ye her zaman kapımız açık çünkü Türkiye'ye tarafsız ve objektif bir ülke. Çünkü Türkiye dürüst bir partner. Kendi için bir şey istemiyor. Görmek istediği tek şey Irak'ın istikrarı. Ben de bu yüzden Türkiye hükümetine çok teşekkür ediyorum.
 

Sümeyye Ertekin-Dünya Bülteni

Bu haber 954 defa okundu.